De Sukkelstraat (7): Elsensesteenweg in Elsene

Het is met de Elsensesteenweg zoals vanouds: hoewel strikt genomen maar één iemand bevoegd is, is iedereen bevoegd. En dan nog iets, over verantwoordelijkheid.

De steenweg die de Naamsepoort met het Fernand Cocqplein verbindt, en vandaar verder loopt naar het Flageyplein, is een gewestweg. Maar als het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dan werkzaamheden wil uitvoeren op eigen terrein, dan kan het niet zonder de buren. De buren? Oui monsieur, Ixelles.

In het najaar van 2010 lichtte Brussels minister van Vervoer en Openbare Werkzaamheden Brigitte Grouwels (CD&V) haar initiële plannen voor de heraanleg van de Elsense­steenweg toe. In de richting van het Cocqplein werd die steenweg een eenrichtingsstraat; omgekeerd kwam er een busbaan om de druk­ke lijn 71 vrije baan te geven. Het autoverkeer richting Naamsepoort zou dan door de Vredestraat naar de Waversesteenweg geleid worden, en zo verder naar de Naamsepoort. Voorbij het Cocqplein zou alles bij het oude blijven.

De gemeente Elsene vond het allemaal maar niets. Op de Elsensesteenweg zijn er veel handelszaken, en een eenrichtingsstraat, dat gaat toch wel heel ver voor een van de Elsense hoofdwegen. Ook verzette de gemeente zich tegen een gedeeltelijke heraanleg van de stoepen - veertig jaar lang onaangeroerd, op wat asfaltlapjes na - en zag ze alle verkeer richting Naamsepoort door de kleine Vredestraat niet zitten. Burgemeester Willy Decourty (PS) toonde zich koppig, net als Brigitte Grouwels, en Brussels staatssecretaris Emir Kir (PS) moest de twee met elkaar verzoenen. Uiteindelijk kwam er een compromis uit de bus: de Elsensesteenweg wordt geen eenrichtingsstraat, de busbaan wordt afgevoerd en alle stoepen worden heraangelegd, zowel op de Waverse- en de Elsensesteenweg als in de Vredestraat. In ruil daarvoor schrapt Elsene de parkeerplaatsen op de Elsensesteenweg tussen de Vredestraat en de Waversesteenweg en blijft de Vredestraat eenrichtingsverkeer, net als de Waversesteenweg. Iedereen tevreden.

Of toch niet? Grouwels benadrukt dat het om een proefproject gaat, en als zes maanden na de heraanleg blijkt dat de situatie er niet op verbeterd is, dan moet haar eerste voorstel alsnog doorgevoerd worden. Wie Elsene een beetje kent, weet dat dat minstens een stevig debat in de gemeenteraad en wat gescherm met 'handelaars' en 'auto's' zal opleveren. Er is zoiets als het primaat van Elsene: naar eigen zeggen is Postcode 1050 niet zomaar een Brusselse gemeente, maar een belangrijke gemeente binnen Brussel 19. Une dame, zeg maar.

Nu kan men wel opmerken dat Elsene niet altijd ongelijk heeft. De ijver om alle stoepen te laten heraanleggen, in plaats van maar langs een deel van de steenweg, zal het wandelcomfort verhogen. En ook al heeft de gemeente fundamentele bezwaren tegen een tram in de toekomst (ter vervanging van bus 71), op haar eigen manier denkt la Dame wel na over mobiliteit: onlangs pleitte Elsene nog voor de aanleg van een metro onder de Elsensesteenweg.

Maar we waren bij het compromis. Evengoed kon Elsene pleiten voor een heraanleg met fietspaden, en afstappen van de eeuwige gedachte dat winkelen en autorijden onafscheidelijk zijn. Daarom blijft de verantwoordelijkheid toch erg gemeentelijk.

Enfin, de werkzaamheden beginnen in augustus - tussen het Fernand Cocqplein en Flagey - en zullen tot ergens in 2013 duren. Bon débarras, zeggen ze in het Frans.