Deficitair Molenbeek op weg naar voogdij?

Nu de politieke discussie over de Molenbeekse gemeentefinanciën geluwd is, is het tijd voor een discussie over de cijfers. Belfius heeft een financieel profiel voor de gemeente opgemaakt voor de periode 2007-2011. Dat document laat vooral zien dat gemeentefinanciën jarenlang niet problematisch leken. Tot nu.

Vorige week kon u al lezen over het politieke steekspel over de deficitaire rekeningen 2012 in Molenbeek. Samengevat: de MR-CDH-Ecolo-meerderheid zegt dat de vorige meerderheid onder leiding van de PS de werkingskosten van de gemeente te hoog heeft laten oplopen. En de PS-oppositie meent dat zulks nodig was om de stijgende bevolking op te vangen. Wat duidelijk is: de gemeente heeft in 2012 een tekort van anderhalf miljoen euro geboekt, en voor 2013 is er niet direct beterschap op komst.

Er bestaat echter een objectieve studie van Belfius. Dit ‘Individueel Financieel Profiel’ kwam tijdens de jongste gemeenteraad even ter sprake, maar er werd toch gekozen voor een weinig objectieve discussie. “Zo’n profiel is wetenschappelijk, maar dat wil niet zeggen dat die cijfers ook op zich staan,” verdedigt schepen van Financiën Abdelkarim Haouari (CDH) zich. Juist. Maar toch zijn sommige cijfers bijzonder interessant. Met een werkloosheidsgraad van 31,5 procent in 2010 heeft de gemeente weinig marge om een succesvol financieel beleid te voeren. “Dat klopt,” zegt Haouari, “want dat resulteert in lagere inkomsten uit gemeentebelastingen.” Het gemiddeld inkomen per belastingsaangifte is in de gemeente echter gestegen tussen 2007 en 2011, met bijna 9 procent. Mogelijk zijn er toch meer Molenbekenaars aan het werk. De werkloosheid is onder voormalig burgemeester Philippe Moureaux (PS) niet erg gestegen, maar de bevolking wel, vooral in 2012. Er zijn ruim 8.000 Molenbekenaars meer dan in 2007.

De beschuldiging dat de coalitie-Moureaux het geld door ramen en deuren zou hebben gegooid, wordt een beetje getemperd wanneer er naar de uitgaven voor verkeer, stedenbouw en openbare netheid wordt gekeken. De verkeersuitgaven stegen tussen 2007 en 2011 met 14,5 procent, en de uitgaven voor stedenbouw en netheid met 20,3 procent. Daar staat tegenover dat er heel wat werd gewerkt aan de infrastructuur en dat netheid een prioriteit werd. Er werd ook bijna 7 procent meer in de lokale economie gepompt. Het gaat hier om gewone uitgaven, wat betekent dat de gemeente geen geld heeft geleend voor deze uitgaven. Ze heeft alleen jarenlang meer geld uitgegeven dan er binnenkwam en die tekorten bijgepast door aan de reserves te zitten. Haouari: “Net daarom valt het nu pas op dat de gemeente deficitair is.” En wat de werkingskosten van de gemeente betreft: de uitgaven zijn nauwelijks 2 procent gestegen tussen 2007 en 2011.

Hoewel dit objectieve document klaarheid schept, voorspelt het de toekomst niet. Die is onzeker. Haouari: “We vertrouwen volop op de nodige rationaliseringen, zoals personeel niet vervangen, maar het kan dat we het komende decennium onder gewestelijke financiële voogdij worden geplaatst. “We doen er alles aan om dat te vermijden,” klinkt het. Gewestelijke voogdij houdt in dat elke uitgave moet goedgekeurd worden door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; de gemeente heeft met andere woorden geen zeggenschap meer over de uitgaven.

Haouari geeft nog mee dat het Molenbeekse OCMW ook financiële moeilijkheden kent. “Er is een structureel deficit van 1,1 miljoen euro. Dat betekent dat dat bedrag bovenop de gemeentelijke dotatie van 22 miljoen euro komt.” 65 procent van de OCMW-inkomsten komen van de federale staat.