Op 10 januari is het exact een jaar geleden dat de klimaatspijbelaars onder leiding van Anuna De Wever en Kyra Gantois een eerste keer op straat kwamen in Brussel om een ambitieuzer klimaatbeleid te eisen. Een jaar later maakt Anuna De Wever vanuit Colombia de balans op voor haarzelf en voor Youth for Climate.
1 jaar Youth for Climate: 'Je kan niet minimaliseren wat we bereikt hebben'
"Dat het zo'n vaart zou nemen had ik nooit verwacht. Er is zoveel gebeurd. Ik heb heel wat fouten gemaakt, maar we hebben ook veel goede dingen gedaan en ik ben heel trots op wat we bereikt hebben. Aan het eind van de dag waren we een heel grote katalysator van de Fridays for Future wereldwijd", vertelt De Wever.
"Ook in België hebben we veel bereikt. De mensen die zeggen dat ze door ons niet met het klimaat bezig willen zijn, dat zijn mensen die er in de eerste plaats al niet mee bezig waren. Nu kunnen we binnen komen en zeggen dat we met het klimaat móéten bezig zijn. Je kan niet minimaliseren wat we hebben bereikt. En het goede is dat dit nog maar het begin is."
Heden in paniek
Voor het boegbeeld van YFC was het klimaatjaar 2019 een echte eyeopener. Het heeft haar geloof in de klimaatbeweging en de boodschap die ze wil brengen enkel versterkt.
"We hebben altijd de keuzes gemaakt waarvan we dachten dat die op dat moment de juiste waren. We hadden ook geen voorbeeld. De enige fout die we hebben gemaakt is nog te weinig informeren over de klimaatcrisis. Daar wil ik me nu honderd procent voor inzetten", verduidelijkt De Wever.
"Ik ben me veel bewuster geworden van de ernst van de klimaatcrisis. Toen ik ermee begon was ik nog niet in paniek en dat ben ik nu wel. Nu is alles wat ik doe in mijn leven gelinkt aan de klimaatcrisis. Het heeft heel mijn leven overgenomen", vervolgt ze.
Soms vraag ik me af of ik had kunnen zorgen dat het minder om mij zou draaien. Daar worstel ik wel mee.
In een jaar tijd kwamen de klimaatspijbelaars van YFC tientallen keren op straat, hebben ze politici in binnen- en buitenland ontmoet en mochten ze spreken op Europese- en klimaattoppen. Toch lijkt het nog steeds aan een draagvlak te ontbreken.
Razend
"Ik snap dat er niet genoeg draagvlak is, want we verkondigen in de eerste plaats een onaangename boodschap. En ten tweede blijft het misschien onrealistisch. Het is voor veel mensen nog steeds een ver-van-mijn-bedshow en die denken dan: "Wat zit die puber de hele tijd te roepen tegen ons? Ga naar school!". Dat is puur omdat mensen echt nog niet doorhebben hoe ernstig het is, hoe hard het hen nog zal beïnvloeden en hoe hard het andere mensen nu al beïnvloedt", aldus Anuna.
"Ik ben daarom enorm kwaad op de Vlaamse regering voor haar gebrek aan actie en verantwoordelijkheid. Tijdens mijn reis naar het Amazonewoud, waar we echt geconfronteerd werden met de gevolgen, heb ik zo vaak gewild dat onze Belgische politici dit mochten zien. Dan zouden ze zeker van gedachten veranderen. Als je deze mensen ziet lijden, kan je er geen politiek spel meer van maken", vindt ze.
Voor de klimaatconferentie COP25 in Chili reisde Anuna samen met Adélaïde Charlier en Josefien Hoerée per zeilboot naar Zuid-Amerika, om dan te horen dat de klimaattop verplaatst werd naar Madrid. In de afgelopen maanden heeft ze wel de tijd genomen om met eigen ogen te zien welke impact de klimaatverandering al teweeg bracht.
"Als klimaatactiviste ben ik nu in het Amazonewoud geweest, waar in totaal 25 miljoen mensen wonen. Er zijn er veel die kanker krijgen door de goudmijnen die aan de rivieren worden geplaatst. Intussen staat de rivier zeer laag, waardoor veel mensen van hun huis weg moeten en het bos is compleet aan het uitdrogen. Die mensen zijn echt in nood. En dat is niet alleen in het Amazonewoud, maar in heel veel regio's zie je dat mensen nu al heel hard de gevolgen van de klimaatcrisis voelen.
"In België worden we er niet meteen mee geconfronteerd en dus is het vechten tegen een onzichtbare vijand. Maar je ziet nu ook in Australië dat er al meer dan 400 miljoen dieren zijn gestorven door de bosbranden. Je kan niet zeggen: "Jammer, naar het volgende onderwerp". Dit is echt een massa-uitsterving. Het momentum is niet voorbij. 2019 was niet het klimaatjaar, vanaf nu is het elk jaar een klimaatjaar. Dit is geen marathon, maar een sprint. We moeten de komende tien jaar alles op alles zetten om de planeet te redden", zegt De Wever overtuigd.
BV worden
Het jonge, onervaren meisje dat op haar 17de de jeugd opriep om op straat te komen, zal die eerste "spijbelen voor het klimaat", met 3.000 aanwezigen, niet snel vergeten.
"Ik weet nog dat we aankwamen met de trein en er echt een gigantische groep jongeren stond. Toen dacht ik echt van wow dit is voor ons. Ik ging naar hen toe en vroeg of ze er waren voor spijbelen voor het klimaat, maar toen zeiden ze dat ze eigenlijk gewoon een klasuitstap hadden in Brussel", lacht ze.
"Toen zijn we doorgewandeld naar het Europakruispunt en toen voelde ik wel dat het nu of nooit was. Je voelde dat de eerste mars erg belangrijk ging zijn als katalysator voor de volgende marsen. Als er niemand zou zijn op afgekomen, dan hadden we het niet lang volgehouden. De mensen zijn blijven toestromen en plots stond ik in het midden van een gigantische menigte, op een klein verhoogje en met een luidspreker in mijn hand om te speechen. Dat was al geslaagd. En eigenlijk had ik er wel veel vertrouwen in dat er veel volk zou op afkomen. De mensen die er vanaf de eerste seconde bij waren, zoals Kyra Gantois of mijn mama, vonden het ongelooflijk, maar ik weet nog dat ik niet zo verrast was", vertelt De Wever.
Sindsdien is het voor Anuna De Wever onmogelijk geworden om incognito over straat te wandelen. Als puber moest ze plots heel snel volwassen worden en dat heeft op bepaalde momenten bijna zijn tol geëist. Toch zet ze ondanks de negatieve commentaren gewoon door.
"Ik ben een BV geworden en als puber verandert dat wel je leven. Voor mezelf denk ik er niet te veel over na. Ik ben gewoon constant bezig. Ik ontmoet de hele tijd mensen die mee deze strijd voeren", legt Anuna uit.
"Het is leuk dat we hierdoor een gigantisch platform hebben en we zoveel mensen kunnen bereiken. Maar in de spotlights staan met mijn privéleven vind ik verschrikkelijk. Net doordat het afleidt van de klimaatcrisis. Het is een constant gevecht om te zeggen dat het niet over mij gaat, maar over het klimaat. Dat is irritant. Er staat altijd "Anuna De Wever heeft gezegd" of "Anuna De Wever vindt dat", maar ik spreek in naam van YFC", is De Wever duidelijk.
Moeilijke momenten
"Soms vraag ik me af of ik had kunnen zorgen dat het minder om mij zou draaien. Daar worstel ik wel mee. In het begin wist ik uiteindelijk ook niet veel over hoe met de media of de politici omgaan. Daar ben ik in gegroeid. Ik had dus liever meer ervaring gehad", meent Anuna.
"Ik ga nooit zeggen dat het genoeg is geweest, want het gaat ook om mijn eigen toekomst. Daarom kan ik niet zeggen dat ik ermee stop. Als ik even denk "nu is het genoeg geweest", dan denk ik gewoon al aan de volgende actie. Ik zie niet in waarom ik er ooit mee zou stoppen. Er zijn wel momenten waar ik het echt moeilijk mee had en mezelf afvroeg waarom ik het nog deed. Toen we bijvoorbeeld werden belaagd op Pukkelpop, omdat we onze boodschap brachten. Maar tegelijkertijd motiveert me dat", zegt het YFC-boegbeeld.
De eerste verjaardag van YFC zal niet uitbundig gevierd worden, want op dat moment zit Anuna De Wever op volle zee op de weg terug naar België. Eenmaal terug thuis zal de focus snel terug op de klimaatcrisis liggen.
"Ik geloof er wel in dat hoe langer we actie voeren, en hoe dringender het wordt, hoe meer "to the point" we moeten zijn. YFC zal nu ook meer rond specifieke dossiers, zoals een klimaatwet, actie voeren. Gewoon op straat komen werkt blijkbaar niet. We hebben een heel klimaatrapport geschreven met een panel van experten en dat raken ze niet eens aan. Het is duidelijk dat we specifieker en harder actie moeten voeren. We gaan minder marsen, omdat we meer onze tijd willen steken in het realiseren van concrete zaken", besluit De Wever.
Lees meer over: Brussel , Samenleving , Anuna De Wever , klimaatspijbelen , klimaatspijbelaars , Youth For Climate
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.