Brusselse feitelijk samenwonenden gelijkgeschakeld met echtgenoten inzake successierechten

Het Brussels Parlement heeft vrijdag een ontwerpordonnantie goedgekeurd die de successierechten in het Brussels Gewest moderniseert. Slechts 5 parlementsleden onthielden zich. De tekst schakelt feitelijk samenwonenden in het Brussels Gewest onder bepaalde voorwaarden gelijk met echtgenoten en wettelijk samenwonenden voor de successierechten. De hervorming voert ook een verlaagd tarief van 3%, de zogenaamde "vriendenerfenis", in.

De nieuwe regeling voor het Brusselse successie- en schenkingsrecht - een initiatief van minister Sven Gatz (Open VLD) - voorziet de gelijkstelling, onder bepaalde voorwaarden, van feitelijk samenwonenden met echtgenoten en wettelijk samenwonenden. Zo worden mensen niet langer benadeeld die samenleven zonder officiële erkenning van hun verbondenheid. Zij moeten dan wel hebben samengeleefd in een gemeenschappelijk huishouden (in beginsel 1 jaar om van de laagste tarieven te kunnen genieten, en 3 jaar om te kunnen genieten van de vrijstelling op de gezinswoning).

Daarnaast komt er een verlaagd tarief van 3%, de zogenaamde "vriendenerfenis", op een eerste schijf van 15.000 euro voor de volledige nalatenschap voor personen die belast worden volgens de tarieven tussen broers en zussen, tussen ooms en tantes of neven en nichten en tussen alle andere personen die tevens specifiek vermeld worden in een testament. Daardoor wordt het mogelijk dat mensen die hulp en ondersteuning hebben gekregen omwille van hun ouderdom of gezondheidsproblemen, degenen van wie ze deze hulp hebben gekregen maar die niet tot de familie behoren, in hun testament begunstigen zonder dat zij hierop hoge successierechten moeten betalen.

Voor N-VA-fractieleider Cieltje Van Achter is de hervorming een gemiste kans: "Wie zonder nabestaanden overlijdt, ziet tot 80% van zijn erfenis in rook op gaan. Dat is onrechtvaardig."

Vanaf 1 januari 2024 kunnen vrienden en verre familieleden erven aan een verlaagd tarief van 3% op de eerste 15.000 euro van een nalatenschap. Daarmee neemt Brussel het Vlaamse systeem van de vriendenerfenis over dat in 2021 in werking trad.