Cinematek wil 1 miljoen filmdozen verhuizen naar Reyerssite

Cinematek, het Koninklijk Belgisch Filmarchief, wil zijn volledige archief verhuizen naar het Mediapark op de Reyerssite. Het is een kwestie van overleven voor dit wereldwijd unieke archief van één miljoen films. Nu worden ze bewaard in tochtige, energieverslindende gebouwen.

Met ongeveer één miljoen filmdozen beschikt de Cinematek over het tweede grootste filmarchief in Europa. Enkel het Britse filmarchief heeft er meer. Het archief in Brussel is twee keer zo omvangrijk als dat van Parijs, nochtans de stad waar in 1895 de eerste betaalde publieke vertoning van een film plaatsvond.

'Lamentabele situatie'
Alleen bevindt die filmschat zich in een ronduit belabberde toestand. “Wat betreft de bewaring van dit rijke archief, staan we ver achter op de andere landen”, zegt adjunct-directrice Kristel Vandenbrande van de Cinematek aan brusselnieuws.be. De hoofdbrok van de films worden bewaard in twee panden in Elsene. Die bevinden zich alle twee in een lamentabele situatie en zijn eigenlijk helemaal niet geschikt voor conservatiedoeleinden."

“Films moeten bewaard worden bij een constante relatieve vochtigheidsgraad van 35 procent en bij een temperatuur van maximum 5 graden Celsius. De huidige stockeringsgebouwen in de Greystraat en de Visvijverstraat zijn echte energieverspillende tochtgaten. Er zijn nog geen films definitief verloren gegaan. Maar wanneer een film niet optimaal wordt bewaard, dan verkort de levensduur ervan”.

Niet alleen de staat van de gebouwen dwingt het filmarchief uit te kijken naar een andere locatie, ook het feit dat de collectie almaar aangroeit zet druk op de ketel.

Mediapark
Daarom keurde de raad van beheer van het Filmarchief deze zomer het plan goed om het archief te verhuizen naar de Reyerssite. Daar zou de komende jaren het Mediapark het licht moeten zien: de terreinen van de VRT en RTBF worden herontwikkeld tot een nieuwe wijk met naast nieuwe omroepgebouwen ook plaats voor andere mediabedrijfjes, woningen en voorzieningen.

“De keuze voor de Reyerssite is natuurlijk niet toevallig”, legt Vandenbrande uit. “VRT en RTBF zouden hun filmarchief bij ons in bewaring kunnen geven. We doen veel meer dan bewaren: we restaureren de films ook, en zetten ze over van pellicule naar digitale drager. Steeds meer professionals doen op ons een beroep. Op de Reyerssite zouden we een opleidingscentrum voor filmdigitalisering kunnen uitbouwen”.

“Ons project is opgenomen in het programma voor herontwikkeling van de Reyerssite. Er zijn nauwe contacten met het Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling van het Brussels Gewest. Toch is er nog niets beslist,” aldus Vandenbrande."De verhuis zou er moeten komen in de eerste helft van de jaren 2020."

Brussels parlementslid voor Groen Arnaud Verstraete interpelleerde minister-president Rudi Vervoort (PS) over de situatie. Rudi Vervoort bevestigde dat er verkennende gesprekken geweest zijn met de Cinematek, en met andere partners.

De kostprijs van het project is nog niet becijferd. Dat het niet goedkoop zal zijn, is duidelijk. De Cinematek hoopt op een financiële inbreng van de federale overheid (Wetenschapsbeleid en Beliris), het Brussels Gewest en de drie Gemeenschappen. Samenwerking tussen de verschillende overheidsniveaus zal dus nodig zijn om dit project te laten slagen. “De overheid staat voor de keuze: wil ze het rijke filmpatrimonium bewaren voor de volgende generaties of niet?” vat Vandenbrande het samen.