150 sans-papiers op de dool: 'Laat ons werken zodat we kunnen huren'

De voorbije maanden is een groep van 150 sans-papiers van het ene naar het andere verlaten gebouw in Brussel getrokken. Nu kunnen ze terecht in één van de sociale woonblokken van de Schaarbeekse Haard in de l'Olivierstraat, maar ook dat is slechts een tijdelijke oplossing. "Deze strijd maakt met beschaamd en triest", vertelt één van hen.

"Ik heb genoeg van deze hopeloze situatie", vertelt Telly Ibrahim, één van de 150 sans-papiers die momenteel verblijft in één van de sociale woonblokken van de Schaarbeekse haard in de l'Olivierstraat. "Wij vechten voor onze toekomst en die van onze kinderen. Als sans-papiers willen wij mogen werken zoals iedereen en zelf onze huur kunnen betalen."

Bij zijn geëmotioneerde lotgenoot Abou Bakr Niang klinkt dezelfde frustratie over hun afhankelijkheid van anderen om onderdak te vinden. "Het maakt mij beschaamd en triest", zegt hij. Niang is de woordvoerder van La Voix des Sans Papiers (VSP), zoals het collectief van voornamelijk sub-Saharaanse vluchtelingen zich noemt. "Wij zijn werkers, we zijn niet gewoon gemigreerd om te migreren."

Zwerftocht
Na een verblijf in leegstaande rusthuizen op de Leopold II-laan in Molenbeek en de Reyerslaan in Schaarbeek, trokken de vluchtelingen van VSP naar deze sociale woonblokken van de Schaarbeekse Haard in de L'Olivierstraat.

"De onderhandelingen over een precaire bezetting zijn nog niet afgerond, maar er is een belofte dat ze tot 1 maart in het gebouw met huisnummer 40 mogen blijven", zegt Serge Noël van SOS Migrants. Daarna moeten ze vertrekken omdat er renovatiewerken gepland zijn.

Plaatsgebrek
In totaal biedt het leegstaande complex van sociale woningen in de l'Olivierstraat plek aan zo'n 400 personen, maar de groep heeft slechts één gebouw toegewezen gekregen.

"Er zijn hier 150 personen waaronder 30 vrouwen en 15 kinderen voor slechts één veel te klein gebouw", vult Niang aan. "We kunnen toch niet iedereen samen zetten? Op dit moment zitten soms tot 15 mensen samen in kamers voor 2 tot 4 personen."

De l'Olivierstraat 40 werd ter beschikking gesteld omdat er als enige gebouw water en elektriciteit ter beschikking zijn. "Dat is veel te klein", aldus Noël, "we zijn daarom actief op zoek naar een tweede gebouw."

Plaatsgebrek
"Omdat we op dit moment geen andere keuze hebben proberen we iedereen toch een plek te geven", gaat Niang verder, "maar het is onmenselijk dat de andere gebouwen die groter zijn, gesloten blijven."

Binnen toont een vrouw een kamer met daarin één matras. "Hier slapen we met z'n zessen", zegt ze, "drie op de grote matras, dan is er deze kleine matras hier en verder maken we het comfortabel met wat we hier voorhanden hebben."

Hoewel er in dit gebouw elektriciteit en water aanwezig is, is Noël er toch niet gerust helemaal gerust in. "Er is slechts één enkele meter voor het volledige gebouw en dat is moeilijk, zeker met de winter voor de deur", legt hij uit, "al hebben we voor de moment geen andere keuze."

Steun versus wantrouwen
Milady Renoir is één van de buren van het sociale wooncomplex in de l'Olivierstraat. "Ik woon hiernaast en kom elke dag kijken hoe het ervoor staat", legt ze uit. "Voor de bezetting was hier niets, maar er wonen vrouwen en kinderen dus ik plaats op onder meer Facebook oproepen voor alle benodigdheden."

De vrouw zet zich niet enkel in voor de inwoners van nummer 40, maar richt zich ook op de omwonenden. "Sommigen zijn volledig onwetend zijn over de situatie, anderen zijn ertegen. Er circuleren ook racistische ideeën, een beetje zoals je dat onderhuids ook in de media voelt.. We doen daarom aan sensibilisering".

"En er is gelukkig ook veel solidariteit. Tal van Turkse en Arabische verenigingen doen veel voor mensen in de diaspora. Sommigen brengen bijvoorbeeld eten", aldus Renoir.

Criminialisering van solidariteit
Noël wijst erop dat sans-papiers door het huidige beleid gecriminaliseerd worden en dat die tendens ook geldt voor de organisaties die hen steunen. "SOS Migrants wordt vervolgd door SA Vigneron, eigenaar van het leegstaande rusthuis aan de Reyerslaan in Schaarbeek", vertelt hij.