Kamercommissie zet licht op groen voor omstreden Irandeal

In de buitenlandcommissie in het federaal parlement is woensdag het licht op groen gezet voor het omstreden uitleveringsverdrag met Iran. Daardoor kunnen veroordeelde Iraniërs die in ons land opgesloten zijn, geruild worden met landgenoten in Iraanse gevangenissen. De meerderheid stemde voor, N-VA en Vlaams Belang tegen. PVDA-PTB onthield zich.

Er werd oorspronkelijk aangenomen dat de Irandeal ervoor zou moeten zorgen dat de Zweeds-Iraanse VUB-gastdocent Ahmadreza Djalali na zes jaar gevangenschap in Iran vrij zou kunnen komen, tot dinsdag aan het licht kwam dat met Olivier Vandecasteele een landgenoot al bijna vijf maanden vastzit in een cel in Teheran. Motieven voor die arrestatie zijn er volgens zijn familie niet.

Bovendien zou Djalali niet onder het strikte toepassingsveld van het verdrag vallen omdat hij geen Belgisch paspoort heeft.

In ruil zou Iran mikken op de bevrijding van Assadollah Assadi, een Iraanse terrorist die vorig jaar in Antwerpen tot twintig jaar cel veroordeeld werd voor zijn rol als brein achter een verijdelde aanslag op een samenkomst van Iraanse bannelingen bij Parijs. Daar waren zo’n 25.000 mensen aanwezig. Assadi is overigens niet de minste. Westerse veiligheidsdiensten noemden hem de Europese chef van de Iraanse inlichtingendienst.

Veroordeling Vandecasteele

Woensdag werd het debat tussen de commissieleden en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) voortgezet. Naast de kritiek van grootste oppositiepartij N-VA kwamen ook bij de groene partijen en CD&V de twijfels opnieuw naar boven drijven, al waren die minder uitgesproken dan tijdens het debat gisteren.

“Als dit verdrag niet goedgekeurd wordt, zal de dreiging tegen ons land en onze landgenoten verhogen”, aldus commissievoorzitter Els Van Hoof (CD&V), die samen met de andere meerderheidspartijen het licht op groen zette. “Maar dit is geen blanco cheque.”

Eerder vroeg Ecolo-kamerlid Samuel Cogolati zich af of ook Vandecasteele door de mazen van het net zou glippen aangezien het verdrag enkel toepasbaar zou zijn op veroordeelde mensen. N-VA’er Peter De Roover trad hem in de rede. “Het is te hopen dat Vandecasteele snel veroordeeld wordt”, klonk het cynisch.

De Roover onderstreepte verder dat er binnen de internationale gemeenschap heel wat stemmen gekant zijn tegen het verdrag, onder wie internationale (straf)rechters en Amerikaanse senatoren. Hij legde de nadruk op het verhoogde risico dat het verdrag volgens hem inhoudt op de veiligheid van Belgen in het buitenland. "U zegt tegen Iran: 'Belgium is open for business'". N-VA vreest dat het samenwerkingsverdrag ertoe zal leiden dat Iran landgenoten sneller als pasmunt zal inzetten om bijvoorbeeld iemand als Assadi uit de gevangenis los te weken. In onze gevangenissen zit momenteel een 25-tal Iraniërs opgesloten.

Over hoe het nu verder moet met Djalali is trouwens onduidelijk. Aan zijn lot werd tijdens de commissie nauwelijks woorden vuilgemaakt.

België extra geviseerd

Van Quickenborne benadrukte dat het verdrag voldoet aan de internationale standaarden en dat het strikt toegepast en gecontroleerd zal worden. Hij stemde er op aangeven van Wouter De Vriendt (Groen) ook mee in dat er een vorm van parlementaire controle moet komen op de eventuele gevolgen van de deal. De justitieminister herhaalde dat België sinds de arrestatie en vervolging van Assadi extra geviseerd wordt door Iran. “Als we dit verdrag niet goedkeuren, zal die dreiging verder toenemen.”

Ook op de kritiek of het verdrag niet de deur op een kier zet voor 'gijzelingsdiplomatie’, hield Van Quickenborne voet bij stuk. “Dit verdrag werkt straffeloosheid niet in de hand. Ons land zal geen vrijhaven zijn of worden voor terroristen. Het gaat om de omgang met een dictatoriaal regime, onze rechtsstaat en mensenlevens. De vraag is: hoe gaan we om met de dreiging vanuit Iran? Dit verdrag geeft ons het wettelijk kader voor internationale samenwerking en waarborgt de internationale mensenrechten.”

Samen met het verdrag met Iran werden onder meer ook wetsontwerpen goedgekeurd voor een deal met de Emiraten over gevluchte Belgische drugscriminelen. Het is nu aan de plenaire zitting om haar schouders onder het verdrag te zetten en het te ratificeren. Hetzelfde moet nog gebeuren in Teheran alvorens het verdrag in werking kan treden.