Opinie Elke Van den Brandt: 'Meertaligheid is geen handicap'

"Het onderwijsdebat is de laatste dagen weer brandend actueel. Helaas gaat het niet altijd over inhoud," zegt Brussels parlementslid Elke Van den Brandt (Groen!). "Pas door onze visies te laten botsen komen we tot de beste oplossingen. Want uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde doel voor ogen: gelijke kansen in een kwaliteitsvol onderwijs."

D e belangrijkste pijler van het onderwijs is kwaliteit. Het Brusselse onderwijs is goed, maar helaas is niet iedereen mee. Het moet onze uitdaging zijn om zoveel mogelijk kinderen aan een diploma te helpen zonder de kwaliteit te verlagen. Concreet betekent dit voor Groen! dat de eindtermen blijven, maar dat de methodieken om die te halen, aangepast moeten worden.

Er bestaat geen succesformule die van toepassing is op alle scholen. Er bestaan wel vele voorbeelden van vernieuwende vormen van lesgeven. Het is net omdat de Brusselse scholen zo van elkaar verschillen, en er binnen de school zelf een hele diverse groep samen zit, dat je moet diversifiëren en met verschillende methodieken moet werken.

Vlaanderen staat hierin nog niet ver genoeg. Ons onderwijs is te sterk gericht op de gemiddelde leerling. Daarom scoren we in de Pisa-onderzoeken (van de Oeso, red.) zo slecht voor de prestaties van kansarme leerlingen. Bepaalde scholen diversifiëren wel, en precies die scholen halen bemoedigende resultaten. We moeten het enthousiasme van onze leerkrachten ondersteunen en scholen helpen in het uitbouwen van hun taal- en gelijkekansenbeleid. Dat bedoelt Groen! met "de school aanpassen aan de leerlingen die ze heeft."

Kwaliteit en kwantiteit sluiten elkaar niet noodzakelijk uit. In januari gaat het elektronisch inschrijvingssysteem van start, dat een antwoord moet bieden op de wachtrijen. Maar het capaciteitsprobleem blijft bestaan en zal in de komende jaren drastisch toenemen. Brussel kent een sterke demografische groei, waardoor er tegen 2015 vijftienduizend extra plaatsen nodig zijn (waarvan drieduizend in Nederlandstalige scholen).

Groen! hanteert een open visie op het onderwijs. Dat wil zeggen dat álle kinderen recht hebben op kwaliteitsvol onderwijs, ongeacht hun taal of afkomst. De Franstalige en Nederlandstalige gemeenschap moeten hiervoor de handen in elkaar slaan.

De bezorgdheid bij Nederlandstalige ouders over de mogelijke invloed van grote groepen anderstaligen op de kwaliteit van het onderwijs, is groot. Het onderwijs­beleid moet hiermee rekening houden. De oplossing kan er echter niet uit bestaan kinderen op basis van taal of afkomst te groeperen in bepaalde scholen - met nieuwe wachtrijen en verdere so­ciaal-culturele segregatie tot gevolg.

Het Nederlandstalig onderwijs is bijzonder populair in Brussel. Laten we dit dan ook als een troef zien, niet als een bedreiging. Het is gemakkelijker samen te leven in een stad waar mensen elkaars taal spreken. Bovendien is meertaligheid de beste voorbereiding op de arbeidsmarkt.

Onthaaste school
Het Nederlands is voor een deel van de leerlingen in het Nederlandstalig onderwijs enkel de schooltaal, niet de omgangstaal buiten de schoolmuren. Samen met de grote kansarmoede stelt dat de scholen voor een enorme pedagogische uitdaging. We steunen daarom Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) wanneer hij meer samenwerking wil tussen de gemeenschappen, bijvoorbeeld met de uitwisseling van leerkrachten en van pedagogische kennis. Moedertaalsprekers inschakelen (de leerkracht Frans is Franstalig, de leerkracht Nederlands Nederlandstalig) kan vandaag al, maar gebeurt te weinig. Scholen die een taalbad willen aanbieden, moeten hiervoor structureel de mogelijkheid krijgen. Al meer dan twintig jaar krijgen anderstalige kinderen meer kansen door ze gedeeltelijk onderwijs in hun moedertaal aan te bieden. Deze projecten verdienen meer erkenning. De ervaring leert dat kinderen beter een andere taal leren als ze hun taalgevoeligheid aanscherpen in hun moedertaal. Daarnaast lijkt ook de emotionele band met het Nederlands toe te nemen wanneer kinderen merken dat ook hun moedertaal een plaats kan krijgen op school.

Groen! pleit ten slotte voor een meer onthaaste schooldag waarbij klassieke lessen geïntegreerd worden met sport, cultuur en spel. Het VGC-regeerakkoord wil daarom van de scholen de draaischijf van de buurt maken. Scholen en hun gemeenschap moeten de kans krijgen om zowel tijdens als buiten de schooluren voldoende activiteiten op te zetten, waardoor de leerlingen en de ouders op een creatieve, speelse manier in contact komen met elkaar, en met het Nederlands.

Groen! roept alle partijen op om - samen - de nek uit te steken voor het Brussels onderwijs. Laten we stoppen met ruziemaken, laten we investeren in plaats van te besparen, want het jonge Brusselse geweld komt eraan!

:: Elke Van den Brandt is Brussels parlementslid voor Groen!