Restauratie Oude Kerk in cultuurbeleidsplan Berchem

“Ik zal mijn uiterste best doen om de aanzet te geven voor de restauratie van de Oude Kerk,” zegt Agnès Vanden Bremt (CD&V), nog tot 2015 cultuurschepen in Sint-Agatha-Berchem. Naast De Kroon is de Oude Kerk de meest waardevolle cultuurzaal in de gemeente.

E erst het rapport van het cultuurbeleidsplan Belofte aan Berchem 2008-2013, onder sturing van voormalig Nederlandstalig cultuurschepen Peter Decabooter (CD&V), die de laatste drie jaar van deze legislatuur (2016-2018) zal terugkomen op die stoel. Grootste verwezenlijking van vorig plan is de renovatie en uitbreiding van gemeenschapscentrum De Kroon (2013). Ook is de modernisering van de Nederlandstalige bibliotheek doorgedreven, met uitzondering van de leestuin met paadjes: een Doornroosjesverhaal. Maar de luifel voor het leesterras, de tafels en de stoelen zijn besteld, bevestigt Vanden Bremt. Verder werd de jeugdinfrastructuur in de Groendreef (voor De KUUB en Chiro) uitgevoerd. En is dankzij de programmering van De Kroon, onder andere met het Visueel Festival Visuel, het publiek vermenigvuldigd, precies door geen accent meer te leggen op taalorigine: de samenwerking met de Franstaligen staat model voor het Gewest.

De nood aan een communicatieplan blijft echter hoog. “We gaan prioritair werk maken van een communicatieplan,” stelt Vanden Bremt. “De ontwikkeling ervan ligt in handen van de public relationsdienst van de gemeente. Het is de bedoeling dat de gemeentelijke website wordt uitgebreid met een cultuurpagina met links naar de websites van programmatoren. Het zal problemen kunnen oplossen zoals het afstemmen van belangrijke evenementen op elkaar.” Zwak in de uitvoering van de Belofte aan Berchem is de aandacht die ging naar erfgoedbeleid. Uitgezonderd een tentoonstelling met boek over honderd jaar vliegveld, die bewees dat de burger veel interesse betoont in erfgoed, en een project rond mondelinge overlevering van de geschiedenis, bleef het zes jaar stil. Vanden Bremt: “Er zal meer aandacht naar erfgoed kunnen gaan van zodra de Erfgoedbank van het gewest een bruikbaar instrument wordt. Het fotoarchief dat de Berchemnaar hier zelf aan kan toevoegen, kan de aanzet vormen tot nieuwe interessante erfgoedprojecten.”

Nieuwkomers
En dan het nieuwe cultuurbeleidsplan, met drie topprioriteiten: kansengroepen en inwijkelingen, restauratie van de cultuurtempel Oude Kerk, en uitbreiding van de capaciteit van het Nederlandstalig onderwijs. Sinds 2007 kreeg de gemeente er pakweg 3.000 inwoners bij. Dat zette de Vanden Bremt ertoe aan om onder impuls van cultuurbeleidscoördinator Marc Bultereys het volgende cultuurbeleidsplan 2014-2019 te focussen op ‘Nieuwkomers maken het dorp spannend’. De ambities liggen niet hoog, blijven realistisch op korte termijn en leggen een accent op meer input van de nieuwe populatie in het sociocultureel leven. En niet alleen via integratie dankzij de Brede School. “In het vernieuwde Adviesorgaan voor Nederlandstalige cultuur zijn alvast mensen opgenomen die belangrijke minderheidsgroepen in de gemeente vertegenwoordigen, zoals The Voice of Afro-Belgians, vzw Het Meervoud en dienstencentrum Ellips,” stelt Vanden Bremt. “Bedoeling is dat zij de sociale programmatie en cultuurbeleving mee inhoud geven en sturen, en zo de diverse gemeenschappen warm te maken voor het aanbod. Wat staatssecretaris De Lille (Groen) met het gesukkel rond de vrijetijdswaardebon heeft getoond, was een verkeerd signaal naar de burger. Vanuit de gemeente sturen we aan op cultuurdifferentiatie.”

Daarvoor zijn alvast enkele troeven voorhanden, zoals het nieuwe cultuurcomplex De Kroon (2013), op de valreep van de Belofte aan Berchem gerealiseerd. Ook staat de samenwerking met de Franstalige Gemeenschap model, in projecten als Symbiose 1082, het Visueel Festival Visuel en de bicommunautaire deelname aan de Zinneke Parade. “Voor alle samenwerkingsprojecten tussen de Vlaamse en Franse cultuurgemeenschap wordt de afspraak gemaakt dat ieder de helft betaalt,” verklaart Vanden Bremt. “Op die manier heeft iedereen er evenveel baat bij.” Wie kansengroepen zegt, denkt ook aan werkloosheid. “Die zit met 16,3 procent een stuk lager dan het gemiddelde van 20,2 in het Gewest (2011),” geeft Bultereys mee. “Waar we geen verklaring voor vinden is het feit dat het aandeel laaggeschoolde werklozen in Berchem zo hoog is, 34,4 procent tegenover 29,2 in het hele Gewest. Met wijkprojecten op sociocultureel vlak kunnen we die kansengroepen bereiken.” Blijft als grote uitdaging nog de recente explosie van het aantal kleuters in de gemeente, als gevolg van de instroom van nieuwkomers en de definitieve aanpak van de cultuurzaal Oude Kerk. “De reorganisatie van de klasjes is tijdelijk opgelost, maar de toekomst zal uitbreiding van de infrastructuur vragen. Voor de Oude Kerk moet er voorrang gegeven worden aan de restauratie.”