‘Duizenden koten te weinig in de stad’

Brussel is de grootste studentenstad van het land, maar als het nijpende tekort aan studentenkamers niet dringend wordt aangepakt, dreigt het faliekant af te lopen. Dat zegt Alain Delchambre, voorzitter van de Université Libre de Bruxelles (ULB).

H et tekort aan studentenkamers in Brussel was het centrale onderwerp van een colloquium dat de ULB in samenwerking met de VUB in het Brussels parlement organiseerde.
De cijfers liegen er niet om. Met 74.000 studenten is Brussel de grootste studentenstad van het land, maar slechts een derde verblijft er ook doordeweeks. In een Vlaamse universiteitsstad als Gent gaat al gauw zeventig procent op kot . Amper vijf à zes procent van de verhuurmarkt in Brussel is voor studenten bestemd. Alleen al de ULB heeft vijfduizend kamers te kort om de zevenduizend aanvragen per jaar het hoofd te bieden.

Dat tekort laat sporen na op de private huisvestingsmarkt. Dure kamers (300 à 400 euro per maand), minuscule koten en (soms) ondermaatse huisvesting op zolders of in kelders. Huisvesting hapt al gauw de helft uit het maandbudget van de student, in extreme gevallen zelfs negentig procent. De keuze voor een gezellige studentenstad als Namen of Leuven is dan snel gemaakt.

ULB-voorzitter Alain Delchambre trekt aan de alarmbel. "Universiteiten zijn belangrijk voor de internationale uitstraling van een stad. Tegelijk moet de toegang tot uniefs democratisch. Alle studentensteden in ons land en in het buitenland hebben een strategie ontwikkeld om het kotenaanbod af te stemmen op de vraag. In Brussel is daar geen sprake van."

Volgens de ULB-voorzitter moeten er nieuwe studentenhomes worden gebouwd, moeten er huurcheques komen en moeten studentenhuurprijzen geplafonneerd worden. "Het zijn misschien vergaande voorstellen," zegt Delchambre, "maar ze zijn nodig om het tij te keren."

Leuven
Bij de Université Catholique de Louvain (UCL), die een groot eigen aanbod aan kamers heeft op de campus in Woluwe, en bij de Vrije Universiteit Brussel (VUB) is de situatie minder prangend. Niettemin vindt ook VUB-rector Paul De Knop dat de overheden meer aandacht moeten besteden aan studenten in de stad. "We kunnen alleen maar jaloers zijn op Leuven, waar de universiteit een keer per week gaat samenzitten met de schepen van Studentenzaken," zei De Knop, die ook zijn ongenoegen uitte over de houding van de lokale overheden tegenover de VUB zelf. "Al zeven jaar hebben we een project voor een sporthotel klaar. Ik heb twaalf miljoen euro privégeld klaarliggen, maar van de overheid krijgt de VUB geen groen licht."

Volgens de koepel van Franstalige studenten FEF zijn betaalbare koten een kwestie van gelijke toegang tot de universiteit. Michaël Verbauw­hede van de FEF: "Ik woon in Bastogne. De dichtstbijzijnde universiteit is Namen. Ik ben met de trein bijna vijf uur per dag onderweg als ik niet op kot zou gaan. Dat is niet redelijk. De keuze om dan naar de hogeschool te gaan en niet naar de unief, is snel gemaakt. We willen niet dat universiteiten er alleen zijn voor wie het zich kan veroorloven."

Op het colloquium kwamen ook vastgoedontwikkelaars aan het woord. Studentenhuisvesting is een nichemarkt, zo bleek. De reconversie van kantoren tot studentenkamers lijkt interessant. Dat leidt dan wel tot échte studentendorpen van minimaal tweehonderd koten - alleen dan is het rendabel. Studentenhomes maken zelden deel uit van bevaks met Brussels vastgoed, al zou nu de interesse wel gewekt zijn, precies omdat de vraag naar koten groeit. Nieuw is dat de Gewestelij­ke Ontwikkelingsmaatschappij voor Brus­sel (Gomb) haar eerste stappen zet op de markt van de studentenhuisvesting. De Gomb zal in een gemengd project een honderdtal koten aan Ceria/Coovi in Anderlecht bouwen. Daartegenover staat in het algemeen de grote weerstand bij buurtcomités tegen de bouw van nieuwe studentenhomes, zoals onlangs nog in Elsene.

De Franstaligen kijken intussen met enige jaloezie naar het Vlaamse initiatief Br(ik, vroeger Quartier Latin, dat al meer dan tien jaar bemiddelt tussen student en kotbaas, dat een bestand van 4.500 koten heeft en een eigen kwaliteitslabel heeft ontwikkeld. De meeste actoren vinden dat Franstalig Brussel dringend een vergelijkbaar initiatief nodig heeft. Br(ik is er zijn expertise al uit de doeken gaan doen, maar zo'n project heeft alleen kans van slagen als het hoger onderwijs over de netten heen samenwerkt. En laat nu net dat het probleem zijn.