Brandweercommandant: 'Nu specialist overheidsopdrachten aangeworven'

In de reeks hoorzittingen rond de Brusselse brandweer kwamen dinsdag de brandweerofficieren aan het woord. Huidig brandweercommandant Tanguy du Bus de Warnaffe was de eerste. Hij kwam pas aan de macht na de periode uit het rapport van het Rekenhof. Hij erkende de vroegere problemen, maar focuste vooral op de toekomst. "De aanbestedingen gebeurden vroeger door officieren. Het blijkt dat dat inderdaad misschien niet de meest geschikte personen waren."

De derde hoorzitting in de commissie Binnenlandse Zaken over de Brusselse brandweer begon vanochtend in een bijzonder tumulteuze sfeer. Tussen de politieke fracties was er discussie ontstaan over wie wanneer vragen mocht stellen. De PS wilde graag een afwisseling tussen meerderheid en oppositie (met de PS dan als tweede), iets waar andere partijen het niet mee eens waren. De MR wilde Vincent De Wolf als co-rapporteur op het rapport van de commissie, wat evenzeer tot groot verzet bij andere partijen leidde. Voorzitster Joëlle Milquet (CDH) had haar handen vol om de kemphanen figuurlijk uit elkaar te houden.

Met meer dan een half uur vertraging kreeg Tanguy du Bus de Warnaffe dan toch het woord. Hij is de man die op dit moment de Brusselse brandweer leidt. Du Bus werd benoemd als waarnemend officier-diensthoofd in augustus 2016, terwijl het rapport van het Rekenhof onregelmatigheden bespreekt uit de periode 2012-2015.

De huidige brandweercommandant focuste tijdens de hoorzitting dan ook op de toekomst en het ‘change management’ dat hij ingezet heeft. Want in het verleden was het soms anders, zei du Bus: “Het begin van de vergadering hier deed me denken aan de directieraad destijds.”

'Tweeledige structuur kan leiden tot machtsoorlog'

Du Bus erkende een aantal problemen die door het Rekenhof en de (voormalige) administratieve leiding vorige week werden aangekaart, maar ziet de geplande hervorming als de oplossing daarvoor. “Tot voor kort waren er twee chefs bij de brandweer, een operationeel diensthoofd en een administratieve directeur-generaal. In functie van de persoonlijkheden kan dat inderdaad leiden tot een machtsoorlog. Sinds ik de leiding overnam, hadden wij een goede verstandhouding, maar dat was in het verleden inderdaad niet altijd het geval. Daarom is de nieuwe structuur, met de operationele brandweercommandant als de enige duidelijke leider, toch beter.” Iets wat, volgens du Bus, ook in andere brandweerzones het geval is.

“Vorige week werd gesproken over een gepluimd administratief kader”, zei du Bus. “Maar het is niet gepluimd geweest, het is nooit ingevuld geraakt. Er was een groot tekort op administratief niveau, dus is er zich een officier mee gaan bezighouden. Als die er op bepaalde dagen niet was, dan was inderdaad een boekhouder van niveau B bevoegd voor het administratieve en financiële beheer van de brandweer.”

“De aanbestedingen gebeurden door officieren die als brandweerman binnengekomen waren en vervolgens opgeklommen in de hiërarchie. Het blijkt dat dat inderdaad misschien niet de meest geschikte personen waren.”

Officieren volgden opleidingen rond openbare aanbestedingen, zei du Bus, maar die volstonden wellicht niet voor het beheer van overheidsopdrachten. “De regels zijn misschien veranderd en misschien hebben de opleidingen die veranderingen niet gevolgd.” Toch zei de commandant te hopen dat daar niet meer moet worden achter gezocht. “Het gewest heeft ook geen aankoopcentrale waarbij een dienst als de onze kan aankloppen. Ik wijt het aan een gebrek aan middelen en tijd, en gebrek aan kennis van de reglementering. Ik denk niet dat het doel persoonlijke verrijking was, en ik heb daar ook geen indicatie van. ”

Geen officieren meer betrokken bij aanbestedingen

Het wanbeheer is aangepakt, beloofde du Bus. "Sinds eind vorig jaar heeft de brandweer een specialist overheidsopdrachten aangeworven, en recent ook iemand op niveau A in het departement logistiek. Die kan de problemen natuurlijk niet meteen oplossen, maar een duidelijke opsplitsing tussen de technische kennis van de officieren en de administratieve en financiële afhandeling maakt gesjoemel moeilijker. Er werkt nu geen officier meer in het departement logistiek.”

De administratieve leiding beschuldigde vorige week bepaalde officieren er ook van dat ze zich poolwagens toe-eigenden en die ook uitleenden aan hun familie. “Blijkbaar was er soms overdreven gebruik van die wagens”, zei du Bus.

“Maar als dat gebeurde, werd toch gezegd dat dat niet normaal was. Vorige week was er trouwens een tuchtprocedure tegen iemand die zich niet aan de regels hield. Het gebruik van die wagens wordt nu dus wel gecontroleerd en we treffen ook sancties als dat nodig is.”

Dat de officieren recent met iPads en iPhones werden uitgerust, was een beslissing van du Bus zelf. “Ik blijf daar ook achter staan. We zitten in de 21ste eeuw. De commissie rond de aanslagen had het over de problemen met de telefonie en haalde andere communicatiekanalen aan die je in crisissituaties kunt gebruiken, zoals WhatsApp en Messenger.”