Schaarbeek: tekort van 10 miljoen, 6 miljoen nieuwe belastingen

Het imago van Schaarbeek als goedbestuurde gemeente krijgt een flinke knauw nu de begroting diep in het rood gaat en de belastingen stijgen. Vraag is of de ploeg van burgemeester Bernard Clerfayt (FDF) dit echt niet had zien aankomen.

B urgemeester Clerfayt voert goed bestuur hoog in het vaandel. Dat geeft na twee bestuursperiodes een mooi resultaat: straten en pleinen worden heraangelegd, het veiligheidsbeleid zit op kruissnelheid, er zijn plannen voor nieuwe scholen, waaronder een Nederlandstalige en er is zelfs hier en daar ruimte voor iets extra's. Maar die investeringen beginnen zwaar te wegen op de gemeentekas.

Woensdag heeft het schepencollege de begroting van 2013 voorgesteld. Die vertoont een tekort van maar liefst tien miljoen euro. Tegelijk gaan de belastingen fors omhoog. De opcentiemen op de onroerende voorheffing stijgen met 13 procent, goed voor 5 miljoen euro nieuwe inkomsten. Er wordt verder nog via allerlei andere taxen een miljoen euro bij de Schaarbeekse burger opgehaald. Zo zal de bewonerskaart voortaan 25 euro kosten per jaar.

De benarde financiële situatie voorspelt weinig goeds voor de toekomst. De inkomsten volstaan duidelijk niet om de uitgaven van het gevoerde beleid te dekken. Volgens het schepencollege is dat te wijten aan de socio-economische situatie van Schaarbeek. Twintigduizend werklozen, vierduizend OCMW-steuntrekkers en een gemiddeld inkomen dat een derde lager ligt dan in de rest van België: het is een magere financiële basis om een beleid op te bouwen in een gemeente waarvan de bewoners juist extra sociale steun kunnen gebruiken.

Dat is alvast maar een deel van het verhaal. De gemeente heeft de voorbije jaren een roekeloos financieel beleid gevoerd. Er is ten eerste de herkapitalisatie van Dexia, die de gemeente veel geld heeft gekost. Erger nog zijn de inkomsten die jarenlang zijn ingeschreven uit kantoorbelastingen op overheidsbedrijven (Belgacom, VRT, RTBF). De gemeente kan die niet hard maken en ze moeten nu voor de rechter worden uitgevochten. Dat zorgt voor een virtueel gat in de gemeentekas van meer dan veertig miljoen euro. De komende jaren, zo heeft de gemeente beslist, zal elk jaar 8,7 miljoen euro aan provisies opzij gezet worden voor het geval Schaarbeek de rechtzaken verliest.

De oppositie vindt alvast dat Schaarbeek op te grote voet leeft. Volgens fractieleider Yves Goldstein (PS) zijn de schulden de laatste twee jaar van 13 miljoen euro tot 18 miljoen per jaar gestegen en zijn de werkingsuitgaven niet onder controle. In 2008 bedroegen die 10,5 miljoen euro, vandaag 17 miljoen euro. Ook Georges Verzin (MR) vindt dat Schaarbeek de tering naar de nering moet zetten: de uitgaven voor de politie moeten worden bevroren en een nieuw gebouw voor het OCMW van 17 miljoen euro is onverantwoord.

Minder leefloners
Want dat is inderdaad het vreemde aan de begroting 2013: aan de uitgavenzijde wordt veel minder geraakt dan aan de inkomstenzijde. Burgemeester Clerfayt zegt te willen blijven investeren in stadsvernieuwing en veiligheidsbeleid. De gemeente gaat voor 9 miljoen euro nieuwe leningen aan; de dotatie aan de politiezone stijgt elk jaar met 5 procent.

De gemeente belooft verder de komende jaren niet te zullen beknibbelen op het sociaal beleid. Bij oppositiepartij PVDA geloven ze daar niets van. Zo moet het OCMW dit jaar 550.000 euro inleveren. Volgens OCMW-voorzitter Dominique Decoux (Ecolo) gaat het om een eenmalige besparing en is die een haalbare kaart. Zo is er een cel opgericht die via de Kruispuntbank snel kan nagaan of OCMW-steun wel gerechtvaardigd is. Daarmee wordt geld bespaard. Maar vooral tekent de gemeente voor het eerst sinds jaren een daling op van het aantal leefloners. Als die 'stabilisering' zich doorzet, is er toch een beetje licht aan het einde van de tunnel.