Enfant terrible: Sofyann Ben Youssef, muzikant en producer

Tijdens mijn studies aan het Institut Supérieur de Musique in Tunis heb ik een masterclass gitaar gevolgd met Pierre Van Dormael en Aka Moon. Sindsdien intrigeert Brussel me enorm. Ik wilde weten wat voor een stad zulke muzikale ufo’s baart. Die curiositeit was niet te stillen.

Toen ik in 2003 van Tunis naar Wenen verhuisde, zag ik de kans om een eerste keer op bezoek te komen. Ik wist meteen dat ik in Brussel wilde wonen. Vier jaar later was het zover. Ik herinner me mijn eerste dag in Brussel nog als was het gisteren. Ik had me net gesetteld en ging op zoek naar een concertzaal. Een dame zag me zoeken op een kaart en kwam me vragen of ze kon helpen. Dat heeft me echt getroffen, zo’n vriendelijkheid ben ik in geen enkele andere Europese stad tegengekomen.

Wat Brussel onderscheidt van andere steden, is de snelheid van het leven. Het is een perfecte snelheid om te creëren en te innoveren: niet te snel, niet te traag. Het levensritme is traag, maar ondersteunt. Projecten ontwikkelen zich, zonder stress. Dat is hoe deze stad muzikale ufo’s baart. Ik heb ook even in Parijs gewoond en dat was de hel. Iedereen is op speed, in de metro lopen ze je omver.

Brussel is als duizend steden in één, er zijn zoveel verschillende dingen te beleven. Je kunt van het ene naar het andere universum switchen, mensen uit verschillende gemeenschappen ontmoeten. Die diversiteit boeit me.

Beginnen te werken als producer was een natuurlijke evolutie. Het begon toen ik naar India trok voor mijn eindwerk. Ik werkte er zowel aan mijn onderzoek als aan een nieuw project, ik wilde iets hybride op poten te zetten, tussen traditioneel en modern. Nadien heb ik in Wenen gewerkt als arrangeur en toetsenist in meerdere bands, verschillende genres. Ik ben toen ook beginnen te producen.

Toen ik in Brussel aankwam, had ik al zo’n tweehonderd tracks geproducet, maar nooit een album. Dat werd een feit toen Anana (zanger en gitarist van Toeareg-band Kel Assouf, red.) me is komen vragen om zijn nieuwe album te producen. Ik herinner me nog de blik in zijn ogen toen hij oproepen ontving uit de Sahara. ‘Ze zijn mijn broers aan het uitmoorden.’ Ik ben met hem op zoek gegaan naar een sound die meer in de lijn was van de realiteit van de Toearegs en zo zijn we gekomen tot een mix van traditionele woestijnblues met stoner rock. Hevige muziek met een rechtlijnige drum, zware kost als weerklank van een verborgen oorlog. Een strategische oorlog, met oliemaatschappijen die islamisten financieren om hun toegang tot het zware goud veilig te stellen. Een oorlog waarover met geen woord gerept wordt in de westerse pers. Netjes onthouden van de publieke opinie.

Ik heb met de jaren allerlei muziek gemaakt, van traditioneel Arabisch en Afrikaans over klassiek en jazz tot metal en elektronica. Wat steeds mankeert in traditionele muziek zijn de sub frequenties, de zware bassen. Traditionele instrumenten hebben meestal geen subs, terwijl het net die lage frequenties zijn die het publiek raken. Je kan ze letterlijk voelen. Mijn doel is die twee werelden aan elkaar te binden door traditionele zanglijnen en percussie om te zetten in baslijnen op mijn MOOG, een analoge synthesizer, als aanvulling van de hoge en middeltonen van de traditionele instrumenten. Dat is naar behoren gelukt op mijn laatste productie, het album Targ van Bargou08, opgenomen met een Tunesische zanger die ook in Brussel woont.

Sofyann Ben Youssef werd op 1 december 1979 geboren in Tunis, hoofdstad van Tunesië. Studeert in 2000 af als musicoloog aan het Institut Supérieur de Musique de Tunis. Verhuist in 2003 naar Wenen en in 2007 naar Brussel. Producer van Kel Assouf (2016), winnaar van de Octaves de la Musique categorie Zinneke (beste Brusselse groep), en Bargou 08 (2017). Dit jaar is hij jurylid van WOMEX, grootste professionele markt en showcase-festival voor wereldmuziek.