Françoise Nyssen, de Franse minister van Cultuur met Brusselse roots

Françoise Nyssen mag zich de komende vijf jaar minister van Cultuur van Frankrijk noemen. Daarmee is ons land in de regering van onze zuiderburen vertegenwoordigd, want ze heeft de dubbele nationaliteit. Wie is de vrouw die in Etterbeek is geboren?

De pas verkozen Franse president Emmanuel Macron (En Marche!) heeft gisteren zijn nieuwe regering voorgesteld. De ministerpost Cultuur gaat naar Françoise Nyssen, een Française met Belgische roots.

Dat is opmerkelijk en vraagt om een woordje uitleg van auteur Lieve Joris. De Belgische schrijft voor uitgeverij Actes Sud waar Nyssen al dertig jaar directeur is en kent haar dus goed.

Geboren in Etterbeek
“Nyssen is op 9 juni 1951 in Etterbeek geboren en heeft hierdoor de dubbele Frans-Belgische nationaliteit. Studeren deed ze aan de Franstalige ULB in Brussel”, zo vertelt ze aan deredactie.be.

"In 1978 richtte haar vader Actes Sud op", zo zei schrijfster Lieve Joris gisteren in het Radio 1-programma ‘De Wereld Vandaag'. "Zelf begon ze daar in 1980 te werken, niet in Parijs, maar in Arles.”

“Enkele jaren later heeft ze samen met haar man een groot cultuurcentrum opgericht waar theater, muziek, boeken en een heleboel andere cultuuruitingen aan bod komen. Actes Sud is een grote uitgeverij, maar het is een familiaal huis."

‘Al minister van Cultuur voor ze het was’
Volgens Joris heeft Nyssen alle kaarten in handen om een goede minister van Cultuur te zijn. "Toen de Franse auteur Patrick Modiano in 2014 de Nobelprijs Literatuur kreeg, had Frankrijk met Fleur Pellerin op dat moment een minister van Cultuur die moest toegeven dat ze nog nooit een boek van hem had gelezen.”

“L'Observateur (een Franstalig nieuwskanaal, red.) merkte op dat Nyssen eigenlijk al minister van Cultuur was voor ze het was en dat zij tenminste Modiano heeft gelezen."

Persoonlijke drama’s
Ondanks al haar succes heeft Nyssen al enkele persoonlijke drama's moeten verwerken. "Zo pleegde haar zoon in 2012 zelfmoord", zegt Joris.

"Hij was een jongen die het moeilijk had op de middelbare school. Nadien heeft Nyssen samen met haar man een project opgestart voor jongeren die niet goed meekunnen op school en waar ze in de vrije natuur kunnen werken."

"Een poosje geleden is ook haar huis afgebrand waardoor ze heel wat persoonlijke spullen heeft verloren. Maar telkens haar iets overkomt, horen we even later dat ze weer iets nieuws is begonnen."

Vrouw is uitzonderlijk
Tot slot vindt Joris het uitzonderlijk dat met Nyssen een vrouw het ministerie van Cultuur zal leiden die recht uit het vak komt en niet uit de politiek. "Ik denk dat Frankrijk erg gebaat is met een cultureel wijd ontwikkelde vrouw als zij."

Welke dossiers ze eerst moet aanpakken, durft Joris niet te zeggen. "Ik denk dat ze sowieso over enkele dagen op het Filmfestival van Cannes zal verschijnen.”

“Daarnaast zal ze zich ook met de Francophonie moeten bezighouden, nota bene in Afrika. Ze zal dus zeker met politiek te maken krijgen, maar cultuur is een mooie manier om de politiek binnen te komen."