12.000 vierkante meter metroruimte onbenut

Maar liefst 12.000 vierkante meter aan ruimtes ligt al jaren stof te vergaren in de Brusselse ondergrond. Een gevolg van zeer ambitieuze metroplannen uit een ver verleden. Enkel voor de zaal in het premetrostation Anneessens wenkt voorlopig een nieuwe toekomst. Loopt u even mee door ons overzicht van verborgen metrozalen.

In de jaren 1960 en 1970 werden grootse plannen gemaakt voor de Brusselse ondergrond. De hoofdstad moest volledig bediend worden door een moderne metro. Bij het bouwen van verschillende stations werd meteen infrastructuur voorzien voor het kruisen van toekomstige lijnen.

In de volgende decennia werden de metroplannen om financiële en andere redenen echter flink teruggeschroefd. Resultaat: veel voor de toekomst gebouwde ruimtes bleken nutteloos. Hier en daar is er echter hoop op een nieuwe toekomst voor al dat ondergronds beton.

Het meest concreet zijn de plannen voor de polyvalente ruimte in het premetrostation Anneessens. Die krijgt nog dit jaar een nieuwe bestemming als zaal voor socio-culturele evenementen.

Debat rond het begrip 'grootstad'
"De overeenkomst tussen Stad, MIVB en Gewest voor het beheer van de culturele activiteiten in de zaal van het station Anneessens is getekend, enkel de bijlage moet nog ondertekend worden door de vzw Bravvo, die de exploitatie zal verzorgen", antwoordde minister van Vervoer en Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V) op een parlementaire vraag van Paul De Ridder (N-VA).

De polyvalente ruimte in het station zal onder meer gebruikt kunnen worden als repetitielokaal voor muziekgroepen en podiumgezelschappen, evenementenruimte voor buurtverenigingen en voor tentoonstellingen, conferenties en seminaries die het debat rond het begrip 'grootstad' stimuleren. Zo staat het toch in de opdracht.

Het Gewest investeerde in totaal 1,2 miljoen euro om de zaal in premetrostation Anneessens gebruiksklaar te maken. De brandweer is akkoord om er evenementen tot 250 personen in toe te laten.

Geen sport- of fuifzaal
Zoals de zaal in het station Anneessens zijn er nog een reeks andere. Goed voor 12.000 vierkante meter in totaal, weet La Capitale. Grouwels voorganger Pascal Smet (SP.A) droomde onder meer van een sportzaal en een fuifzaal maar die komen er niet meteen aan.

"In negen stations werden zalen bezocht en gekeken naar oppervlakte, toegangsmogelijkheden, nodige aanpassingswerken en dergelijke", aldus Grouwels. "Rekening houdend met enkele veiligheidsvoorschriften (voldoende aantal toegangen, fysieke scheiding tussen de zaal en het metronet), werden enkel de zalen in de stations Beurs, Anneessens, Albert en Hallepoort behouden."

Maar enkel Anneessens kreeg dus een concrete uitwerking. Een overzicht van de andere verborgen metrozalen en waarom ze voorlopig geen nieuwe bestemming krijgen (foto's Tchorski):

Albert
In het premetrostation Albert (onder het Albertplein in Vorst) is 1.700 vierkante meter beschikbaar op het niveau -1. Het was de bedoeling om er een feestzaal van te maken maar eigenlijk is de ruimte bedoeld om er een ondergrondse eindhalte voor trams in te richten als de noord-zuidlijn wordt omgebouwd tot zware metro.

Beurs
In het premetrostation Beurs staat 900 vierkante meter leeg. Het idee bestond om er een Fietspunt in onder te brengen maar dat is afgevoerd in afwachting van een grondige renovatie van het station. Dat zou aangepakt worden samen met de centrale lanen.

Hallepoort
De ruimte van 1.300 vierkante meter op het niveau -2 onder het metrostation zou een sportzaal worden maar ook dat idee stierf een stille dood. "Omdat de gemeente Sint-Gillis weigerde om een stedenbouwkundige vergunning af te leveren", aldus Grouwels.

Louiza (foto)
1.600 vierkante meter ruwbouw ligt onder het bestaande station. De ruimte is destijds gebouwd als station voor een metro onder de Louizalaan. Die kwam er echter nooit en dus ligt de plek er al decennia verlaten bij. In de toekomst zal de ruimte waarschijnlijk gebruikt worden bij de ondertunneling van de Kleine Ring tussen Louiza en Troon (project ter studie) en/of een nieuwe ondergrondse aftakking tussen de Kleine Ring en Stefaniatunnel. Dat moet het autovrij maken van het eerste stuk van de Louizalaan mogelijk maken, volgens het mobiliteitsplan van de stad Brussel.

Rogier
In en rond het metrostation Rogier ligt zo'n 2.250 vierkante meter onbenut, zij het nog niet zo lang. Tot enkele jaren geleden werden feestjes en beurzen georganiseerd in 'de Piramide'. Het bovengelegen Sheraton hotel wil de ruimtes graag kopen en ombouwen tot een congreszaal. Delen ervan worden ook verwerkt in de nieuwe lokettenzaal en toegangen die in aanbouw zijn.

Simonis
Er is 1.200 vierkante meter beschikbaar maar die kunnen om veiligheidsredenen niet gebruikt worden voor publieke evenementen.

Sint-Guido (foto)
De ruwbouw van een tweede station (voor een nooit gebouwde metrolijn) ligt onder het bestaande (goed voor 600 vierkante meter) maar ook hier is een uitbating uitgesloten om veiligheidsredenen.

Zuidstation (foto)
Op het niveau -2 ligt om en bij de 1.000 vierkante meter te wachten op een bestemming. Mogelijk komt die er als er een nieuwe tramtunnel met ondergronds station wordt gebouwd onder de Fonsnylaan.

Ook in de stations Ossegem, Park en Kruidtuin zijn voorzieningen gebouwd voor nooit gerealiseerde haltes of lijnen. Tussen de metrostations IJzer en Ribaucourt ligt een nooit gebruikte maar half afgewerkte halte (Sainctelette).