Bouwplannen luxehotel Gesùklooster in de diepvries

De plannen om van de ontwijde Gesùkerk en het gelijknamige klooster een luxehotel te maken, gaan voorlopig niet door. Actiegroepen Arau (Atelier de Recherche et d'Action Urbaines) en Inter-Environnement Bruxelles tekenen samen met een buurtbewoner beroep aan tegen de bouwvergunning bij de Raad van State. Daardoor gaan de plannen voor drie à vier jaar de koelkast in.

Om even te recapituleren: het Gesùklooster en -kerk aan de Koningsstraat in Sint-Joost zijn verkocht aan de Zwitserse groep Rosebud Heritage, die er een luxehotel van wil maken. Klooster en kerk gaan niet tegen de vlakte. Het klooster was oorspronkelijk een rusthuis voor gepensioneerde jezuïeten. Tot 2005 werd het nog bewoond. De kerk zelf staat al meer dan twintig jaar leeg. Het laatste bezoek aan de gebouwen dateert van 2007, toen krakers er hun intrek namen. Het plan is om in de gebouwen een luxehotel te vestigen met ongeveer 150 kamers. Die
plannen zullen nu dus even moeten wachten.

"Wij hebben inderdaad beroep aangetekend tegen de bouwvergunning omdat die niet strookt met het Gewestelijk Bestemmingsplan," zegt Isabelle Pauthier, de directrice van Arau. "In dat GBP staat dat in het nieuwe project evenveel woonruimte moet komen als in het oude gebouw. Met het klooster gaat 6.400 vierkante meter woonruimte verloren die niet vervangen wordt. In het jezuïetenklooster waren immers 67 kamers, en die staan administratief te boek als woonruimte. Het toekennen van de bouwvergunning is dus een duidelijke procedurefout."

Nochtans lag er volgens Pauthier in 2007 een plan op tafel om 6.100 vierkante meter woonruimte aan het project toe te voegen. "Nu is daar niets meer van terug te vinden," zegt ze. "Wij vermoeden dat de uitbaters te hebzuchtig zijn."

In het thuisland van de Zwitserse investeerders Rosebud Heritage SA deed zich al een vergelijkbare situatie voor. Rosebud verbond zich er volgens de linkse krant Le Courrier toe bij de renovatie van een hotel in Genève woonruimte in te plannen, maar van die belofte kwam weinig in huis.

Geen begrip
Bij Jean Demannez (PS), de burgemeester van Sint-Joost-ten-Node, kan het beroep op weinig begrip rekenen. "Uiteraard betwisten we het," zegt hij. "Die kamertjes in het klooster hebben weinig te maken met echte woonruimte. Er is daar geen douche of wc, je kunt dat dus bezwaarlijk bijvoorbeeld een appartement noemen. Bovendien kun je hotelkamers ook als woonruimte beschouwen."

De burgemeester vreest voor de gevolgen van de procedure voor Sint-Joost. "Het hotel levert ons 150 arbeidsplaatsen die we hard nodig hebben. We hadden zelfs al speciale opleidingen op touw gezet, onder andere om de mensen een derde taal te leren. U begrijpt dat Rosebud Heri­tage geen grote sommen gaat investeren in een project waarvan ze juridisch niet honderd procent zeker zijn."

Demannez krijgt in deze zaak de steun van schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden Béatrice Meulemans (SP.A). "De voornaamste architecturale kenmerken, zoals de gevel, blijven behouden in het plan van de investeerders," zegt ze. "We snappen de klacht dus niet. Bovendien heeft Sint-Joost de armste bevolking van het land. Niet alleen de extra werkgelegenheid is welkom, maar ook de inkomsten van het hotel voor de gemeentekas kunnen we goed gebruiken."

Burgemeester Demannez hoopt ondertussen op een spoedige oplossing. Hij bekijkt op dit moment de mogelijkheid om de advocaten van alle betrokken partijen rond de tafel te krijgen en tot een schikking te komen. Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Emir Kir (PS), die ook (verhinderd) eerste schepen in Sint-Joost is, zal mee zijn schouders onder dit overleg zetten. Het Brussels Gewest heeft immers ook zijn advies moeten geven over de bouwvergunning uitgereikt door de gemeente.

"De zone waarin het hotel moet komen, staat in het Gewestelijk Bestemmingsplan ingeschreven als een gemengde zone," klinkt het op het kabinet van Kir. "Er kunnen dus huizen, kantoren of hotels gebouwd worden. Volgens ons staat een hotel niet gelijk aan woongelegenheid, maar in het project zijn toch ook drie appartementen ingepland."

Ondertussen duiken er originele ideeën op om de gebouwen te gebruiken. Zo stellen Groen! en Ecolo Sint-Joost voor om in de tussentijd het klooster te gebruiken voor de opvang van daklozen en asielzoekers. Burgemeester Demannez toonde zich niet bijster enthousiast over dat plan.