'Gemeenten liggen niet meer dwars over Villo'

"De politieke spanning is weggevallen. We praten weer over fietsen. En in de gemeenten wordt weer aan gemeentepolitiek gedaan," zegt exploitant Jean-Sébastien Decaux.

Op zijn laatste zitting voor de zomervakantie keurde de gemeenteraad van Jette een wegvergunning voor tien Villo-stations goed.

Villo is het nieuwe gewestelijke fietsverhuursysteem dat de Franse firma JCDecaux beheert in ruil voor reclame-inkomsten. Jette was een van de gemeenten die vlak voor de lancering van Villo, half mei, dwars gingen liggen. Aan de gemeenten werd toen gevraagd om via een overeenkomst met drie partijen (gemeente, Gewest, JCDecaux) mee in het systeem te stappen.

Dat was voor een aantal onder hen een brug te ver. Schaarbeek en Etterbeek stapten zelfs naar de Raad van State. "Dat contract kon ons in juridische moeilijkheden brengen," zegt Christine Gallez, Ecolo-schepen van Mobiliteit in Jette. "Bovendien mochten we geen gemeentebelasting op de reclameborden heffen."

Overstag
JCDecaux heeft de zaken dan maar anders aangepakt. "We werken nu met een tussenstap. We vragen de gemeenten in eerste instantie alleen een wegvergunning af te leveren. Hierdoor voelen ze zich minder gebonden en kunnen wij voortgaan met de plaatsing van onze fietsverhuurstations. Maar op de duur zullen ze toch het contract moeten ondertekenen," zegt Jean-Sébastien Decaux, die de Belgische afdeling van JCDecaux leidt.

Ook mogen de gemeenten de borden op de gemeentewegen nu belasten. "We vonden eerst dat dat niet kon omdat wij met onze fietsen een dienst aan de gemeenschap leveren waarvoor de gemeenten niets hoeven te betalen. Maar we zijn uiteindelijk toch overstag gegaan."

De onwillige gemeenten zijn nu wel tot praten bereid. "Dat komt ook omdat de verkiezingen voorbij zijn. Die veroorzaakten veel spanning rond het dossier. De gemeentebesturen stellen zich inmiddels veel pragmatischer op. Ze willen er niet voor verantwoordelijk gehouden worden dat hun inwoners geen gebruik zouden kunnen maken van het systeem," zegt Decaux.

Van Etterbeek heeft Decaux nog niet veel gehoord, maar Schaarbeek onderzoekt nu waar er stations kunnen komen. "Ook Elsene, dat drie weken geleden nog alle medewerking weigerde, is ons alweer komen opzoeken."

Succes
Voorlopig staan er vijftig Villo-stations in vier gemeenten: Brussel, Sint-Gillis, Anderlecht en Sint-Joost-ten-Node. De resultaten daar zijn veelbelovend, vindt Decaux. "We merken dat de fietsen vooral tijdens de week gehuurd worden, voor het werk dus. Dat is precies wat de overheid wou. Ons vorige systeem, Cyclocity, werd hoofdzakelijk in het weekend gebruikt."

Een ander verschil is dat er meer dag- en weekabonnementen worden afgesloten. "Cyclocity had 95 procent abonnementen voor lange duur. Villo telt twee derde jaarabonnementen en een derde dag- en weekabonnees. Villo is dus veel toegankelijker."

Ook met het aantal gebruikers zit het snor. Cyclocity had er gemiddeld honderd per dag, Villo vijf- à zeshonderd, met pieken tot duizend - "terwijl we nog niet op een derde van ons programma zijn."

In een eerste fase moet JCDecaux 2.500 fietsen in 180 stations plaatsen. Deze zomer worden de stations in Jette en Sint-Jans-Molenbeek geïnstalleerd. Daarna volgen Vorst, Koekelberg en Sint-Agatha-Berchem, waar het openbaar onderzoek zo goed als rond is. Voor de andere gemeenten wil Decaux tegen het eind van het jaar duidelijkheid hebben over de plekken waar de fietsen komen.

Sommige gemeenten vragen nu al om meer stations, met name op vraag van bedrijven. Zo zou Siemens in Anderlecht aandringen op een Villo-station voor zijn medewerkers op het Marie Curieplein. Maar dat is in de eerste fase van de overeenkomst niet gepland.

JCDecaux geeft de voorkeur aan een goede dekking, met stations op korte afstanden, boven een volledige dekking van een gemeente. In een tweede fase wil de firma eventueel nog extra stations aanleggen. "Maar alleen als wij dan bijkomende reclame-inkomsten krijgen."