Begeleid Wonen Brussel streeft naar autonomie gehandicapten

Binnen het Perspectiefplan 2020 van de Vlaamse overheid moeten mensen met een beperking zelfstandiger terechtkunnen bij alle mogelijke instanties en hulpverleners, en met sommige vragen zelfs bij buren en kennissen. Gevolg: na jaren gaat Begeleid Wonen Brussel haar beschermende klantenaanpak bijsturen.

Het resultaat van de eerste stap in die richting was met het project ‘Voor de draad ermee’ vorige zaterdag te zien in GC Nekkersdal.

Eerst enige toelichting bij het overheidsdirectief om, in de sector van de begeleiding van mensen met een beperking, te besparen door anders te beginnen werken. In het Perspectiefplan 2020 van Vlaams Welzijnsminister Jo Vandeurzen (CD&V) wil de minister concreet dat mensen met een beperking zo gewoon als mogelijk leven.

Tot gisteren bood Begeleid Wonen Brussel op alle terreinen hulp, en scoorde goed.

Kwaliteitscoördinatoren Els Conings en Marina De Bondt bevestigen dat: “We boden alle hulp aan die doelgroep vanaf achttien jaar: hulp bij administratie, organisatie van het huishouden, mutualiteitspapieren invullen, post helpen begrijpen, opvoeding van de kinderen of een job of een andere woonst helpen zoeken. Voor alle domeinen van het leven hadden we gepaste begeleiders."

"Het Perspectiefplan 2020 wil echter dat dit soort werking wordt geheroriënteerd, richting emancipatie van de mensen met een handicap. In de ouderenzorg en ziekenzorg werd die methodiek om mensen meer autonoom initiatieven te leren nemen al actief ingezet. Wij introduceren dit nu ook, en worden zo meer een coach die doorverwijst.”

Burgers gezocht
Begeleid Wonen Brussel werkt met een twintigtal begeleiders van allerlei slag die op regelmatige basis aan huis gaan bij een 120-tal Brusselaars. De doelgroep woont verspreid en heeft diverse niveaus van noden: begeleid wonen, dienstverlening, inclusieve ondersteuning (DIO - is wat intensiever als begeleiding, JMB) en dan de rechtstreeks toegankelijke hulp (waarvoor geen voorafgaande hulperkenning van het Vlaams Fonds nodig is, JMB). Die laatste categorie mensen heeft enkel ‘een vermoeden van handicap’, en wordt slechts om de twee weken bezocht. De zorg blijft altijd ambulant: aan huis iets doen of samen met de klant naar een bank, het gemeentehuis of de politie gaan.

Els Conings: “Eigenlijk vraagt de minister om door te verwijzen naar alle bestaande diensten. Voor huishoudelijke hulp bestaat Familiehulp, voor vragen kunnen ze terecht bij een CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk) en er is Kind & Gezin. Op die manier komen deze mensen net als iedereen zelf bij die diensten terecht, en worden ze niet apart door een gespecialiseerde dienst als wij bij het handje genomen.”

Om dit idee ingang te doen krijgen zette Begeleid Wonen dit jaar de workshops ‘Voor de draad ermee’ op. Die hadden tot doel om de betrokkenen autonoom aan het denken te zetten over hun plaats in de stad. Zo wandelde een groepje een parcours door Molenbeek af, langs adressen van overheidsdiensten en andere.

Emancipatie of besparing
Meteen zagen ze hoe moeilijk het was om met een rolstoel ergens alleen te geraken. Marina De Bondt: “Vroeger stelden ze een vraag en wij gaven het antwoord. Nu willen we ertoe komen dat ze zelf meer initiatief nemen. Dat kan zijn: wie kan ik in mijn buurt aanspreken, welke diensten kan ik zelf bellen of hoe vraag ik iemand om mij ergens naartoe te brengen.”

Voor Begeleid Wonen is het veranderingsproces alvast duidelijk. De Bondt: “Van puur als instelling denken moeten wij de klant nu zelfstandiger maken – emanciperen betekent hen zelf beslissingen doen nemen. Vroeger hadden we inderdaad een nogal beschermende reflex. Nu worden we meer een coach die doorverwijst."

"Uiteraard is het ook een besparingsactie van de minister. We zullen niet langer per persoon worden gesubsidieerd, maar per contactprestatie.” De vraag is natuurlijk of de stedeling klaar is om mensen met een beperking in zijn straat of buurt te helpen.