Brussels parlement ziet Ceta niet zitten

Het Brussels en het Waals Gewest zijn niet van plan om het Vrijhandelsakkoord tussen de EU en Canada goed te keuren. Dat zet het belangrijke internationale akkoord op de helling.

Er gaan jaren voorbereiding vooraf aan het Comprehensive Economic and Trade Agreement (Ceta), het akkoord dat de handelsbarrières tussen Canada en de Europese Unie laat wegvallen en economische groei en jobs moet opleveren.

De Europese Commissie besliste dat alle lidstaten het akkoord moeten goedkeuren. In België betekent dat automatisch dat ook de deelparlementen het akkoord moeten ratificeren.

Het is echter no pasaràn voor het Waals en Brussels parlement. Dat is op het eerste gezicht vreemd. Internationale verdragen worden in de deelstaatparlementen meestal met veel minder egards bejegend.

Door de mobilisatie van ngo’s en het middenveld tegen het TTIP, het Vrijhandelsakkoord tussen de EU en de VS, dat veel minder ver gevorderd is, kwam ook het kleine broertje Ceta in beeld. Enkele weken geleden vond een grote manifestatie plaats tegen het TTIP, heel wat gemeentebesturen hebben er zich al tegen uitgesproken en de partijen aan de linkerzijde van het politieke spectrum gaan mee in het verzet.

Een van de grootste struikelblokken is de arbitrage bij conflicten tussen multinationale ondernemingen en het land waar die onderneming investeringen heeft gedaan. De multinational kan het land voor de rechter brengen als die vindt dat zijn investeringen in gevaar komen door wetgeving, bijvoorbeeld milieuwetgeving.

De Europese Commissie heeft geprobeerd om tegemoet te komen aan die kritiek, door de arbitrage anders in te vullen, met meer rechten voor de landen, en door in extremis een interpretatieve nota uit te brengen, die de sceptici duidelijkheid moet verschaffen over het Vrijhandelsakkoord, maar voor alle Franstalige partijen, met uitzondering van de MR, en voor SP.A en Groen kan het Ceta nog steeds niet door de beugel.

Waals minister-president Paul Magnette (PS) wil sowieso meer tijd. In de Brusselse regering liggen de zaken wat moeilijker omdat coalitiepartijen CD&V en Open VLD het Ceta wél steunen, terwijl PS, FDF, CDH en SP.A tegen zijn. Geen consensus dus. Minister-president Rudi Vervoort (PS) stuurde de hete aardappel door naar het Brussels parlement.

Vice-minister Guy Vanhengel (Open VLD) verklaarde vrijdag in het Brussels parlement dat de regering ‘nederig’ zal zijn en alleen het Ceta zal goedkeuren als er daarvoor een meerderheid is in het parlement. Deze week bleek dat die meerderheid er dus niet is.
Dat is slecht nieuws voor minister van Buitenlandse zaken Didier Reynders (MR).

Deze week vindt in Brussel de ‘Coreper’ plaats, waar diplomaten de top van volgende week dinsdag in Luxemburg voorbereiden. Reynders moet in Luxemburg, in naam van België, de handtekening zetten om de ratificatie in gang te zetten. Federaal en Vlaanderen hebben dat mandaat gegeven, maar zolang Brussel en Wallonië weigeren, is hij daar niet toe gemachtigd.

Daarmee komt het hele internationale Ceta-akkoord op de helling. Reynders doet er naar eigen zeggen alles aan om Wallonië en Brussel nog over de streep te krijgen, maar de kans dat dat op korte termijn lukt is zeer gering. Lukt het niet dan zal de Europese top met de Canadese premier Justin Trudeau eind deze maand wellicht moeten worden afgeblazen, en zit België met de billen bloot.