Brussel is struikelblok regeringsonderhandelingen

Koning Albert voert de komende dagen een reeks politieke raadplegingen met de kopstukken van de oranje-blauwe partijen. De crisis tussen Vlamingen en Franstaligen heeft ervoor gezorgd dat de regeringsonderhandelingen op Hertoginnedal voorlopig worden opgeschort. De Franstalige eisen over Brussel zijn te vergaand voor de Vlamingen. Ook vinden de Vlaamse partijen de communautaire tegenvoorstellen van de Franstaligen onaanvaardbaar. Die willen pas praten over een grote staatshervorming als er een nieuwe regering is.

Er wordt voorlopig dus niet meer onderhandeld op Hertoginnedal. Formateur Yves Leterme bracht vanmiddag verslag uit bij de koning, die nu op zijn beurt politieke raadplegingen voert met de voorzitters van de betrokken partijen. Die gesprekken zijn vandaag al gestart. Vermoedelijk zal de koning ook morgen praten met de kopstukken van de oranje-blauwe partijen.

In zijn verklaring vanmiddag op Hertoginnedal zei Leterme de indruk te hebben dat sommigen "blijven aarzelen" in de regeringonderhandelingen. Het ontbreken van een consensus over een visie op de verhouding tussen de federale staat en de deelstaten is volgens hem een van de grote knelpunten in de onderhandelingen. "Het vastleggen van een consensus over de kerntaken van de Belgische staat en de verschillende entiteiten volgens de daartoe vereiste meerderheid in het parlement is een absolute basisvoorwaarde voor een sterke regering," aldus de formateur.

Brussel
De crisis tussen de onderhandelaars draait rond de voor Vlamingen onaanvaardbare Franstalige eisen. CDH en MR eisen namelijk de uitbreiding van Brussel en willen de afschaffing van de dubbele meerderheid in Brussel die de Vlamingen beschermt. Ook eisen de Franstalige christendemocraten en liberalen taalreferenda in de faciliteitengemeenten. Op die manier zouden de inwoners uit die gemeenten kunnen beslissen zich bijvoorbeeld aan te sluiten bij het Brussels Gewest.

Ook het Brusselse CDH-kopstuk Joëlle Milquet verdedigde vanmorgen de Franstalige eisen. Als antwoord op de vraag naar een reactie op die eisen, zei Milquet geen grote staatshervorming te willen. "We willen alleen praten over het beleid en over mensen", aldus de politica.

De Vlaamse partijen reageerden verontwaardigd op de eisen van de Franstaligen. "Wij stellen samen met CD&V, N-VA en Open VLD vast dat het voorstel van de Franstaligen niet ernstig te noemen is," aldus Open VLD-voorzitter Bart Somers vanmorgen. "Het is een antwoord dat de fundamenten van België onderuit haalt, men wil de positie van de Vlaamse Brusselaars volledig ondergraven en men wil sleutelen aan de taalgrens, en dat is geen ernstig antwoord," besloot Somers.

Ook voor Brussels staatssecretaris Brigitte Grouwels (CD&V) kan het niet dat het statuut van Brussel en de positie van de Vlaamse Brusselaars in vraag wordt gesteld. "We aanvaarden niet dat er gesleuteld wordt aan de verworvenheden van de Vlaamse Brusselaars. Maar zolang men binnen de afspraken van het Brussels regeerakkoord blijft, denk ik dat we nog altijd constructief verder kunnen werken", aldus Grouwels.

Vlaams minister bevoegd voor Brusselse Aangelegenheden Bert Anciaux (Spirit) stelt het cru: "Als de Franstaligen geen federale regering willen, ga dan in op die eisen. Omwille van Brussel, zal het land toch niet uiteen vallen, want was Brussel er niet geweest, dan was België al lang gesplitst," besluit Anciaux.

Na de crisis
Voor politicoloog Carl Devos zat een crisis eraan te komen: "We wisten dat Franstaligen en Vlamingen recht tegenover elkaar gingen komen te staan als het zou gaan over de grote staatshervormingen. Het zal nu moeten blijken of men na deze crisis bereid is toegevingen te doen. Zo niet, zal er een nieuwe formateur of informateur aangesteld moeten worden."

Ook VUB-professor Els Witte vindt het niet verwonderlijk dat de formatiegesprekken spaak gelopen zijn. "Politiek gezien verkeert men nu in een bijzonder moeilijke constellatie. In het verleden zijn er echter altijd oplossingen gevonden, dus dat zal nu ook wel zo zijn," zegt Witte.