Burgemeester Willem Draps: 'Onze inwoners willen het beste van het beste'

Willem Draps (MR) is nog maar kort burgemeester van Sint-Pieters-Woluwe, een van de rijkste gemeenten van België. Hij doet er nog één termijn bij en dan is het gedaan. “Ik hoef niet tot mijn tachtigste aan te blijven.”

D raps werd burgemeester na een onverkwikkelijke affaire waarbij zijn voorganger en compagnon de route sinds jaren Jacques Vandenhaute de sjerp verloor. Vandenhaute had gesjoemeld met verkiezingsuitgaven en had kiezers omgekocht. Draps kon zo in 2007 de sjerp overnemen. Sindsdien leven de tachtigjarige Vandenhaute en Draps op voet van oorlog. Draps pleit onschuldig: "Toon me één tekst of uitspraak waarin ik de vorige burgemeester persoonlijk heb aangepakt. Ik ben altijd heel correct geweest."

Die oorlog wordt tot in de lokale pers uitgevochten. De voormalige hoofdredacteur van het gemeenteblad, een aanhanger van Vandenhaute, werd aan de deur gezet en begon met een eigen blad, tegen Draps gericht.

Draps was dat zo beu dat hij volgens La Libre Belgique de publicatie van dat blad liet verbieden. "Klopt niet. Er was sprake van contractbreuk. Dat is iets heel anders. Ik ben altijd tegen censuur geweest, ik ben voor de vrijheid van de pers. Daarom ook laat ik het huidige gemeenteblad door een journalist maken (door Francis Dubois, ex-Le Soir, red.) . Weet u, als student ging ik achter het IJzeren Gordijn kijken om te zien of de zaligheden van het communisme wel steek hielden. Maar ik zag de tristesse van Rostock, en een door de overheid gecontroleerde pers. Altijd heb ik me hier, als volbloed liberaal, tegen verzet."

De vete staat haaks op de kalmte die voor de rest in de gemeente heerst. Sint-Pieters-Woluwe vertoont op een merkwaardige wijze geen van de kenmerken van de grootstad zoals Brussel zich vandaag aandient. Er is maar een kleine bevolkingsaangroei, allochtonen wonen er nauwelijks, de straten zijn schoon en de gemeentekas is goed gevuld. Het sprekendste cijfer is dat van de levensverwachting: die ligt drie jaar hoger dan in andere gemeenten in Brussel. Dat zijn vergelijkingen die je normaal gezien tussen landen maakt. Draps: "Ik zeg wel eens: 'Wij zijn het laatste reservaat voor de Brusselaar.'" Maakt dat het bestuur er makkelijker op? Niets van. "Onze inwoners willen het beste van het beste," zegt Draps. "Voldoet onze dienstverlening niet, dan staan ze te roepen dat het zo niet kan. Ze zijn mondig, desnoods sturen ze een advocaat op je af."

Toch kampt Sint-Pieters-Woluwe ergens wel met een democratisch deficit, geeft Draps toe. Hij schat dat veertig procent van de inwoners in zijn gemeente vreemdelingen zijn, Europese ambtenaren, diplomaten, Amerikanen, Japanners. Die nemen niet deel aan de verkiezingen. Bovendien betalen ze meestal geen personenbelasting. Dat kan op termijn voor een gat in de gemeentekas zorgen, "want we moeten natuurlijk wel kwaliteit brengen in de dienstverlening."

Draps ziet ook een meer principieel probleem van fiscale ongelijkheid tussen de inwoners die betalen en die niet betalen. Daar lijkt niet meteen een oplossing voor te bestaan.

En er is nog meer collaterale schade. De druk op de vastgoedmarkt is enorm hoog. Sint-Pieters-Woluwe voert het lijstje van duurste gemeenten in België aan. Voor de kinderen van de Woluwenaren is het haast onmogelijk geworden om in de gemeente nog een stek te vinden. "Zelfs voor goede tweeverdieners is Sint-Pieters-Woluwe te duur," zegt Draps. "We hebben daar ooit wat aan proberen te doen, door voorrang te verlenen aan jonge gezinnen, maar we zijn daarvan afgestapt. We hebben nauwelijks nog grondreserves en we hebben er ook het geld niet voor. We trekken daarom voluit de kaart van terre d'accueil voor de Europeanen die in Brussel willen wonen."

Nattigheid in Woluwedal
Het lijdt weinig twijfel dat Draps na de verkiezingen opnieuw burgemeester zal worden. Het FDF scheurt zich weliswaar af van de Lijst van de Burgemeester, maar daar is Draps niet rouwig om. Het FDF, dat ooit de flamboyante burgemeester François Persoons leverde, heeft vandaag maar vier van de 22 zetels van de Lijst van de Burgemeester.

Concurrentie kan er ook komen van Benoît Cerexhe, die kandidaat-burgemeester voor CDH is. Draps is vol vertrouwen: "Natuurlijk mogen Cerexhe en Serge de Patoul (FDF) kandidaat-burgemeester zijn, dat is het recht van eenieder."

Grote uitdagingen ziet Draps in het ouderenbeleid in de vergrijzende gemeente. Zo wil hij seniorenvervoer organiseren. Maar er zijn ook infrastructurele uitdagingen. De gemeente heeft in het verleden op eigen kosten vier stormbekkens laten bouwen. Die volstaan niet: er zijn in het Woluwedal nog altijd overstromingen. "Op twee plekken kunnen we nog ingrijpen, maar daarna kunnen we niets meer doen," zegt Draps. "Het probleem is de bebouwing. Dat is ook de reden waarom we ons verzetten tegen de ontwikkeling van nieuwe wijken. Er zal nog meer hemelwater, dat normaal gezien in de grond verdwijnt, naar de vallei vloeien."

Draps heeft aan zijn troepen aangekondigd dat hij er in 2018 mee ophoudt. "Dan ben ik 66. Tegen dan is het welletjes geweest. Ik ben schepen sinds 1983."

Gefascineerd door de tram

Draps is gefascineerd door het tramverkeer, en bij uitbreiding door alles wat met sporen te maken heeft. Hij is voorzitter van het Trammuseum en was jarenlang vicevoorzitter van de MIVB. Hij kent alle trammodellen uit het hoofd, technische details incluis, hij kan ook een tram besturen. Hij zorgde er mee voor dat zijn gemeente twee tramverlengingen kreeg: eentje in de jaren 1980 (naar Ban-Eik), toen niemand nog in de tram geïnteresseerd was, en vorig jaar de tram 94 op de Vorstlaan, de eerste tramverlenging sinds jaren.

Een Hollandse naam

Draps heeft geen Nederlandse roots, wat zijn voornaam en naam ook mogen doen vermoeden. Zijn familie langs vaderskant is op en top Brussels, afkomstig uit Laken. Zijn moeder was een Noorse. Zijn vader doceerde Engelse linguïstiek aan de universiteiten van Antwerpen en Boston, maar sprak nooit een woord Nederlands met zijn zoon. "Dat vind ik nog altijd jammer," zegt Willem Draps, die vandaag wel meer dan behoorlijk Nederlands spreekt. "Toen ik opgroeide in Brussel, stond Nederlands spreken zowat gelijk met inciviek gedrag."