Ecologiste wil Velt (weer) naar Brussel halen

Tot een jaar of drie geleden was er in Brussel een kleine afdeling van Velt, de vereniging voor ecologisch leven en tuinieren. Toen de initiatiefnemer verhuisde, viel de groep uiteen. Nu wil Katleen Deruytter, een overtuigde ecologiste uit Koekelberg, opnieuw een Brusselse afdeling uit de grond stampen. "Met Velt achter je sta je sterker in de onderhandelingen."

U rban farming is hot, ook in Brussel. Het wemelt van de initiatieven rond stadslandbouw, variërend van ouderwetse volkstuintjes over stadsbijen en collectieve tuinen tot de mobiele boerderij die op dit moment aan de Akenkaai staat.

Katleen Deruytter geeft het toe: "Soms lijkt het wel of Brussel één grote moestuin aan het worden is." Toch meent ze dat ook Velt een rol te spelen heeft in de hoofdstad. "Er gebeurt al veel, dat klopt, maar vaak door dezelfde verenigingen, Nature et Progrès, Le Début des Haricots, Worms. Zij zijn hoofdzakelijk Franstalig. En ze komen handen te kort."

Deruytter wil met Velt-Brussel zeker niet concurreren of rivaliseren. "Ik ga proberen om niet in hun vaarwater terecht te komen, en als dat toch gebeurt, wil ik samenwerken."

Deruytter hoopt eigen accenten te kunnen leggen. Behalve dat de nieuwe afdeling zich in de eerste plaats tot Nederlandsbegrijpende Brusselaars zal richten ("Neen, we zijn niet flamingant"), is het ook de bedoeling om kansarmen aan te spreken. "Ecologisch leven en tuinieren is nog belangrijker voor mensen met een beperkt budget. Zij hebben minder makkelijk toegang tot gezond eten. Terwijl ze vaak veel tijd hebben."

Samen sterk
Dat uitgangspunt wil Deruytter meteen concreet maken in het project van de Koekelbergse volkstuintjes. Naast de Gomb-woningen op de site van de voormalige brouwerij De Boeck ligt een speelterrein. Dat is al een tijdje dicht na drugs- en andere overlast.

De Koekelbergse Haard, de eigenaar, wilde er sociale woningen en een crèche neerzetten. Heel jammer, vond Deruytter, die vanuit haar woning uitkijkt op terrein. Het laatste stukje groen weg, en nog meer sociale woningen in de buurt. Zij stelde voor er tuintjes van te maken. Met een petitie wist ze burgemeester Philippe Pivin (MR) te overtuigen. Hij stemt er nu mee in dat er enkele individuele perceeltjes en een grote gemeenschappelijke tuin worden ingericht. Alles toegankelijk voor mensen met een handicap en voor blinden. En met als medetuinders de naaste buurtbewoners. Dat zijn onder meer de bewoners van de sociale blokken, de bejaarden van het OCMW-rusthuis Jourdan en de arme gezinnen die over de vloer komen bij de vierdewereldorganisatie ATD.

Voor de daadwerkelijke realisering van het moestuinproject kan Deruytter de hulp van Velt goed gebruiken. "Wij zijn vrijwilligers. Velt kan ons helpen bij de oprichting van een feitelijke vereniging. Voorts hebben we de expertise van Velt inzake collectieve moestuinen nodig."

Sowieso is het goed om onder de koepel van een vereniging met een stevige structuur en dertienduizend leden te vallen, zegt Deruytter. "Dan sta je sterker in de onderhandelingen met de Brusselse gemeenten."

Consumanderen
Behalve het Koekelbergse moestuinproject zijn er nog meer activiteiten en plannen. Zo hebben de volkstuiniers van Etterbeek en Samenlevingsopbouw Brussel, dat met sans-papiers een moestuin beheert aan het UZ in Jette, al om assistentie van Velt gevraagd. "En de gemeente Anderlecht heeft een beroep op ons gedaan voor de uitwerking van een procedure voor de toewijzing van volkstuintjes. Velt heeft daar namelijk een draaiboek voor."

Is al dat stadsgetuinier geen voorbijgaande rage? Deruytter denkt van niet. "Onze planeet raakt op, de capaciteit van de aarde is bereikt. Consuminderen en consumanderen, of anders consumeren, worden dus noodzakelijk. Stadsbewoners gaan weer zelf moeten produceren, net als vroeger. Meer en meer mensen raken daarvan overtuigd. Vele mensen vinden in het gezamenlijk tuinieren ook de rust en de contacten die ze in de Facebook-maatschappij zijn kwijtgeraakt. Ook jonge mensen, want tuinieren is van alle generaties."

Gebrainwasht
Deruytter was niet altijd zo'n overtuigde ecologist. Ooit reeds ze met een dikke BMW en zag ze op tegen het sorteren van haar afval. Ze werkte toen voor een Amerikaanse multinational waar het personeel één happy family vormde. "We waren natuurlijk gebrainwasht."

Toen er na een fusie gesnoeid moest worden in het personeel, was het familiegevoel plots verdwenen. Pas na haar vertrek realiseerde Deruytter zich hoe verkeerd het bedrijf met mensen en geld omging. En zoals zo vaak leidde verontwaardiging tot verandering. Ze voelde dat er iets mis was met de gemiddelde westerse levensstijl, deed haar auto weg en stortte zich in allerlei (vrijwilligers)projecten van sociale economie.

Momenteel werkt ze voor een organisatie die de belangen van gehandicapten verdedigt en volgt ze een opleiding tot compostmeester. Op haar balkon verschijnt binnenkort een wormenbak voor het composteren. "Balkontuinieren: ook zoiets waar ik veel vragen over krijg."

Velt-Brussel mag best een beetje stout en ondeugend zijn, vindt Deruytter. "Ik pleit voor guerrilla gardening, planten en bloemen die plots opduiken in verloren hoekjes of langs gevels. Op die manier kun je burgers en overheden die wel iets willen, maar niet tot actie overgaan, prikkelen."

Meer nog, ze zou een groepje actieve Brusselaars willen bijeenkrijgen, een soort zachtaardig A-team, dat bereid is om af en toe een of andere groene klus aan te pakken: de verwaarloosde tuin van een oudere dame, de door onkruid overwoekerde bloembakken van het bejaardentehuis. "Er is in deze stad zoveel te doen. En tegelijkertijd zijn hier zoveel mensen met tijd, mensen die soms de hele dag door het raam zitten te staren."

Meer op veltbrussel@gmail.com en 0486-24.72.46