Beleidsplan Grouwels: Stappen en trappen in crisistijd

Twee miljard vierhonderd miljoen euro wordt er de komende vier jaar geïnvesteerd in mobiliteit en openbaar werk in Brussel. Daarnaast gaat nog eens 463 miljoen naar nieuwe trams, metro's en bussen. Hoewel Grouwels benadrukt dat Brussel ambitieus moet zijn, lijkt het beleidsplan 2010-'14 voort te borduren op eerder werk. 'Pragmatische ambitie' heet dat. [3 reacties]

Het zijn financieel moeilijke tijden. Dat wist u al, maar dat betekent ook dat het mobiliteitsbeleid de komende vier jaar een aaneenschakeling zal zijn van afwegingen. Het is dus nodig om de meest prioritaire dossiers eerst te behandelen. En pas volgend jaar bevindt het budget voor mobiliteit zich op hetzelfde niveau als in het jaar 2008, het jaar van de vermaledijde crisis.

Er is veel werk aan de winkel in Brussel. Zoals: de verkeers(over)last aanpakken, hoofdzakelijk veroorzaakt door Koning Auto. Daar is de doelstelling om het wegverkeer met twintig procent te verminderen ten opzichte van 2001, al zegt minister Grouwels dat het ook vroeger kan. Rekeningrijden zou nog niet meteen ingevoerd worden, want dat moet in samenspraak gebeuren met de twee andere gewesten. Grouwels: "Alleen als we merken dat de twee andere deelstaten geen haast maken, zullen we verplicht zijn rekeningrijden als eerste in te voeren in Brussel." Van een stadstol is geen sprake.

De alternatieven dan: te voet voor stadsverplaatsingen tot twee kilometer, met de fiets voor verplaatsingen tot vijf kilometer, een combinatie van tram, bus, snelbus, metro en trein binnen de stad voor trajecten tot ongeveer vijftien kilometer - grootstadsniveau. Vanaf verplaatsingen verder dan tien kilometer komt als alternatief ook de zogenaamde soepele autodienst in het vizier: taxi, Collecto en autodelen. De auto zou pas de allerlaatste strohalm mogen zijn in de stad, en dan nog beperkt tot een snelheid van dertig kilometer per uur in de wijken en vijftig kilometer op de grotere gewestwegen. Een gewestelijk parkeerbeleid als kers op de mobiliteitstaart ten slotte zou de bewoners van het gewest genoeg parkeerplaats moeten bieden, maar zou het autoverkeer naar handelswijken ontmoedigen ten voordele van het openbaar vervoer. Terecht wordt de notie van negentien onsamenhangende parkeerplannen - één per gemeente - aangekaart. Maar Grouwels' beleidsplan verzuimt om de gemeentelijke macht in te perken: "Het gewestelijke parkeeragentschap ondersteunt gemeenten en volgt de uitvoering van het gewestelijke beleid op en kan het beheer overnemen van de gemeenten die dit wensen," staat er. Het is dus maar de vraag in hoeverre het gewestelijk parkeerplan ingang
zal vinden in de Grote Negentien. Begin 2011 zou het parkeeragentschap van start moeten gaan.

Het hoofdstuk 'Openbare Werken' is dun. De teneur is dat pleinen en straten vooral 'op mensenmaat' gemaakt moeten worden.

Overstap
De auto is één, het openbaar vervoer is een andere zaak. 463 miljoen euro wordt de komende vier jaar vrijgemaakt om nieuw rollend materieel aan te schaffen. De MIVB moet volgens Grouwels vooral werk maken van integratie en strakke aansluitingen. Overstappen zal aantrekkelijk en snel zijn - of niet zijn.

Grouwels benadrukt dat het Gewestelijk Expresnet (GEN), het netwerk van voorstadstreinen, ook de Brusselaar kan dienen: Weststation en Simonis worden al gebruikt voor korte trajecten binnen de stad. Het probleem met het GEN is dat het pas tegen 2019 (of later) volledig klaar zal zijn. Tot die datum kan het bezwaarlijk een volwaardig alternatief voor de auto genoemd worden. Grouwels spreekt dit tegen: volgens haar wordt het GEN nu al naar behoren gebruikt.

Voorts wordt er verder nagedacht over de vertramming van buslijn 71, en de tram van Simonis naar het UZ Brussel wordt uitgevoerd. Bij de beleidskeuzes worden er ook projecten uitgesteld: de tram van het Weststation naar Westland Shopping, over de Ninoofsesteenweg.

Veel nieuwigheden bevat het beleidsplan niet. Dat neemt niet weg dat het de goede richting uit gaat: minder auto's in de stad, meer fietsers en openbaar vervoer als alternatief. Toch nog dit: zolang het Brussels gewest niet meer stad wordt, is het maar de vraag of een gewestelijk beleidsplan meer kan dan krijtlijnen uittekenen.