Regeerakkoord: Betere Noord-Zuidverbinding en meer veiligheidsbevoegdheid voor Gewest

Snelrecht om relschoppers te straffen, een betere Noord-Zuidtreinverbinding en een grotere veiligheidsbevoegdheid voor de minister-president. We zetten enkele elementen uit het federale regeerakkoord op een rijtje die relevant zijn voor Brussel.

Brussel komt in het akkoord maar sporadisch aan bod. Maar een aantal nationale maatregelen zijn wel van belang voor Brussel. Zo wordt een vorm van snelrecht opgenomen, die ervoor moet zorgen dat relschoppers en kleine delinquenten snel bestraft worden. Die groep moet nu vaak lang wachten op een sanctie.

Politiezones onder minister-president

De veiligheidsbevoegdheid van het Brussels Gewest en de minister-president wordt ook "versterkt en beter territoriaal ingebed".

"Voor uitzonderlijke, acute of onverwachte veiligheidsproblemen die de grenzen van de lokale politiezone overschrijden staan de politiezones onder de coördinatie en het gezag van de minister-president teneinde eenheid van commando te verzekeren," heet het. "Tevens beoogt een meer geïntegreerd en globaal veiligheidsbeleid schaalvoordelen te creëren die evenwel geen afbreuk mogen doen aan een sterk gedecentraliseerde wijkwerking dichtbij de burger en nabijheidspolitie."

Nationaal moeten er overigens jaarlijks 1.600 agenten worden aangenomen, vooral wijkagenten.

Een fusie van de zes Brusselse politiezones staat niet in de tekst. Er wordt wel vermeld dat een nieuw financieringsmodel een "optimale grootte van de politiezones" moet stimuleren. Volgens een eerder lek zou dat betekenen dat Brussel het met 2 à 3 politiezones zou moeten stellen. Maar dat staat dus niet in het regeerakkoord.

Internationale (nacht)treinhub

Op milieuvlak moeten de nieuwe bedrijfswagens vanaf 2026 – over een goede vijf jaar al- allemaal emissievrij worden. En de onderhandelaars besloten ook om meer geld te investeren in de spoorwegen. In Brussel moet dat onder meer leiden tot "een betere verbinding tussen de Brusselse stations, meer bijzonder de connectie Noord-Zuid". Hoe die - verzadigde - Noord-Zuidverbinding moet verbeterd worden wordt niet vermeld.

Brussel moet trouwens uitgebouwd worden tot een internationale treinhub, klinkt het nog. België moet in die context "een voortrekkersrol opnemen in de Europese trend naar meer en snellere internationale (nacht)treinverbindingen tussen grote Europese steden."

Ook de hogesnelheidsverbindingen tussen Brussels Airport en internationale knooppunten moeten uitgebouwd worden, om het aantal korteafstandsvluchten te verminderen.

De geluidsoverlast van die luchthaven moet aangepakt worden met een 'evenwichtige vliegwet': "We realiseren een oplossing voor de geluidshinder en voor de rechtsonzekerheid waarmee de luchthaven Brussel-Nationaal wordt geconfronteerd. De regering werkt een ontwerp van evenwichtige vliegwet uit."

De gezondheidssector krijgt jaarlijks 2,5 procent meer middelen (bovenop de index). En om de coronacrisis het hoofd te bieden komt er een coronacommissaris voor een periode van minstens één jaar. Tijdens de legislatuur wil de regering ook al sleutelen aan een logischere bevoegdheidsverdeling inzake gezondheid. De deelstaten zouden daarbij meer te zeggen krijgen.

Voor het arbeidsmarktbeleid wil de federale regering fors inzetten op activering. Tegen 2030 wil ze een werkzaamheidsgraad bereiken van 80 procent. Daar wordt zowel de wortel als de stok gehanteerd. Zo zullen werklozen zoveel mogelijk aangemoedigd worden om zich te herscholen of als zelfstandige aan de slag te gaan. De werkloosheidsval wordt verder tegengegaan. De mogelijkheden van het telewerken, wat in de coronatijd steeds belangrijker werd, worden verder onderzocht.

Qua migratie belooft het regeerakkoord ten slotte een forser terugkeerbeleid en een specifieke aanpak van transitmigranten. Hoe dat in zijn werk moet gaan is nog niet helemaal duidelijk.

Staatshervorming na 2024

Twee ministers in de regering worden ook belast met de voorbereiding van een staatshervorming, die pas voor na 2024 zou zijn. De bedoeling is om de bevoegdheden van de deelstaten verder te versterken volgens het subsidiariteitsprincipe, zonder dat aan de solidariteit wordt geraakt. De ministers moeten hiervoor op zoek naar een meerderheid in het parlement.

Er zal ook een debat worden gevoerd over democratische vernieuwing. Bij die discussies worden ook de burgers en het middenveld betrokken.

Het regeerakkoord benadrukt intussen het samenwerkingsfederalisme. Deelstaten en de federale regering moeten samenwerken, en de bestaande bevoegdheidsverdeling respecteren. Het overlegcomité tussen deelstaten en de federale regering zal regelmatiger samenkomen.

De deelstaten zullen op hun feestdag ook een eigen betaalde verlofdag kunnen invoeren.

Bij Beliris, het federaal samenwerkingsakkoord tussen Brussel en de federale regering, goed voor jaarlijks 125 miljoen euro, wordt het zwaartepunt naar mobiliteit verschoven. Dat wil zeggen de uitbouw van de metro, maar ook een intergewestelijk fietsnetwerk.

Minimumpensioen

Een belangrijke maatregel die niet specifiek aan Brussel raakt, is nog het minimumpensioen van 1.500 euro, waar 1,3 miljard wordt voor uitgetrokken. Het gaat om een nettobedrag.