Arm begraven, kruis vergeten

Op de begraafplaats van Brussel liggen tientallen verwaarloosde kruisen van armere Brusselaars op de grond. "Zelfs in de dood zijn we niet gelijk."

Het gedeelte van de begraafplaats van Brussel waar de 'noodlijdenden' begraven worden, ligt er niet-onderhouden bij. Tientallen sobere, houten kruisen aan perk 36 liggen tegen de grond, verschillende andere staan scheef. Op een paar kruisen is geen of nauwelijks identificatie terug te vinden. Zeker tien bloemstukken liggen meters van de graven verwijderd, de gangpaden zijn nauwelijks afgebakend, laat staan geplaveid.

Een en ander ligt niet alleen aan het noodweer van afgelopen zondag. Annick Neyts, pastoraal werkster in een rust- en verzorgingstehuis in de buurt, die al een twintigtal rusthuisbewoners hier naar hun laatste rustplaats bracht, is niet te spreken over de toestand van perk 36. "Tijdens een begrafenis vorige week konden we geen afscheid nemen aan het graf omdat we met onze schoenen in het slijk bleven steken. We moesten van een afstand toekijken. De kist is in het water, dat in de kuil stond, neergelaten."

Verschillende bezoekers waren verontwaardigd en spraken Neyts erop aan. "Ik durf zelfs de bewoners van het rusthuis, die vaak heel oud zijn, niet naar hier mee te nemen omdat het respectloos ten opzichte van hen zou zijn. Als ik dit zie, dan kan ik enkel constateren dat we zelfs in de dood niet gelijk zijn."

Op de vraag waarom niemand de kruisen rechtzet, antwoordden de onderhoudsmannen dat ze de situatie 'triestig' vinden, maar "het onderhoud van een graf is de verantwoordelijkheid van de familie." Maar wat als de overledene geen familie heeft? "Tja." Naast de niet-onderhouden graven aan perk 36 zijn nog een heleboel andere graven op de begraafplaats van Brussel verwaarloosd: afgebroken en omgevallen kruisen, takken en mos op de graven, roest op het ijzerwerk.

Iedereen kan de deplorabele toestand van perk 36 vaststellen, maar een verantwoordelijke vinden is minder evident. Een rondje telefoneren naar het stadhuis leerde ons alvast dat de begraafplaatsen in handen zijn van CDH: Chantal Noël is bevoegd voor Erediensten, Hamza Fassi-Fihri voor het transport en de begrafenis van overledenen. Te elfder ure kwam Laurence Morel, de woordvoerster van Fassi-Fihri, nog met: "Schepen Bertin Mampaka is bevoegd voor Groene Ruimten, ook op de begraafplaatsen." Het kabinet van Bertin Mampaka - ook CDH - was niet bereikbaar.