Brusselse agenten veel vaker gestraft dan Vlaamse of Waalse

Brusselse politieagenten krijgen meer dan twee keer zo vaak een tuchtstraf dan agenten in de rest van het land. Daarenboven stijgt het aantal tuchtstraffen in Brussel, terwijl dat in Vlaanderen en Wallonië de laatste jaren daalt.

Dat blijkt uit het meest recente jaarverslag van de politietuchtraad, dat BRUZZ kon inkijken.

Tuchtstraffen worden uitgedeeld aan agenten die de beroepsplichten niet volgen, of de 'waardigheid van het ambt' in het gedrang brengen - dit binnen of buiten de diensturen. Het gaat bijvoorbeeld om het vervoeren van familieleden in een dienstwagen, het ongeoorloofd zoeken in databestanden, het gebruik van verdovende middelen of agressie tegen oversten.

Grote politiezones

Per honderd personeelsleden van de lokale politie krijgen er in het Brussels gewest 2,7 agenten een tuchtstraf. In Vlaanderen en Wallonië is dat maar 1,2. De cijfers komen uit het jaarverslag 2017.

In 2015 was het verschil minder groot, maar sindsdien steeg het aantal tuchtstraffen in Brussel elk jaar (van 2 naar 2,4 naar 2,7), terwijl dat in Vlaanderen van 1,6 naar 1,2 ging, het niveau waar Wallonië al sinds 2014 rond hangt.

De verschillen worden in het rapport niet rechtstreeks verklaard. Wel wordt gewezen op de vaststelling dat er in grotere politiezones meer tuchtprocedures worden opgestart. Waarom dat zo is, wordt niet uitgelegd.

Maar omdat het dichtbevolkte Brussel over grote zones beschikt, zijn er dus meer procedures en uiteindelijk straffen. Niet toevallig scoort de provincie Antwerpen ook hoger, daar zijn er 2 tuchtstraffen per honderd personeelsleden. En maar liefst 86 procent van die straffen worden uitgevaardigd in de politiezone Antwerpen (Stad, red.).

Verschillen tussen Brusselse zones

Eenzelfde verhaal in het Brussels gewest, waar de politiezone Hoofdstad – Elsene 64 procent van alle tuchtstraffen voor z’n rekening neemt. Die zone is met 2.500 werknemers veruit de grootste, en heeft 4,1 tuchtstraffen per honderd werknemers. Dat staat in schril contrast met bijvoorbeeld de zone Brussel-West (Molenbeek, Jette, Ganshoren, S.A.-Berchem en Koekelberg), waar er maar 0,9 tuchtstraffen zijn uitgedeeld.

Elk korps straft anders

De zone Hoofdstad – Elsene wenst niet te reageren op de cijfers, “omdat er geen vergelijkingsbasis is.” Dat klopt, aangezien tuchtstraffen doorgaans binnen het korps of door de burgemeester worden behandeld. Zij hebben daarenboven redelijk wat vrijheid om al dan niet gevolg te geven aan een overtreding.

Als de zone Brussel Hoofdstad - Elsene hoog scoort, is dat dus niet per se omdat er daar meer problemen zijn. De korpschef kan bijvoorbeeld strenger zijn.

De zone West reageert wel, en wijst opnieuw naar de grootte. “Hoe groter de zone, hoe meer kans op een klacht”, zegt Johan Berckmans, woordvoerder van Zone West, goed voor 900 personeelsleden. “Wijzelf hebben hier in 2017 maar twee à drie zware zaken gehad. Voor de rest valt het inderdaad goed mee."

De tuchtraad zelf kan helaas geen uitleg geven bij de verschillen. “Daar hebben we de verantwoordelijkheid noch de middelen voor.”