Bisdom zet kerken in de vitrine

Het aartsbisdom heeft een lijstje klaar van acht Brusselse parochiekerken waar het van af wil. Dat is gebleken tijdens een colloquium van het Brussels Gewest over de herbestemming van kerken.

Op het druk bijgewoonde colloquium in de voormalige Brigitinnekerk gaf hulpbisschop Jean Kockerols tekst en uitleg bij de plannen van het Aartsbisdom Mechelen-Brussel voor de reorganisatie van het Brussels kerkpatrimonium.

Door het dalende aantal kerkgangers is een deel van de 108 parochiekerken overbodig geworden. Het bisdom probeert die eerst een nieuwe religieuze bestemming te geven. Dat kan door ze ter beschikking te stellen van anderstalige katholieken (Polen, Brazilianen, etc), of andere christenen (kopten, orthodoxen en protestanten).

Lukt dat niet, dan is het bisdom bereid om ze (gedeeltelijk) te ontwijden en af te stoten. Het wil wel zelf mee de voorwaarden bepalen van de herbestemming. Dat kan via het canoniek recht. Zo mag "het zielenheil er geen enkele schade door lijden" en moet het om een niet-onwaardige herbestemming gaan. In vele gevallen vraagt het bisdom dat een klein deel van het gebouw toch voor de eredienst kan worden behouden.

Jean Kockerols gaf een lijst van acht parochiekerken waarover onderhandelingen van start kunnen gaan tussen bisdom en de Brusselse overheden (gemeente & gewest) voor herbestemming.

Op het colloquium bleek dat de Brusselse overheid interesse toont voor de herbestemming, en wel om twee redenen. Door de bevolkingsgroei stijgt de nood aan woningen, scholen en andere uitrustingen. De kerken kunnen soelaas bieden. Al staat daar wel een stevige kost tegenover.

Maar er is ook een erfgoedreden. Als de kerken herbestemd worden, kunnen ze eindelijk het onderhoud krijgen die ze verdienen, "want heel veel kerken in Brussel zijn in slechte staat," zo klonk het op het colloquium.

Parochiekerken waarover onderhandeld wordt:

1. SINT-KATELIJNE. De stad Brussel heeft een ideeënwedstrijd gelanceerd voor de herbestemming van de kerk. Peter de Caluwe (De Munt) is juryvoorzitter.
2. HEILIGE-FAMILIE (Schaarbeek, Helmet). Het architectenbureau Ozon maakte in 2009 een haalbaarheidsstudie. In de kerk zouden winkels en kantoren komen. Het project ligt stil
3. SINT-HUBERTUS (Bosvoorde). De gemeente is eigenaar van de kerk en wil er woningen bouwen. Er is nog geen promotor aangeduid.
4. SINT-VINCENTIUS A PAULO (Anderlecht, Scheut). Kan in de toekomst een school herbergen.
5. SINT-JOZEF (Ukkel, Homborch). In studie
6. SINT-FRANCISCUS-XAVERIUS (Anderlecht, Kuregem). De kerk is beschermd maar in slechte staat. De Brusselse regering zou een deklassering overwegen.
7. DRIEVULDIGHEID (Elsene/Sint-Gillis). De kerk is aan restauratie toe. De onderhandelingen over herbestemming zijn delicaat: de kerk ligt op het grondgebied van twee gemeenten.
8. SINT-THERESIA VAN AVILA (Schaarbeek, Meiser). De kerk is niet beschermd. Wordt wel nog gebruikt
   --------------------------------------------------------------
9. SINT-GERTRUDIS (Etterbeek). De vreemde eend in de bijt. De kerk is ooit afgebroken. Het bisdom dringt erop aan dat ze wordt heropgebouwd.