Halal rijmt op occidental rond Zuidpaleis

Thaise noedels, Mexicaanse fajita's of carbonade flamande. Het is tegenwoordig allemaal te krijgen in de nieuwe generatie halal restaurants. Die zijn vooral te vinden in de buurt van het Zuidpaleis en staan symbool voor de opkomst van een verwesterde Marokkaanse middenklasse in Brussel.

Tot voor enkele jaren was de buurt rond het Zuidpaleis een echt mannenbastion. Dé plek waar Marokkaanse heren gingen discussiëren in de vele theehuizen. Wie er nu op een zomeravond rondloopt, ziet echter even goed gezinnen, koppels of groepjes vrienden over de boulevards struinen.

Het nieuwe publiek wordt aangezogen door de nieuwste generatie restaurants die in de buurt geconcentreerd zijn. Ze bieden een brede waaier aan wereldkeukens. Allemaal halal. Dus geen alcoholische dranken of producten afkomstig van voor de islam onreine dieren zoals varkens. Het vlees is er afkomstig van ritueel geslachte dieren.

"Ons publiek is heel divers maar we viseren in eerste instantie de mensen die halal willen eten", zegt Mohamed Etaini, uitbater van een restaurant met Italiaanse, Thaise en Angelsaksische keuken. "Dat is een commerciële strategie als een andere. Het aanbod van halal restaurants is immers relatief beperkt terwijl er een groeiende vraag is."

Etablissementen met een pakweg Tunesische of Libanese keuken bestonden al langer - al dan niet bestemd voor Europeanen op zoek naar een exotische ervaring. De nieuwe tenten bieden echter gerechten uit het Verre Oosten, Mexico of Europa.

"De jongere generaties houden van variatie en zijn opgegroeid met Westerse smaken en producten zoals room. Wij bieden hen de smaken die ze kennen maar dan volgens de islamitische regels." En dat mag je soms heel letterlijk nemen. Cuisine occidentale halal afficheert een van de restaurants. Op de kaart vind je onder meer carpaccio en carbonade.

Vrouw aan de haard
De restaurants zijn stuk voor stuk opgestart door ondernemers met Marokkaanse roots. Ze werken met koks die afkomstig zijn uit Azië of zoniet een jarenlange ervaring hebben met een bepaalde keuken. Het decor is meestal strak en sober en schuwt de oriëntaalse motieven van weleer. Onder impuls van de nieuwe lichting kiezen ook sommige klassieke theehuizen voor een nieuwe look. Eentje maakt op het raam reclame voor zijn petit-déjeuner marocain bio.

Uit eten is duidelijk in opmars. Nochtans is dat eigenlijk geen traditie bij Marokkanen. "Mijn vader deed dat misschien een of twee keer per jaar", zegt meneer Sahraoui, uitbater van de enige halalmexicaan. "Vanaf de derde generatie is dat anders. Zij heeft gestudeerd en gaat uit werken. Daarna heb je niet altijd zin om te koken. Het cliché van de vrouw aan de haard is niet meer van toepassing."

De opkomst van de nieuwe restaurants wijst dan ook op een sociologische verandering. "De nieuwe restaurants zijn hét uithangbord voor de opkomende middenklasse", zegt Bilal Benyaich, politoloog en kenner van de Marokkaanse gemeenschap.

"Terwijl de meerderheid van de Marokkaanse Brusselaars nog altijd in de miserie zit, met veel werkloosheid, is er immers ook een groep die klimt op de sociale ladder. Mensen die gestudeerd hebben en duurzaam werk hebben, zelfs al is dat als lagere bediende. Het is een relatief kleine groep maar omdat de Marokkaanse gemeenschap groot is, gaat het toch om duizenden mensen."

Secularisering
Hoewel die groep doorgaans minder strikt omgaat met het geloof, blijft halal eten belangrijk. "Ik beschouw mezelf niet als praktiserend moslim maar ik eet wel halal", zegt vaste klant Bouchra Draoui, een fotografe uit Evere. "Ik ga ook elders op restaurant maar dan let ik op wat ik kies. Hier kan ik ongestoord rundsvlees eten en weet ik dat de ham op de pizza van kalkoen is."

Ondanks het blijvende belang van halal ziet Benyaich wel een belangrijke evolutie, weg van geloof en traditie. "Oudere Marokkaanse zaken hadden bijna allemaal namen die verwijzen naar het thuisland of de islam, dat is nu al een pak minder. Mogelijk zal ook het label halal over pakweg twintig jaar overbodig worden voor een meerderheid van de Marokkaanse Belgen - althans als de sociale mobiliteit en de secularisering de overhand nemen. Dan kiest iedereen gewoon een restaurant voor de keuken. Varkenvlees zal dan misschien nog gemeden worden door de meesten, maar velen zullen zich niet meer inlaten met het dogma rond ritueel geslacht vlees. En ook die evolutie is nu al merkbaar, zij het in de marge."

Enkele adressen:
- Paparazzi (Italiaans): Stalingradlaan 116
- Thai Wok (Aziatisch): Stalingradlaan 118
- Chicken Cottage (Angelsaksisch): Stalingradlaan 120
- Maya Orient (Mexicaans): Lemonnierlaan 119
- Shinwi (Aziatisch): Lemonnierlaan 159, François Joseph Navezstraat 16, Alphonse Vandenpeerenboomstraat 90
- Les 2 Orients (Aziatisch): Lemonnierlaan 169, Vredestraat 39, Strijderssquare 5
- L'Inconnu (Belgisch/Frans/Italiaans): Fonsnylaan 64