Gatz staat moederziel alleen met Brusselvoorstellen: 'Wie gelooft zoiets?'

Brussels minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) kan op weinig sympathie rekenen bij collega-politici voor de reeks Brusselvoorstellen die hij in een interview met BRUZZ heeft gelanceerd. Socialisten en groenen kijken vooral naar zichzelf, maar vanuit oppositiehoek is de teneur duidelijk - vooral over één bepaald idee: "Het is ofwel naïef, ofwel oerdom."

De verschillende gemeenschapscommissies - waaronder de Vlaamse Gemeenschapscommissie - afschaffen en er één commissie van maken: het is het meest in het oog springende voorstel dat Gatz op tafel legt in het interview in tandem met staatssecretaris voor Begroting en partijgenote Alexia Bertrand.

"De administraties van die GGC, VGC en Cocof nemen we dan op in de regionale structuren, zodat elke gemeenschap er een beroep op kan doen", klonk het tijdens de liberale congressen waarin de Brusselvoorstellen die Gatz naar voren brengt in het dubbelinterview vorm kregen.

'Grote terreinkennis'

Op veel bijval lijkt Gatz alvast niet te kunnen rekenen. Vlaams minister van Brussel Benjamin Dalle (CD&V) laat er in een reactie aan BRUZZ geen gras over groeien.

"Blijkbaar twijfelt Gatz aan zijn eigen meerwaarde in de Vlaamse Gemeenschapscommissie", stelt Dalle. Voor de goede orde: Gatz zetelt samen met Elke Van den Brandt (Groen) en Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) in het VGC-college, waarvan ook Dalle de vergaderingen bijwoont, terwijl CD&V in het Brussels Gewest in de oppositie zit.

"De VGC beschikt over een grote terreinkennis en ik merk als Brusselaar zelf steeds hoe goed de VGC Brussel kent", vervolgt Dalle. "Het is een sterk netwerk van verenigingen, organisaties, cultuurinstellingen, jeugdinitiatieven… Daar Franstaligen bij betrekken, is ofwel naïef, ofwel oerdom."

Gatz stelt inderdaad voor om één commissie te maken van de raden en colleges van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) en de Franse gemeenschapscommissie (COCOF), waardoor Franstalige parlementsleden ook zouden kunnen stemmen over pakweg scholenbouw in het Nederlandstalig onderwijs.

"Wie gelooft zoiets?", vraagt de Vlaamse minister zich af. "Gatz toont hier nog maar eens mee dat de belangen van de Nederlandstaligen verdedigen blijkbaar niet tot zijn prioriteitenpakket behoort."

'Extra miljard in het rood'

Ook N-VA-fractieleidster Cieltje Van Achter is gekant tegen dat voorstel. "Het gaat regelrecht in tegen de belangen van de Nederlandstaligen in Brussel. Hoe garandeer je dan Nederlandstalige dienstverlening, maar bijvoorbeeld ook onderwijs of vakantieopvang voor kinderen in het Nederlands? Het antwoord is: niet. Allerlei initiatieven die alleen door de VGC georganiseerd worden, zouden in gevaar zijn."

Van Achter stelt zich overigens niet alleen vragen bij de inhoud, maar ook bij de timing van Gatz’ voorstellen.

"Onze begroting is ontspoord en wij vragen ons af hoe Gatz die op orde gaat krijgen, maar ondertussen start hij een verkiezingscampagne," aldus Van Achter. "Hij wil eigenlijk evolueren naar een Brussel als vierde gewest, maar dan zouden we nog eens een extra miljard in het rood gaan."

"Trouwens: waar wacht Gatz op? Zijn partij zit toch al jarenlang aan de knoppen in Brussel?"

De N-VA’ster wijst bijvoorbeeld op het Open VLD-voorstel om het netheidsbeleid te centraliseren – vandaag zit dat zowel bij de negentien gemeenten als bij het Gewest.

"Ik zou zeggen: maak er werk van. Hetzelfde geldt voor een slankere overheid. Brussel moet een pak efficiënter georganiseerd worden, zeker op het niveau van de gemeenten. Dat zeggen wij al lang."

'Vroeg voor campagne'

Brusselse meerderheidspartijen Groen en one.brussels-Vooruit gaan in hun reacties niet zozeer in op de voorstellen van Gatz, maar onderstrepen vooral hun eigen voorstellen voor een efficiënter bestuur in Brussel.

"Deze legislatuur hebben we bijvoorbeeld al samen met Ecolo doorgeduwd voor de decumul," aldus Groen-fractieleider in het Brussels parlement Arnaud Verstraete.

"Een belangrijke stap richting een beter bestuurd gewest. We werken ook aan voorstellen voor volgende stappen. Vereenvoudiging en respect voor de Nederlandstaligen kunnen daarbij hand in hand gaan. Het is nu nog vroeg voor campagne, laat ons nog minstens een jaar degelijk besturen met de hefbomen die we nu hebben: nog werk maken van meer plaatsen in onderwijs en kinderopvang, meer leerkrachten en kindbegeleiders, armoedebeleid..."

Bestuurlijke vereenvoudiging

Brussels staatssecretaris Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) hamert dan weer op een "echte stadshervorming met minder politici, minder structuren en meer verantwoordelijkheden". "Het is goed dat ook Open VLD zich daarvoor inschrijft en dat we niet alleen staan te roepen in de woestijn."

Over het gemeenschapscommissievoorstel van Gatz blijft Smet ietwat op de oppervlakte.

Alhoewel: "Het blijft belangrijk dat Nederlandstaligen over taalgebonden materie zoals onderwijs met elkaar kunnen blijven spreken, al is het zo dat het allemaal beter afgestemd moeten worden op elkaar. Vandaag is de VGC niet het probleem, maar Brussel met negentien gemeenten en alle structuren en gewestelijke instellingen die daarbij komen kijken. Op politiek en administratief niveau is er duidelijkheid nodig. Bestuurlijke vereenvoudiging bereiken is de essentie."

‘Ramp’

Ook Vlaams Belang laat zich niet onbetuigd in het debat. Brussels parlementslid Dominiek Lootens-Stael reageert dat de Brusselse liberalen “de V in Open Vld officieel kunnen laten vallen”.

Ook bij hem stoot het voorstel om de verschillende gemeenschapscommissies samen te smelten tegen de borst.

“Dat zou een absolute ramp zijn voor de bescherming van Vlamingen in Brussel. Franstaligen zouden bijvoorbeeld investeringen in Nederlandstalig onderwijs kunnen wegstemmen”, aldus Lootens-Stael.

Gemengde taallijsten, een ander voorstel van Gatz, schiet Vlaams Belang al even resoluut af. “In de praktijk dreigen Vlaamse partijen daardoor zelfs te verdwijnen uit Brussel”, klinkt het.

Afslanken parlement

Op een aantal andere voorstellen ontvangt Gatz gemengde reacties. Zo willen de Brusselse liberalen Engels regulariseren als officiële taal aan de loketten. “Engels kan als onthaaltaal”, antwoordt Van Achter, “maar er zou beter meer gefocust worden op de rol van Nederlands bij inburgering en een betere dienstverlening in het Nederlands.”

Dalle: “Engels als onthaal kan voor CD&V – dat is al jaren zo. Maar de prioriteit moet liggen op tweetaligheid en dus ook op Nederlands, om de banden met de rest van het land te versterken. Brusselaars zullen meer kansen krijgen op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt als er sterker ingezet wordt op de kracht van Nederlands.”

Het Brussels parlement afslanken naar vijftig zitjes is een ander idee van Gatz. “Minder parlementsleden is één ding, maar kijk vooral naar de andere niveaus. Een reset van de structuren moet dus ook minder politici in de verschillende gemeenten met zich meebrengen", zegt Smet.

Het is wel een idee waar Gatz enige steun ontvangt. “Natuurlijk zijn er te veel politici”, zegt ook Van Achter. “Maar er is een diepgaande efficiëntieoefening nodig in Brussel.”