BDW opinie: Sluikstorters

Afgelopen weekend zag ik ergens te lande vrijwilligers druk bezig zwerfvuil in bermen en bosranden te verzamelen. Met handschoenen en plastic zakken trokken ze rond om andermans vuiligheid op te rapen. Want daar komt zo'n actie op neer.

Door Anne Brumagne, hoofdredacteur van Brussel Deze Week

Mensen met goede bedoelingen ruimen de rotzooi op die anderen achteloos uit het raampje van hun auto hebben gekeild. Ergens heeft het iets vernederends voor die mensen van goede wil. Ik kan me ook niet voorstellen dat er lui zijn die de ene dag blikjes uit hun autoraam gooien, en de dag daarop denken: 'Kom, laten we dat nu ook maar eens gaan oprapen' - ik vrees dat het om twee verschillende soorten van mensen gaat.
In de reportage op onze bladzijde 4 over de controleurs van Net Brussel die sluikstorters proberen te identificeren, gaat het niet meer om mensen die achteloos een blik uit hun autoraam werpen, maar om lieden die doelbewust hun bergen afval ergens droppen. En dus niet meer zomaar wat blikjes, maar, zoals de controleur van Net Brussel het verwoordt bij het illegale stort in de buurt van de Ring in Anderlecht, 'werkelijk alles': koelkasten, tv's en potten verf, bouwafval, glas, elektrische draden, frituurolie... De foto die onze fotograaf er heeft gemaakt, lijkt te zijn genomen in een ontwikkelingsland waar misschien nog geen regels bestaan voor de ophaling van huisvuil. Valt dat Net Brussel te verwijten? Nee, hoor, het valt al die individuen te verwijten die hun afval illegaal dumpen.

Blijkbaar is het profiel van al die mensen erg divers (al zijn het overwegend autobezitters), en kan het dus in principe iedereen zijn. En blijkbaar gaat het ook vaak om mensen die de strengere en duurdere regels in Vlaanderen en Wallonië proberen te ontlopen en hun zakken in Brussel komen kopen en neerpoten.

En toch is de oplossing niet om de regels dan maar minder streng te maken in Vlaanderen of Wallonië, maar omgekeerd, om ze verder te verstrengen in Brussel. Net Brussel moet sluikstorters beboeten, zeer zeker, en die boetes mogen zo hoog zijn dat mensen het in hun portemonnee voelen. En wat is er zo verkeerd aan een betaalzak? Pas dan gaan mensen sorteren en beseffen ze dat ze beter afvalarme producten kopen.

Sluikstorten: in de sociologie heeft men het over de theorie van de gebroken ruit. Als gebroken ruiten niet worden hersteld, dan zullen vandalen er meer willen breken, zelfs binnengaan in het gebouw en er wie weet brand stichten. Vuile straten trekken méér vuil aan, en daarnaast misschien ook veel ander kwalijk ongemak.