Byrrh wordt mini-Bilc

Het markante Byrrh-gebouw in de Dieudonné Lefèvrestraat wordt een bedrijvencentrum met drie accenten: sociale economie, bio en ook logistiek. Het architectenbureau Ozon uit Schaarbeek tekent de plannen voor de renovatie uit.

B oven de grote toegangspoort staat nog steeds de oude merknaam Byrrh, verwerkt in een mooi sgraffito. Byrrh is een alcoholdrankje met kinine dat vroeger in de apotheek verkocht werd als tonicum, maar inmiddels al jaren als aperitief wordt gedronken.

De Zuid-Franse producent, Maison Violet, had in de jaren twintig van de vorige eeuw een groter distributiecentrum in België nodig en gaf aan zijn vaste architect de opdracht om in de Brusselse havenbuurt een nieuw gebouw neer te zetten. Zoals alle Byrrh-filialen werd het opgetrokken in Zuid-Franse stijl, met een gevel in breuksteen. Opmerkelijk was dat de goederentrein tot in het gebouw kon rijden. De sporen liggen er nog.

Violet verliet het gebouw in de jaren 1980. Toen kwam de RTT erin. De Regie liet een helling en een grote poort voor vrachtwagens maken, maar bracht voor het overige niet al te veel veranderingen aan.

In 2007 kocht het Brusselse OCMW het intussen gedeeltelijk beschermde bedrijfsgebouw met de bedoeling er een economisch project in te ontwikkelen. In afwachting dat het project vorm kreeg, mochten Zinneke Parade, Brussel Bad en enkele andere organisaties er tijdelijk hun tenten opslaan. De met een glazen dak overdekte binnenplaats staat op dit moment vol met fleurig beschilderde caravans, wegwijzers en andere vrolijke attributen van de Parade.

Geen subsidies
Inmiddels is er meer duidelijkheid over wat er met het gebouw van tienduizend vierkante meter gaat gebeuren. Yvan Mayeur, voorzitter van het OCMW, maakte de concrete plannen vorige week bekend: er komt een crèche met 36 plaatsen en nog twaalf plaatsen voor kortstondige opvang. Ook wordt er een café ingericht. Maar het gros van het gebouw - zesduizend vierkante meter - is bestemd voor bedrijven. Officieel wordt het nochtans geen bedrijvencentrum, wel een 'pool van economische stedelijke activiteiten'. "Het Gewest wilde niet nog een bedrijvencentrum erbij. Het zal dus niet onder die regelgeving vallen en we krijgen ook geen subsidies," zegt Mayeur.

De site is bedoeld voor middelgrote bedrijven. Mayeur: "We zullen ruimtes van 250 vierkante meter maken die samen te voegen zijn tot een ruimte van 1.500 vierkante meter. Dit soort bedrijfsruimten is hard nodig in Brussel. Als ze er niet snel komen, dreigen bedrijfjes die uit hun eerste vestiging gegroeid zijn, te verhuizen naar Waals- of Vlaams-Brabant."

Het hele project zal 25 miljoen euro kosten. "Dit bedrag omvat de aanschaf, de studies en de verbouwing," legt Mayeur uit. De helft zal betaald worden door het Brussels Gewest en Efro, het Europees Fonds voor Regio­nale Ontwikkeling. Die stelden als voorwaarde dat een stuk van de bedrijfsruimte naar socia­le economie en naar bio-economie gaat. "Het sociale zal 'm vooral zitten in het feit dat hier een aantal leefloners aan de slag kunnen," legt Mayeur uit. Zo valt volgens hem ook te verantwoorden dat het OCMW een economisch project van die omvang trekt. "Inkomsten zijn minder belangrijk dan werkgelegenheid." Hij verwijst naar de Ateliers des Tanneurs in de Huidevettersstraat, ook een project van het OCMW en ook gerenoveerd door Ozon. "Daar zijn inmiddels honderdveertig banen." Hoeveel het er op de Byrrh-site moeten worden, ligt niet vast.

Voorts zullen hier bedrijven uit de bio-economie onderdak krijgen. Mayeur: "Bedrijven bijvoorbeeld die biomanden samenstellen en verkopen."
Om de bedrijven te vinden zal het OCMW samenwerken met de Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel (GIMB). Voorzitter Serge Vilain vindt dat op deze locatie, zo dicht bij de haven en het TIR-opslagcentrum, het accent ook op logistiek moet komen te liggen. "Op welke manier goederen ook het havengebied binnenkomen, over het water, de weg, het spoor, ze zullen altijd overgeslagen moeten worden. Niet dat hier toch een soort Bilc (het omstreden Brussels International Logistics Center, inmiddels afgevoerd, red.) komt. Maar deze plek is ideaal voor kleine logistieke activiteiten. Dit levert ook werk op voor laaggeschoolden." Volgens Vilain betekent dat niet dat op het smalle stuk van de Lefèvrestraat, waar ook de Sint-Ursulaschool zit, plots zware vrachtwagens gaan denderen. "Dit deel staat ingetekend als weg voor plaatselijk verkeer." De bedoeling is om grote vrachtwagens om de hoek, langs de brede kant van de Dieudonné Lefèvrestraat, het gebouw te laten binnenrijden, de goederen te bewerken en over te slaan op busjes, die dan weg kunnen langs de uitgang aan het smalle deel van de weg.

Steyn Van Assche van Bral vreest wel dat het drukker zal worden in de straat. "De uitbreiding van het TIR-centrum, het Tivoli-project met vijfhonderd woningen, de verbindingsweg naar Thurn & Taxis, de nieuwe school in de Batellerie, het project Greenbizz, waar groene kmo's onderdak zullen krijgen, en nu ook nog logistieke activiteiten in Byrrh: het karakter van de Dieudonné Lefèvrestraat zal zeker veranderen."