Elsensesteenweg: eerst een busbaan, ooit een tram

De Elsensesteenweg is een zorgenkind. Maar tegen het einde van 2011 wordt een deel ervan heringericht met een busbaan zodat de bus er sneller door kan en ook de fietsers vrijer spel hebben. Op een termijn van vijftien jaar wordt er aan een tramlijn gedacht, maar die plannen zijn lang niet concreet.

D e Elsensesteenweg. Bus 71, de drukste lijn van de MIVB, rijdt erover. Tijdens de spits is het deel tussen het Fernand Cocq­plein en de Naamsepoort een no-go zone voor alle verkeer. Daar komt ook nog eens bij dat de steenweg naast een verbindingsweg ook (en vooral) een drukke winkelstraat is. Zeker aan de Naamsepoort, waar hij tezamen met de Waversesteenweg het hart van de Matonge-wijk vormt. Maar voor een winkelstraat zijn de stoepen behoorlijk schots en scheef en zijn ze te smal, waardoor shoppers vaak inhaalmanoeuvres moeten uithalen via de straat. U kunt zich inbeelden dat dit, gepaard met alle straatverkeer, voor behoorlijk gevaarlijke en stressvolle momenten zorgt.

Eerste heraanleg
Eind 2011 is dat gedaan, belooft Brussels minister van Vervoer en Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V). De stoepen worden heraangelegd, en tussen de Vredestraat en de Waversesteenweg komt er in de richting van de Naamsepoort een busstrook met geverfde fietsjes. In de richting van het Fernand Cocq­plein blijft er één rijstrook voor auto's en fietsers. Op verschillende plaatsen komen er ook leveringsstroken voor de winkels. De auto's die richting Naamsepoort willen, moeten in de Vredestraat afslaan. Die straat wordt een eenrichtingsstraat. Ook worden de stoepen er heraangelegd en komen er nog maar langs één kant parkeerplaatsen. De werkzaamheden in deze straat neemt de gemeente Elsene voor haar rekening. Via de Waversesteenweg linksaf bereiken automobilisten dan de Naamsepoort.

Ook het deel van de Waversesteenweg tussen de Vredestraat en de Elsensesteenweg wordt eenrichtingsverkeer. Wel blijven op de Waversesteenweg de huidige parkeerplaatsen behouden. De trottoirs worden ook opnieuw aangelegd.

Vanaf het kruispunt van de twee steenwegen tot aan de Naamsepoort komt er in de richting van de Kleine Ring een afzonderlijke busbaan met fiets­optie, naast een afzonderlijke rijstrook voor auto's. In tegengestelde richting komt er één rijstrook voor auto, fiets en openbaar vervoer. En de trottoirs worden ook hier opnieuw aangelegd.

Op de Vredestraat na zijn alle onder handen te nemen straten gewestwegen, en het lijkt erop dat zowel de gemeente Elsene als de lokale handelaars positief staan tegenover het project. "We willen u bedanken dat u de schrijnende situatie van onze winkelstraat eindelijk onder handen neemt," verwoordde een vertegenwoordiger van de lokale handelaarsvereniging het tijdens de voorstelling van de plannen tegenover Grouwels. Toch was er ook plaats voor lichte scepsis.

De heraanleg komt niets te vroeg. Het probleem van de Elsensesteenweg sleept al lang aan. Eind 2008 belegde de MIVB een vergadering in het chique Brusselse Hotel Métropole, een denkoefening waarbij vier scenario's voor de Elsensesteenweg werden voorgesteld. Het ziet ernaar uit dat men nu voor een variant van het toenmalige vierde scenario heeft gekozen: zowel de Waverse- als de Elsensesteenweg blijft maar in één richting toegankelijk voor auto's. Belangrijk is dat MIVB-directeur Alain Flausch toen de wens uitsprak om op of onder de Elsensesteenweg een tram- of metrolijn aan te leggen. "Die komt er naar alle waarschijnlijkheid ook," zegt minister Grouwels, "maar pas binnen een jaar of vijftien."

Niet zo snel
De tram- of metroplannen zijn bijlange niet concreet. Er bestaat binnen de MIVB wel een opportuniteitsstudie over een tram, maar meer dan een soort sterkte-zwakteanalyse is dat niet. "We hebben niet direct voor een tram gekozen omdat dat toch wel een grote omslag is voor de handelaars," legt de minister uit. "Stap voor stap te werk gaan is beter. De Elsensesteenweg wordt tegen eind volgend jaar al veel leefbaarder. Op de langere termijn reken ik er dan ook op dat men zal inzien dat de Elsensesteenweg potentieel heeft als winkel-wandelstraat." In de marge: een volledige heraanleg van de steenweg van Flagey tot Naamsepoort was volgens de minister niet nodig, want de meeste problemen situeren zich op het deel tussen Fernand Cocq en Naamsepoort.

De stedenbouwkundige vergunning voor de werkzaamheden moet weliswaar nog worden aangevraagd. Dat gebeurt rond deze tijd. In janua­ri volgt dan het openbaar onderzoek, en zo rond augustus zou het werk moeten beginnen. Tijdens het openbaar onderzoek bestaat de mogelijkheid dat de plannen wijzigen. Zo staat er voor het wegdek op de Waversesteenweg (momenteel zijn dat klinkers) geen nieuwe wegbedekking gepland. Mocht de buurt daarom vragen, dan kan dat veranderen. Het wegdek op de Elsensesteenweg zou wel een nieuwe bovenlaag krijgen. De trottoirs worden grijze betonsteen, en her en der komen nieuw stadsmeubilair en straatgroen.

Alles bij elkaar kosten de werkzaamheden anderhalf miljoen euro, volledig door de MIVB betaald. Het gaat immers om een ingreep die de commerciële snelheid van de MIVB-lijnen moet optrekken, en daar bestaat bij de vervoersmaatschappij een speciaal budget voor. Soortgelijke ingrepen vonden onlangs ook plaats in Schaarbeek, waar de Gallaitstraat vernieuwd werd. Die speciale begroting geeft de MIVB zelfs de mogelijkheid om op gemeentewegen te interveniëren, wat in Schaarbeek het geval was. Zo'n heraanleg gaat dan vrij breed; ook de trottoirs en het wegdek worden op kosten van de MIVB vernieuwd.

Wie wil weten hoe de buurt er na de werkzaamheden zal uitzien, kan terecht op de Elsensesteenweg 103. Daar is in een etalage een serie plannen en simulaties te zien. Elke donderdag tussen 18 en 21 uur en op zaterdag tussen 15 en 18 uur kunnen bewoners en geïnteresseerden ook bij Atrium (Solvaystraat 12) terecht voor een bezoekerstentoonstelling. Er komen ook vier openbare vergaderingen.

----------------------------
Meer op de website van Mobiel Brussel of via 0800-94.001