Federale musea mogen coronaverliezen dekken met hun spaarpot

Federaal minister van Begroting David Clarinval (MR) heeft beslist dat federale musea zoals het Africamuseum, het Jubelparkmuseum of het Muziekinstrumentenmuseum, hun spaargeld mogen gebruiken om hun verliezen tijdens de coronacrisis te dekken.

In 2015 werden de financiële reserves van de tien federale musea, of federale wetenschappelijke instellingen, bevroren vanwege Europese regels. Zij konden vanaf dat moment niet langer aan hun reserves die zij aanlegden wanneer zij bijvoorbeeld wilden investeren in nieuwe apparatuur of verbouwingen. Brusselse federale musea zijn het Africamuseum (Tervuren), het Jubelparkmuseum, het Muziekinstrumentenmuseum, de Hallepoort, de Japanse Toren en het Chinese Paviljoen, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten en Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen.

De beslissing om de reserves te blokkeren maakte het werk lastig: enkel het geld dat in het jaar zelf binnengehaald via federale dotaties of commerciële activiteiten, kon worden uitgegeven. Al de rest werd bevroren. "Je kunt het vergelijken met een verbouwing die je in je huis wil doen’, zegt Guido Gryseels, directeur van het Africamuseum, aan De Standaard. ‘En dat je daarvoor niet aan je spaarboekje mag komen, maar dat je het met je loon van dat jaar moet stellen."

Wat blijft er nog over?

Door de coronacrisis lopen de musea nu veel entreegelden mis. De opgebouwde reserves komen van pas om die verliezen te compenseren. Clarinval besliste dat de tot eind 2018 opgebouwde reserves mogen worden aangewend om die put te dempen.

De kans is groot dat hiermee de volledige spaarpotten van de musea verdwijnen. "Wij hebben 577.510 euro", zegt Paul-Jan Cuenen, hoofd boekhouding van de Musea voor Kunst en Geschiedenis waar het Jubelparkmuseum, het Muziekinstrumentenmuseum, de Hallepoort, de Japanse Toren en het Chinese Paviljoen onder vallen. "Per week sluiting rekenen we op een verlies van 57.300 euro. Dat maakt dat we tien weken kunnen compenseren."

Het extreemst is de situatie bij het AfricaMuseum volgens De Standaard. "Onze historische reserves bedragen 247.000 euro", zegt Gryseels, "maar ik verwacht dat we door de sluiting tegen een verlies van 1,5 miljoen aanlopen. Doordat er in 2019 bij de heropening 100.000 bezoekers meer kwamen dan verwacht en we nog geld binnenkregen voor niet-gerealiseerde renovaties, hebben we voor dat jaar een reserve van 2,5 miljoen euro." Maar dat mag door de minister dus niet gebruikt worden om de coronaput mee te dempen.