Driejarige restauratie voor het Jubelpark

Donderdag kreeg de restauratie van het Jubelpark een nieuwe aanzet met een persconferentie in het Paviljoen der Menselijke Driften. Het park zal in zes fasen gerenoveerd worden. Beliris trekt voor de eerste twee fasen 10 miljoen euro uit. Maar waarom moet het allemaal zo lang duren?

Twee jaar geleden al kreeg de pers een inkijkje in de plannen voor de restauratie van het Jubelpark. Vanaf de triomfbogen die boven het park in Beaux-Artsstijl uittorenen, ging het toen over het herstel van de perspectieven, de bomen die aan vervanging toe zijn en het disparate stadsmeubilair in het park: vuilnisbakken en bordjes in eventeel stijlen als er gemeenten zijn.

Maar twee jaar later is er nog niet veel gebeurd in het park. Marie-Laure Roggemans van de Koning Boudewijn Stichting, dat de restauratie begeleidt: "2003 was nochtans een sleuteljaar. De studies zijn voorgelegd. We hebben toen ook de enkele dringende werken uitgevoerd, hebben met Beliris (het federaal samenwerkingsakkoord voor de uitstraling van Brussel, SVG) een financiering gevonden en hebben in overleg met het Brussels Instituut voor het Milieubeheer een strikt beheer van het park afgesproken ter voorbereiding van de echte restauratie. Er stonden ons drie wegen open: een stuksgewijze restauratie, een volledig nieuw park of een volledige restauratie. Wij hebben voor het laatste gekozen."

De bedoeling is om er een Central Park van te maken dat mooi aansluit op de Europawijk. De term is niet uit de lucht gegrepen. De stedenbouwkundige Victor Besme sprak in de negentiende eeuw al van 'centraal park' voor de wijk. Het park kreeg toen ook al vier functies toebedeeld: een stedenbouwkundige verrijking van de stad maar ook een plek voor culturele instellingen, voor evenementen en voor recreatie, vier elementen die ook in de toekomst zullen blijven bestaan.

Overkapping
In zes fasen moet het park de glorie van weleer terugkrijgen, want door slordig onderhoud en weinig doordacht beheer heeft het park het de voorbije decennia zwaar te verduren gekregen. In 2003 is al een eerste 2,65 miljoen euro uitgetrokken voor dringend herstelwerk, de komende drie jaar komt daar nog eens 8,1 miljoen euro bij. Het einde van de volledige restauratie wordt pas in 2010 tegemoetgezien. Federaal minister Laurette Onkelinx (PS) benadrukt dat de federale regering aanzienlijke sommen uittrekt voor de groene parken van Brussel. Zestig miljoen de komende drie jaar, waarvan een zesde dus voor het Jubelpark.

Bomen en vegetatie zullen worden vervangen, de perspectieven hersteld en er komt een aangepaste verlichting. Voorts springt vooral de overkapping van de Jubelparktunnel in het oog. Het oorspronkelijke park had op de plek waar de auto's nu even boven de grond komen een grote fontein. Het park restaureren wil zeggen dat de tunnel volledig onder de grond moet. Alle partners zijn het erover eens dat dit de enige manier is om het park in zijn oorspronkelijke staat te herstellen. De autoweg is een litteken dat het zicht op de as Tervuursepoort-Wetstraat onherroepelijk heeft aangetast. Alleen is die operatie flink duur: kosten tussen de 25 en de 50 miljoen euro. In het slechtste geval is daarmee zowat de helft van het Beliris-budget opgesoupeerd. Er moet dus naar een alternatieve financiering worden gezocht.

Mooie plannen allemaal, die erg veel geld kosten, maar waarom moet het zo lang duren? Pas in november zullen de ontwerpers voor de restauratie van het park worden aangewezen, twee jaar na de presentatie van de plannen. Pas in oktober zullen de dringende werkzaamheden beginnen waar in 2003 geld voor is opzijgezet. En, zo merkte een aandachtig toehoorder op de persconferentie op: "Hoe komt het dat de fontein aan de kant van de Tervuursepoort nog niet is hersteld?" De uitleg klonk weinig overtuigend: "Voor de technische installaties hebben we een lokaal nodig dat het Gewest in concessie heeft gegeven aan de Regie der Gebouwen," zo zei Marie-Laure Roggemans, "maar de Regie heeft dat lokaal nodig. Zolang dat niet is opgelost, kunnen we niet verder." Kortom, een dispuut tussen de federale regering en het Brussels Gewest dat maar niet uit de wereld raakt.

Menselijke Driften
De persconferentie was des te pijnlijker omdat ze werd gehouden in het Paviljoen der Menselijke Driften, een pareltje van beeldhouw- en bouwkunst van de vorige eeuwwisseling. Het gebouw, een van de eerste werken van Victor Horta, raakt elk jaar meer in verval. De restauratie komt maar niet van de grond. Het paviljoen werd in de jaren zestig aan de nabijgelegen Grote Moskee in concessie gegeven, maar de moslimgemeenschap neemt aanstoot aan de reliëftaferelen van Jef Lambeaux. Die concessie moet dringend herzien worden, dat betekent alweer onderhandelingen die veel tijd opslorpen.

Intussen is het gebouwtje maar zelden geopend voor bezoekers, want een conciërge kan je er niet kwijt: er is geen elektriciteit, geen sanitair en geen centrale verwarming en zolang dat niet is opgelost kan Brussel het ook niet uitspelen als toeristische trekpleister in het park. Jammer.

:: De brochure Een 'Central Park' in het hart van Europa is uitgegeven door de Koning Boudewijnstichting en Beliris. Info op de website van de stichting