Belgen met niet-westerse roots vinden moeilijk stamceldonoren

1 op 3 Belgen met niet-Westerse roots vindt geen stamceldonor in ons land, terwijl dat voor 90 procent van de autochtone Belgen wel lukt. Dat komt omdat amper 1,5 procent van de donoren van Turkse, Noord- of Midden-Afrikaanse origine zijn. Daarom lanceert het Rode Kruis een grootschalige campagne die het kracht bijzet met een knappe street art-tekening in Laken.

Patiënten die lijden aan een bloedziekte en een beenmergtransplantatie nodig hebben vinden vaak via hun familie iemand met dezelfde weefselstoffen. Zo ook Dieudonné, een 22-jarige toekomstige student horeca, wiens ouders uit Congo en Angola komen. Zijn hele leven heeft hij regelmatig periodes in het ziekenhuis doorgebracht omdat het zuurstof niet goed door zijn lichaam wordt getransporteerd. Tot vorige zomer. “Ik ben al een jaar niet meer ziek. Dat had niet gekund zonder mijn moeder die bereid was om stamceldonor te zijn,” getuigt hij.

Bernis heeft minder geluk. De 27-jarige met Congolese roots lijdt ook aan sikkelcelanemie en herstelt net van een zware crisis. “Ik moest op intensieve zorgen opgenomen worden, omdat de pijn ondraaglijk was. Zelfs morfine hielp niet meer,” getuigt Bernis. Ze wacht op dit moment op een geschikte stamceldonor, want door de vele bloedtransfusies die ze al heeft moeten ondergaan heeft ze een weerstand opgebouwd tegen de weefsels van haar familieleden. Daardoor komen haar naasten niet langer in aanmerking.

Amper donoren van niet-Westerse origine

Het Belgisch beenmergregister zou in haar geval uitkomst kunnen bieden. Maar voor haar is er geen geschikte donor. “Slechts 1,5 procent van de donoren is van Turkse, Noord- of Midden-Afrikaanse origine", zegt Pierre Zachée, voorzitter van het Belgisch Beenmerg Programma. "En voor mensen met gemengde roots ligt dat cijfer nog lager." Er zijn over de hele wereld immers 15.000 verschillende zogenaamde HLA-types, die bepalen of een patiënt al dan niet een 'match' heeft met de donor.

Om die reden lanceert het Rode Kruis een campagne die mensen met niet-westerse roots oproept om stamcellen te doneren. Samuel, zoon van een Ghanese moeder en een Belgische vader, aarzelde alvast niet toen het Rode Kruis hem aansprak op straat. Tijdens de aftrap van de campagne vereeuwigde de Brusselse streetartist NEAN Samuel op een muur in Laken. Die muurschildering wordt opgenomen in het streetartparcours van de Stad Brussel.

De Block wil register uitbouwen

Het beenmergregister werd dertig jaar geleden opgericht in België. Ook in Brussel wordt maandelijks een beroep op het register gedaan, voor bijvoorbeeld kinderen met leukemie. “Het goede nieuws is dat we al over een goed uitgebouwd stamcelregister beschikken in ons land, maar sommige doelgroepen zijn ondervertegenwoordigd," sluit minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) af. Ze ondersteunt de campagne en benadrukt dat de regering de uitbouw van het register zal ondersteunen.