Aantal klachten bij Comité P gedaald in meeste Brusselse politiezones

In 2019 is het aantal klachten bij Comité P gedaald in de meeste Brusselse politiezones in vergelijking met het jaar daarvoor. Ook de cijfers voor heel het land zijn in 2019 gedaald. Wel lijken er verhoudingsgewijs meer klachten te zijn over de agressieve houding van agenten en het niet-naleven van de wettelijke voorwaarden bij gebruik van dwang en geweld, al kan dat te maken hebben met een andere manier van registratie.

Dat blijkt uit het activiteitenverslag van Comité P. De zes Brusselse politiezones figureren in de lijst van politiezones waartegen het Vast Comité P in 2019 het meeste klachten heeft ontvangen. De politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene is net als de jaren voordien koploper, maar telde in 2019 slechts 170 klachten tegenover 214 klachten in 2018. Ook in de politiezone Zuid (Anderlecht, Sint-Gillis, Vorst) is het aantal klachten bij het Comité P gedaald van 96 in 2018 naar 77 in 2019.

In de politiezones Brussel-West (Molenbeek, Koekelberg, Ganshoren, Sint-Agatha-Berchem, Jete) is het aantal klachten licht gestegen van 63 naar 68, net als in de politiezone Montgomery (Etterbeek, Sint-Pieters-Woluwe en Sint-Lambrechts-Woluwe), waar in 2019 35 klachten geregistreerd werden, tegenover 30 klachten het jaar daarvoor. In de politiezones Noord (Schaarbeek, Sint-Joost, Evere, van ) en Marlow (Ukkel, Watermaal-Bosvoorde, Oudergem) is het aantal klachten gedaald.

Agressie

Die daling is de algemene tendens voor de rest van het land. In 2019 waren er 2.646 klachten bij Comité P, een daling van ongeveer 10 procent in vergelijking met 2018. Maar verhoudingsgewijs lijken er wel een aantal verschuivingen te zijn. In 6,5 procent van de klachten gaat het om een klacht die wijst op een gebrek aan empathie van agenten, een stijging van 4 procent. Verhoudingsgewijs zijn er daarnaast meer klachten die betrekking hebben op "agressief taalgebruik" of een "agressieve houding". “Er zijn blijkbaar toch wat issues met de houding die agenten aannemen naar het publiek”, zegt criminoloog Jelle Janssens (UGent) daarover aan De Morgen.

Ook in de categorie "niet naleven van het legaliteits-, subsidiariteits- of proportionnaliteitsbeginsel bij het aanwenden van dwang of geweld" is er een stijging van ongeveer vier procent. “Het is al enkele jaren zo dat er meer bewustwording is over politiegeweld. Het is mogelijk dat mensen daardoor sneller een klacht neerleggen. Maar de impact van die bewustwording op de cijfers is eigenlijk moeilijk in te schatten", aldus Janssens. De belangrijkste categorieën klachten zijn "partijdigheid of ongelijke behandeling", en "de taak onjuist of onvolledig uitvoeren", goed voor 20 en 17 procent van de klachten.

Geen fout in 7 op de 10 gevallen

Volgens het Comité P is het mogelijk dat de stijging in een aantal categorieën te maken heeft met een andere manier van registreren en categoriseren van klachten. Sinds 2019 worden klachten preciezer ingedeeld en kan een klacht worden ondergebracht in verschillende categorieën. “Het is ook niet omdat mensen vinden dat de politie agressief is dat het effectief zo is”, zegt voorzitter van Comité P Kathleen Stinckens aan De Morgen.

In de meeste afgesloten dossiers heeft Comité P geen fout van de politie gevonden (67 procent van het totale aantal klachten), in 10 procent van de afgesloten klachten was er onvoldoende bewijs en voor 6 procent van de afgesloten dossiers was Comité P niet bevoegd. Comité P vond een fout van de politie in 7,5 procent van de afgesloten dossiers, in bijna 9 procent gaven de betrokken politiekorpsen aan dat ze een ordemaatregel hadden genomen.

Waar Comité P een disfunctie binnen de politie vond, ging het in de meeste gevallen over het "weigeren te akteren." "De taak onjuist, onvolledig, onverzorgd of niet pertinent uitvoeren" en "‘gebrek aan onpartijdigheid, neutraliteit en ongelijke behandeling" zijn andere categoriën die geregeld terugkomen.