Dirk De Block over PVDA-PTB: 'We zijn geen kleine partij'

De Partij van de Arbeid hoopt in oktober een zetel te halen in de gemeenteraad van Sint-Jans-Molenbeek. “Ja, er is nog ruimte op links in de gemeente van burgemeester Moureaux,” zegt lijsttrekker Dirk De Block.

H et hoofdkwartier van de Molenbeekse PVDA ligt pal aan het gemeentehuis. Strategischer kan nauwelijks. Dirk De Block loodst ons door het gebouw naar de bovenste etages. We kunnen er zo binnenkijken in het kantoor van PS-burgemeester Philippe Moureaux. L'œil du Moscou? Of beter: het spiedende oog van China? Neen. De tijden zijn veranderd, de PVDA refereert niet meer aan de Chinese communistische partij. Maar kritiek komt er ook niet. De PVDA doet er liever het zwijgen toe.

Hoe dan ook, sinds Peter Mertens voorzitter van de PVDA is, lijkt de partij de wind in de zeilen te hebben. Mertens' boek Hoe durven ze? over de mondiale financiële crisis is een bestseller. En ook in Duitsland en Nederland doet radicaal links het goed in de peilingen. De PVDA hoopt hiervan te kunnen profiteren bij de volgende verkiezingen. Onder meer in Molenbeek.

Kruisbestuiving
Dirk De Block zal de tweetalige lijst trekken. Hij is goed vertrouwd met zijn gemeente. Hij was jarenlang coördinator van het jeugdhuis Centrum-West en werkt nu bij D'Broej, de koepel van de vzw's die zich met kwetsbare jongeren bezighouden. En dat is geen eenvoudige doelgroep.

"We proberen de laatste jaren meer emanciperend te werken," vertelt De Block. "Vroeger was het consumptie troef. De jongeren kwamen naar ons om hun namiddag door te brengen. Of we stopten ze twintig euro toe om naar de film te gaan. Kortom, er was weinig inhoud. Nu proberen we hen maatschappelijk te betrekken. Makkelijk is dat niet. Als je erover begint, dan liggen ze onderuitgezakt en zeggen ze: 'Qu'est-ce que ce Flamand vient nous raconter?' Maar we zijn er na een tijd toch in geslaagd om met de jongeren zinvolle dingen te doen. Dankzij onze actie komt er bijvoorbeeld een parkje in het wijkcontract."

U bent burgerlijk ingenieur. Dat staat toch ver van uw huidige werk?
Dirk De Block: "Toch niet. Een wetenschappelijke aanpak werkt altijd. Ook in de sociale sector. Het was een bewuste keuze om in Molenbeek te komen werken. Ik kon doctoreren in Gent, maar ik vond dat ook de wijken hun kaders nodig hebben."

Maar we zouden het over politiek hebben...
De Block: "Zoveel verschil is er niet. Tussen mijn werk en engagement is altijd een kruisbestuiving geweest."

Sinds wanneer bent u bij de PVDA?
De Block: "Sinds mijn studententijd. Antiracisme lag me altijd al na aan het hart. Het was de periode van Objectief 479.917, een offensief tegen Zwarte Zondag. Extreem rechts was toen landelijk doorgebroken."

PVDA-PTB hoopt op een zetel in Molenbeek. Wat doet u denken dat het kan lukken?
De Block: "Sinds de vorige verkiezingen is de lokale afdeling in Molenbeek gegroeid van dertig naar honderd leden. En er is nog groeipotentieel. We zijn dus zeker geen kleine partij. We haalden bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen bijna duizend stemmen. We hebben er zestienhonderd nodig voor een zetel in de gemeenteraad. Het is dus een haalbare kaart."
"Onze militanten zijn heel actief in het Molenbeekse sociale weefsel, in scholen, sportverenigingen, jeugdwerk enzovoorts. We hebben ook een groepspraktijk van Geneeskunde voor het Volk. Al moeten we de electorale return niet overschatten. Het is niet omdat iemand gratis naar de dokter kan, dat hij ook voor zijn dokter stemt."

"We hebben gemerkt dat we electoraal pas voet aan de grond krijgen als we ook een ander verhaal brengen. En dat betekent: naar de mensen luisteren, de problemen aankaarten. Hier onderscheiden we ons van de traditionele partijen. Die sturen een perscommuniqué of houden een interpellatie in de gemeenteraad. Wij gaan naar de mensen toe, de wijken in. We mobiliseren al snel dertig, veertig mensen. Of het nu gaat over de kapotte roltrappen aan metrostation Zwarte Vijvers, het bedreigde postkantoortje op de Gentsesteenweg of het OCMW-rusthuis dat bejaarden op straat zet."

"Wat tot slot als linkse partij in ons voordeel kan spelen, is de economische crisis, en vooral dan de manier waarop de traditionele partijen die aanpakken."

Vindt u dat Moureaux het goed gedaan heeft?
De Block: "We zien bij de bevolking een zekere moeheid ten aanzien van de ploeg van Moureaux. Haast alle partijen maken er deel van uit. Alleen de groenen en extreem rechts zitten in de oppositie. En die komen niet echt sterk uit de hoek."

"De balans is gematigd. Moureaux zegt: 'Dit hebben we gedaan, méér kan niet want het geld is op.' Of nog: 'Alles wat goed is, is een succes dankzij ons; wat misliep, is de schuld van de andere.' Dat liedje zijn de mensen beu."

"Moureaux zoekt jammer genoeg geen steun bij de progressieve krachten in zijn gemeente. Hij bakt liever zoete broodjes met de MR. Zo worden in hoog-Molenbeek sociale woningen voor grote gezinnen geweerd omdat de liberalen daar niet van willen weten."

Moureaux' veiligheidsbeleid ligt onder vuur. Wat vindt u ervan?
De Block: "Een veilige samenleving belangt alle mensen aan. Er is een probleem in Molenbeek en dat probleem moet benoemd worden. De wildgroei aan vzw-cafés bijvoorbeeld. Of het nu om drugs gaat of niet, daar moet tegen opgetreden worden. Alleen heb ik liever dat omwonenden de kat de bel aanbinden, dan dat de een of andere politicus dat doet in een krant. Daarom was de mars tegen onveiligheid van de Vier-Windenschool een knap initiatief: dat ging van de burgers uit."

De vraag is of er links van Moureaux nog ruimte is in het politieke veld. Moureaux is zelf behoorlijk links.
De Block: "Moureaux is niet de grote democraat. Hij werkt niet participatief, eerder dirigistisch. Daarnaast heeft een progressief beleid een waakhond nodig op de linkerflank. De PS wordt nu niet bedreigd op links en concentreert zich op de compromissen met rechts. Dat is het failliet van elke linkse politiek. Ik heb de hele PS-machine van Moureaux nog niet weten te mobiliseren voor bijvoorbeeld het recht op wonen."

U noemt Moureaux geen grote democraat. Dat is nu net wat de PVDA jarenlang is verweten: een gebrek aan interne democratie en een verbod op afwijkende meningen.
De Block: "Ik nodig u uit om te komen kijken hoe het bij ons werkt. Onze leden staan centraal. In een partij met honderd leden is er altijd wel discussie. Wat niet wil zeggen dat we die onbeslist laten."

Speelt het verleden de PVDA geen parten? Tot 2008 werd het maoïsme beleden.
De Block: "De enigen die dat sausje nog warm houden, zijn de andere politieke partijen."

Uw partijgenoot Jef Bossuyt mocht onlangs in Terzake nog het regime in Noord-Korea komen verdedigen.
De Block: "Hij praatte niet in naam van de PVDA. Maar laat het duidelijk zijn dat we vandaag geen recept hebben voor ons maatschappij­mo­del, het socialisme. We zullen onze ideeën in een Belgische context moeten opbouwen. We kunnen niet doen alsof er geen banken zijn, geen geïndustrialiseerde samenleving en geen rijkdom."
"Toch geloven we dat de stap naar die andere maatschappij vandaag makkelijker is dan honderd jaar geleden. We kunnen makkelijker de economische noden van de mensen achterhalen. Grote bedrijven doen het elke dag, weliswaar in functie van hun winsten. Als wij dezelfde machinerie inzetten in functie van de noden van de mensen, dan staan we al een hele stap verder."

Daar klinkt veel optimisme uit.
De Block: "Een socialistische maat­schappij is nodig. Alle problemen die nu opduiken, zijn terug te voeren tot één oorzaak: het idee dat eerst de winsten moeten komen en dan pas de mensen. Wij hebben de tijdgeest mee. Vijf jaar geleden kwam het woord kapitalisme in de kranten nauwelijks voor, nu wordt het in vraag gesteld. Kijk maar naar het Wereld Economisch Forum. En ook de term klassenstrijd duikt weer op..."

Is het PVDA-socialisme haalbaar in een geglobaliseerde wereld?
De Block: "De wind van verandering is niet lokaal, maar globaal. De Occupy-beweging bewijst dat, de opstand op het Tahrirplein bewijst dat, Spanje, Frankrijk, Griekenland... Het is best mogelijk dat die bewegingen verder uitdijen. Let wel, ik ben niet naïef. Dit is niet voor lendemain. Maar ik ben vrij optimistisch, ja."

Wie is Dirk De Block?

• Geboren in Kolwezi (Congo) in 1974
• Burgerlijk ingenieur (UGent) van 1992 tot 1998
• Verhuist naar Brussel in 1997
• Coördinator van Centrum-West sinds 1999, vanaf 2009 projectmedewerker bij de vzw D'Broej
• Lijsttrekker PVDA voor de regionale verkiezingen van 2009