Antti Sierla, De Finse Ambassadeur in België

"Het wrange gevoel van 'Brussel is stupide' knaagt weleens in Finland, want een aantal Europese richtlijnen lijkt boven de hoofden van de burger en van de lokale realiteit te worden genomen. Of Finland er wat kan aan doen, tijdens zijn voorzitterschap van de Unie? We kunnen alleszins waken over wat de burger aanbelangt."

Retourtje Brussel-Finland (2): Finnen in de hoofdstad van Europa
Deze week wordt Finland voor zes maanden voorzitter van de Europese Unie. Met pakweg vierduizend Finnen in ons land - niet-geregistreerde partners en kinderen niet meegerekend - heeft deze gemeenschap een sterke voet tussen de deur in Brussel. Hoe verscheiden hun beroepscarrière en hun interesses ook zijn, eenzelfde navelstreng houdt hen verbonden met het Hoge Noorden: de energie die hun lichaam uit de natuurbeleving haalt. Zonder omwegen geven ze het toe: de Finse ambassadeur Antti Sierla, Finnair-directeur Pekka Airaksinen die al 125 marathons liep, Taru Tammelander die de Suomi Klubi in Brussel mee oprichtte, en Mikko Heiskanen, ouderdomsdeken van de Finse 'Brusselyn' scouts. Niets wat meer deugd doet dan een actief ontspanningsmoment in het Brusselse groen, het liefst elke dag.

Volgend jaar heeft Finland vijftig jaar een ambassadeur in België, al was er al een Finse diplomatieke vertegenwoordiging sinds 1920, één jaar nadat België het onafhankelijke Finland had erkend. We vroegen Antti Sierla, de ambassadeur van Finland en hoofd van de Finse Missie bij de Navo, wat van zijn land kan worden verwacht, tijdens het voorzitterschap van de Europese Unie van 1 juli tot 31 december 2006.
Ambassadeur Sierla: "We hebben de klus al eens naar behoren geklaard in 1999. Finland zal blij zijn als we voor en met iedereen goed werk leveren in Europa. Verwacht geen typisch Fins programma, wij blijven bescheiden. Het concurrentievermogen van Europa in de wereld versterken zou al een mooie stap vooruit zijn. Inzake vrij verkeer van diensten had Finland liever een progressievere resolutie gezien. Een protectionistisch Europa helpt ons niet vooruit."

"Toch is er ook in Finland kritiek op Europa te horen. Er wordt verteld dat de Europese Unie - 'Brussel' heet dat - zich te veel mengt in kleine dossiers. Dat gevoel komt niet alleen uit Finland. De voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, zei het ook al: 'De Commissie moet zich op het essentiële focussen.' Er zijn al heel wat minidossiers inzake wetgeving geschrapt, en dat is een goede zaak."

"Enkele recente voorbeelden hadden veel 'spektakelwaarde' in Finland. Er is het geval van de wolven. In Finland zijn er tweehonderd zwervende wolven. Die dieren vormen nauwelijks een bedreiging voor de mens. Er is ruimte zat in een land met maar zeventien inwoners per vierkante kilometer. Maar kinderen stappen weleens verschillende kilometers per dag door het woud om naar school te gaan. Als er wolven zijn die schapen en honden doden, dan ontstaat er uiteraard een gevoel van onveiligheid. Als Europa de jacht op wolven verbiedt, dan is dat misschien een te eenzijdige beslissing. Finnen begrijpen maar al te goed de nobele noodzaak om de biodiversiteit in stand te houden, maar ook de leefbaarheid van de mens is van tel. Het wolvenprobleem is dus heel lokaal, en staat ver van een Europese eenheidswetgeving."

"Een ander voorbeeld is de Europese richtlijn over de lengte van vrachtwagens. De motivatie is dat de lengte overal gelijk moet zijn om de competitie in balans te houden. In Finland zijn de afstanden echter enorm. Er bestaan dus vrachtwagens - vooral voor houtvervoer - die vijf centimeter langer zijn dan de norm. Finland zit van de ene op de andere dag dus in de illegaliteit met een vrachtwagenpark dat economisch nog tien jaar rendabel is. Het gaat om duizenden vrachtwagens. Moeten al die trucks nu omgebouwd of afgeschreven worden?"

"Finland lobbyt goed. Al maken we ook fouten, door de implementatie van de Europese regels en de consequenties ervan niet ten volle in te schatten. In Finland zitten ze nadien met de frustraties. Een burger ligt alleen wakker van de praktijk in zijn straat. We werken in Finland sterk aan informatieverschaffing over het reilen en zeilen van Europa. In alle regio's zijn er informatiekantoren, betaald door de overheid, waar overvloedig informatie beschikbaar is over alles en nog wat, Europese projecttoelagen incluis. Maar wat interesseert een burger? Zijn werk, de school, de gezondheidszorg voor senioren, de mondialisering die zijn fabriek uit zijn land zuigt naar Oost-Europa en China. Niemand begrijpt hoe Europa die grote vraagtekens helpt op te lossen. En wat Europa bijdraagt tot het individu."

"Finland heeft de euro aanvaard, en wie veel reist, ervaart daar het voordeel van. Hier geen probleem. De studenten die Erasmus-beurzen en andere uitwisselingskansen in Europa krijgen, zijn ook tevreden. Finse jongeren zijn de jongste tien jaar overigens veel meer Europeaan geworden dan ouderlingen, die - net als in andere Scandinavische landen - wat sceptisch staan tegenover Europa. Precies omdat het Scandinavisch model altijd goed heeft gefunctioneerd, en de meerwaarde van 'Brussel' niet ingeschat wordt. Er zal dus nog wat tijd over moeten gaan: het is een kwestie van één generatie."

De ambassadeur woont sinds 2000 in België (sinds 2002 als ambassadeur). Mist hij Finland? "Uiteraard. België is geen makkelijk land om te begrijpen, maar dat maakt het net boeiend. Ook Finland kent jullie soort tweetaligheid. Overal waar minstens zes procent van de bevolking de minderheidstaal spreekt - hetzij Zweeds, hetzij Fins -, zijn alle straatnaamborden tweetalig. Het taaldebat in België is een beetje vergelijkbaar met wat wij tussen de twee wereldoorlogen hebben meegemaakt. Wij zijn de vraagstellingen meester geworden. Het enige debat is nog: is het nog nodig dat iedereen Zweeds leert in Finland? Ruim negentig procent spreekt toch Fins. Om België te doorgronden, moet je verstaan dat er minstens twee werkelijkheden zijn: de Franstalige, die niet erg homogeen is, en de Vlaamse, die zich sterker en sterker profileert. Vandaar dat ik Nederlands leer en lees. Omdat het discours sinds de jongste regio­nale verkiezingen sterk gewijzigd is, en ik de media wil volgen."

"Ik wandel veel in het Zoniënwoud, en doe regelmatig na het werk aan Nordic Walking, gedurende één of anderhalf uur. En ik fiets. Het Zoniënwoud zuigt mij als Fin sterk aan."