De schooldirecteur (2): ‘In Brussel moet je diversiteit in het hart dragen'

Gemeentelijke Basisschool Scheut, op de grens van Anderlecht met Molenbeek, breidt vanaf dit schooljaar uit. Dat betekent voor directrice Christine Verburg (51) voortaan elk jaar extra leerkrachten zoeken en extra schoolbanken kopen, en binnenkort ook dubbel zo veel leerlingen. "Ik wil kinderen een veilige haven bieden, ook als het thuis en op straat niet goed gaat. Daarom beginnen we dit jaar ook met een meditatie-atelier."

Wanneer de leerlingen van Gemeentelijke Basisschool Scheut maandag naar school terugkeren, zullen ze daar geen juffen en meesters tegenkomen, maar wel elfen, heksen en tovenaars. Torens aan schoolspullen omwikkeld met zwart plastic moeten de poort naar het magische land uitbeelden.

“Onze vergaderzaal heeft net een nieuwe vloer gekregen, en die moet nog drogen", legt directrice Christine Verburg (51) glimlachend uit. “Je moet altijd creatief zijn op school, en aardbeifolie bleek de goedkoopste oplossing om die materialen te verstoppen."

Boterhammetjes in de klas
Toen Verburg 27 jaar geleden als juf aan de slag ging op de school niet ver van het Weststation was dat nog een piepklein wijkschooltje. “Ik gaf les aan het eerste tot derde leerjaar, en had een collega voor het vierde tot zesde jaar. Was één van ons ziek, dan gaf je les aan de hele lagere school.”

Intussen is ze bijna tien jaar directrice. Het schooltje van toen telt nu ruim 230 kinderen. Die zijn zo krap behuisd dat ze geen kantine hebben, waardoor ze 's middags in de klas hun boterhammetjes moeten opeten.

‘Enige school met uitbreidingsruimte’
Vanaf 1 september komen er nog eens 33 kindjes bij. “We starten met twee eerste kleuterklassen en een gedeeltelijke uitbreiding van de onthaalklas. Elk jaar schuift dat mee op. Dat betekent ook: voortaan elk jaar extra leerkrachten zoeken, elk jaar extra kastjes en schoolbanken aankopen."

Van de zeven Nederlandstalige gemeentelijke basisscholen in Anderlecht is GBS Scheut de enige die haar capaciteit uitbreidt. “Wij zijn de enigen die er de ruimte voor hebben”, legt Verburg uit, die op de speelplaats op een vroegere scheidingslijn wijst. “In het gebouw zat jarenlang ook een BSO-school van het gemeenschapsonderwijs. Dit jaar blijft alleen nog de eerste graad hier, vanaf volgend schooljaar is het hele gebouwencomplex voor ons alleen. Dan krijgen onze kinderen ook een eetzaal.”

‘In drie dagen alle plekken volzet’
Alle nieuwe plaatsjes in de eerste kleuterklas waren in drie dagen volzet. Nog altijd staan er negen kindjes op de wachtlijst. Voor de onthaalklas staan er zelfs nog 20 peuters op de wachtlijst.

“Mensen zijn soms hopeloos op zoek. Het gaat vaak om ouders in moeilijke situaties. Ze zijn bijvoorbeeld net gescheiden en verhuizen naar hier om de hoek. Die alleenstaande ouders zijn niet tevoren ingeschreven, maar moeten absoluut nog een plekje vinden.”

Leerkrachten van Marokkaanse afkomst
Bijna twee derde van de leerlingen van GBS Scheut is van Marokkaanse origine, slechts een paar kinderen hebben Belgische roots. Hoe gaat Verburg daarmee om? “Diversiteit in het leerkrachtenteam is heel belangrijk in een Brusselse school, ik ben dus heel blij dat we leerkrachten hebben van Marokkaanse en Algerijnse afkomst. Tijdens vergaderingen helpen zij ons bijvoorbeeld nadenken over de impact van de ramadan.”

Omdat bijna niemand thuis Nederlands spreekt, komt het erop aan op school zo veel mogelijk op te pikken. Om die reden splitst Verburg dit jaar ook het eerste leerjaar in tweeën. "Zorgondersteuning kun je inzetten waar je wil, en wij hebben ervoor gekozen die te gebruiken voor extra begeleiding in het eerste leerjaar. Dan kunnen de leerkrachten met een kleinere groep van zowat twaalf leerlingen intensiever aan de slag."

"De kinderen krijgen ook meer spreekkansen, wat hun taalniveau ten goede komt. Ze moeten antwoorden in volzinnen in plaats van met een enkel woord."

Elke dag pendelen vanuit Knokke
Twee van de leerkrachten van GBS Scheut wonen in Anderlecht, maar de meerderheid pendelt vanuit Vlaanderen. Ze zijn op hun vrije woensdagnamiddag massaal klassen aan het poetsen en ramen aan het lappen.

"Werken in Brussel is iets waar je bewust voor moet kiezen”, zegt Verburg. “Je moet die diversiteit in je hart dragen. De meester van het zesde leerjaar staat elke dag om half vijf op om hier als eerste zijn, vanuit Knokke. Er zijn ook juffen uit Gent, Mechelen, Brugge en Roeselare. Ik probeer een even enthousiaste coach voor hen te zijn als zij voor de kinderen in hun klas.”

Maar Verburg is ook manager van de bouwwerf, doet de administratie, regelt schoonmaakproducten en schoolboeken en moet Proximus nog bellen omdat de telefoonlijn verstoord is. “Het is een enorm afwisselende job, dat houdt het boeiend. Van negen tot vijf op kantoor zitten zou niets voor mij zijn.”

Hoeveel uur per week ze werkt? Verburg moet even diep nadenken. “Zestig of zo? Ik doe het ongelooflijk graag, anders houd je dit werkritme niet vol. Mijn moeder was 38 jaar lang kleuterjuf in een school in Molenbeek, en als kind al maakte ik lesboekjes voor mijn poppen. Het is enorm motiverend om de vooruitgang te zien die kinderen doormaken.”

Yoga-meditatie-atelier
GBS Scheut start dit schooljaar met een wekelijks yoga/meditatie-atelier tijdens de middagpauze. “De juf katholieke godsdienst heeft daarrond een vorming gevolgd. Zij zal de kinderen van het derde tot zesde leerjaar aanspreken om te vragen wie mee wil doen. Voor de rest van de leerkrachten heb ik hierover een nascholing gepland, zodat we het later ook kunnen uitbreiden naar de jongere kinderen.

"Heel veel kinderen hier hebben behoefte aan rust en stilte, er zijn veel gedragsproblemen. Ik wil hun een veilige haven kunnen bieden. Thuis en op straat zijn er misschien problemen, maar hier moeten ze in alle rust kunnen vertoeven. Pretoogjes bij de kinderen: dat wil ik zien.”