Aantal fietsers stijgt met mondjesmaat

Tussen 2011 en 2012 is het aantal fietsers met zes procent gestegen, veel minder dan de jaren ervoor. Dat blijkt uit de resultaten van het Fietsobservatorium van het Gewest. De stijging lijkt volgens het rapport onvoldoende om tegen 2020 de doelstellingen van het Gewest te halen.

Sinds 1999 ging het aantal fietsers er elk jaar met 12,5 procent op vooruit. Tussen 2010 en 2011 werden er zelfs bijna een kwart meer fietsers geteld.

De groeivertraging is waarschijnlijk te wijten aan het weer. De winter van 2010 was slecht, terwijl die van 2011 zeer zacht was. Daardoor steeg het aantal fietsers sterk, wat de stijging voor 2012 dan weer minder uitgesproken maakt. "Het is in ieder geval nog te vroeg om conclusies te trekken op lange termijn", zegt Johannes Grillet van Pro Velo, de fietsersorganisatie die de tellingen uitvoerde in opdracht van staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen).

'Stijging lijkt onvoldoende'
Het rappport van Pro Velo betwijfelt wel of de doelstelling van het Iris 2-plan om de fiets tegen een aandeel van 20 procent te geven in alle verplaatsingen, haalbaar is. "In 1999 was de fiets goed voor 1,1 procent van de verplaatsingen", klinkt het in het rapport. "In 2010 was dat aandeel 3 procent. De stijging is er ontegensprekelijk, maar lijkt onvoldoende om tegen 2020 de doelstellingen van het Gewest te halen."

Pro Velo nuanceert ook verder: dat het aantal fietsers stijgt, wil niet noodzakelijk zeggen dat ook hun aandeel in het verkeer toeneemt. Ook andere vervoersmodi kunnen immers populairder worden. Zo steeg het aantal ritten bij de MIVB bijvoorbeeld ook met bijna 6 procent.

Bijna de helft van de afgelegde afstanden in het Brussels gewest bedraagt meer dan vier kilometer. De afstanden tussen twee en vier kilometer vertegenwoordigen net geen 38 procent.

Fietsen blijft mannenzaak
Fietsen blijft wel voornamelijk een mannenzaak: In 2012 telde men 70 procent mannen onder de fietsers, een aandeel dat weinig evolueert. "De perceptie van een veiligheidsprobleem blijft daar een rol in spelen", zegt Grillet. "Daarom blijft een initiatief als Bike Experience belangrijk, om een extra duwtje in de rug te geven."

Van kinderen is er amper sprake. Zij maken slechts een procent uit van Brusselse fietsers.

Fietsers verzamelen op auto-assen
Pro Velo bevroeg ook 277 fietsers over de door hen gebruikte trajecten. Daaruit komen een aantal opvallende conclusies. Eerste is dat aan de westkant van het kanaal de dichtheid van de trajecten minder groot is. Ten tweede valt op dat fietsers overal rijden: de 600 overgemaakte trajecten bestrijken net niet de helft van de Brusselse straten.

Ten slotte blijkt dat er een aantal grote verzamelassen bestaan. Die zijn nagenoeg dezelfde als die voor het autoverkeer: de Wetstraat, de Louizalaan en de Kroonlaan bijvoorbeeld. "Die wegen vlakken vaak reliëf uit en zijn daarom interessant voor fietsers", zegt Grillet. "Ook zijn deze assen zeer gekend voor wie zich naar een bepaald punt in de stad begeeft. Alternatieve wegen opzoeken blijft iets voor de doorgewinterde fietser."

Daarom pleit Pro Velo voor een verdere bewegwijzering van de Gewestelijke Fietsroute's (GFR). "Die meer in de kijker zetten, kan fietsers wijzen op alternatieven", zegt Grillet.

SP.A: 'Te weinig nieuwe fietspaden'
SP.A wijt de magere vooruitgang aan het gebrek aan nieuwe fietspaden. "Staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille heeft altijd ingezet op promotiecampagnes rond fietsen", zegt parlementslid Jef Van Damme. "Maar de Week van de Vervoering, de autoloze zondag, Cyclovia, de 20 miljoen kilometer, Bike Experience en de BIVV-campagnes hebben hun effectiviteit nog niet bewezen. De beste fietspromotie is nochtans het aanleggen van fietspaden en de strijd tegen fietsdiefstal. Maar net op deze twee domeinen stagneert het beleid."

Hieronder de fietstrajecten boven elkaar gelegd: