Analyse: Molenbeek moet de Brusselse PS redden

Catherine Moureaux, dochter van, verhuist op last van Laurette Onkelinx (PS) naar Molenbeek. Dat heeft te maken met de leiderschapscrisis bij de socialisten: de PS vindt momenteel weinig nieuwe grote mannen of vrouwen, en durft geen socialisten met migratieachtergrond naar voren te schuiven.

D e 36-jarige Catherine Moureaux, dochter van PS-tenor Philippe, verhuist van Schaarbeek naar Sint-Jans-Molenbeek. Ze moet dat van Laurette Onkelinx, voorzitter van de Brusselse PS. De bedoeling is om tegen 2018 de PS opnieuw aan het burgemeestersschap in die gemeente te helpen. Moureaux is Brussels parlementslid en nu nog Schaarbeeks gemeenteraadslid.

De Parti Socialiste is al een tijdje een beetje de pedalen kwijt. In 2012 verloor Philippe Moureaux de burgemeesterssjerp aan de liberale Françoise Schepmans. Twee jaar later verloor de PS ook haar federale machtspositie. Alleen in de Brusselse en Waalse deelstaatregeringen blijft de partij een machtsfactor. Toch doet de Molenbeekse én de federale oppositiekuur de Franstalige socialisten veel pijn. In postcode 1080 - maar ook elders in Brussel - zit de PS namelijk met een leiderschapscrisis. Moureaux’ opvolger Jamal Ikazban maakt het namelijk niet waar. Ikazban werd jarenlang klaargestoomd door Philippe Moureaux als opvolger, maar toen de PS-nestor vroegtijdig moest vertrekken uit de burgemeestersstoel bleef Ikazban verweesd achter. Als Molenbeekse oppositieleider vindt Ikazban niet de juiste toon in de gemeenteraad, en hij kan de verschillende fracties binnen de PS niet goed verzoenen.

Grofweg zijn er twee stromingen binnen de Brusselse PS: de elite en de migranten. Met migranten duiden we hier voor het gemak op alle verkozenen met een migratieachtergrond of met (groot)ouders uit een ander land. De elite heeft het traditionele parcours afgelegd, vaak via de Université Libre de Bruxelles, en wordt daar actief gerekruteerd, of is zoon of dochter van. De migranten zijn selfmade of worden op de kiezerslijsten gedropt van bovenaf, bekleden vaak wel schepenambten, maar vallen uit de boot wanneer de PS leiderschapskeuzes moet maken. Zo verloor de Elsense schepen Bea Diallo in 2013 nog de Brusselse voorzittersverkiezingen, met grote frustratie tot gevolg bij een bepaalde socialistische onderbouw. Die frustratie blijft vandaag bestaan, en zowel de oppositiekuur op Molenbeeks als op federaal niveau versterken dat gevoel. Het feit dat Catherine Moureaux nu plots van Schaarbeek naar Molenbeek moet verhuizen, zal het wantrouwen binnenshuis doen toenemen. Het wordt nog interessant om te zien hoe de Molenbeekse PS volgende week zal stemmen over de komst van Moureaux, en wat er nadien zal circuleren.

Nochtans is de keuze voor Catherine Moureaux niet onlogisch. Zij behaalde in 2014 in Molenbeek meer voorkeursstemmen dan bijvoorbeeld Ikazban. Bij afwezigheid van een alternatief zou de broodnodige verjonging via Moureaux ook wel een goede keuze kunnen zijn. Het zeer linkse profiel van Moureaux draagt alleszins bij tot de kernstrijd die de PS moet aangaan met de PVDA. Die extreemlinkse partij staat in Brussel sterk, en neemt de PS de wind uit de zeilen. Dat Laurette Onkelinx zonder strijdbaar links project aan de basis ook geen Brussels minister-president kan worden, maakt het verhaal tenslotte compleet. Maar of die basis te allen tijde zal blijven volgen, ligt uiteindelijk ook niet in haar handen.