Handelaars Dapperheidsplein: 'Onveilig en vuil'

Met de Wayezstraat en het charmante Dapperheidsplein met uitzicht op de Sint-Guidokerk is het historische centrum van Anderlecht van oudsher de handelstroef van de gemeente Anderlecht. Maar handelaars hebben het er hard te verduren. Ze kampen met “een algemeen gevoel van onveiligheid, vuile straten en onrespectvol gedrag van jongeren.” Dat onveiligheidsgevoel wordt bevestigd door cijfers van de politie. Het geweld tegen handelaars stijgt in Anderlecht.

D at de handelswijk in het historisch centrum van Anderlecht wat van haar pluimen verloren heeft, is geen nieuwsfeit. Maar het ongenoegen bij de plaatselijke handelaars heeft de laatste tijd een driest hoogtepunt bereikt. Vorige maand nog nam Anderlecht-coryfee Georges Heylens, die in de Formanoirstraat sinds mensenheugnis een sportwinkel openhoudt, het woord in de Anderlechtse gemeenteraad. Hij stelde er in naam van tien van zijn collega’s het algemene gevoel van onveiligheid en gebrek aan respect tegenover de handelaars aan de kaak. En ook de vuile straten blijven een grote ergernis van de handelaars, zo liet hij in de bewonersinterpellatie weten.

De rechtstreekse aanleiding daarvoor is de aanwezigheid van een groepje jongeren die het Dapperheidsplein onveilig maakten afgelopen nazomer. In één adem worden ook de zatlappen en zwervers genoemd. De handelaars spreken over een groep Romajongeren die deze zomer in Anderlecht is neergestreken en het Dapperheidsplein als voetbalveld gebruikt, met kapotte ruiten en terrasjes waar nietsvermoedende bezoekers een bal tegen het gezicht krijgen, als gevolg. Op het eerste gezicht vrij onschuldig, maar bij herhaling wel een grote bron van ergernis. Het komt ook bovenop de algemene ontevredenheid van de handelaars over de onveiligheid en het onrespectvol gedrag van veel voorbijgangers waar de massale aanwezigheid van zwerfvuil het gevolg van is.

“Je hebt schrik om hier handelaar te zijn,” vat Georges Heylens het gevoel dat bij veel handelaars in de buurt leeft, samen. De sportwinkel Heylens Stephane Sports die nu in handen is van zijn zoon, werd dit jaar dan ook al twee keer beroofd. In de winkel die recentelijk van de ene kant van de Formanoirstraat naar de andere is verhuisd, werd in maart nog ingebroken. De buit bedroeg toen 55.000 euro aan sportartikelen. Zes weken later had de uitbater opnieuw prijs en werden alle WK-truitjes uit de winkel geroofd. De buit bedroeg alweer zo’n 50.000 euro. Later werd zelfs nog een derde inbraakpoging ondernomen. Die kon gelukkig vermeden worden. “We gaan ook vroeger dicht dan vroeger. Eens het hier donker is, komen de klanten toch niet meer op straat en durven we zelf amper nog naar buiten om af te sluiten,” zegt Georges Heylens. “’t Is niet meer wat het geweest is. ’t Is dat mijn zoon de zaak heeft overgenomen, anders hadden we de boeken al lang voorgoed gesloten.”

Stijging agressie
“Handelaar zijn, is een gevaarijk beroep in Anderlecht,” zegt gemeenteraadslid Walter Vandenbossche (CD&V). Hij baseert zich daarvoor niet alleen op de vele getuigenissen van de handelaars die hij zowel in de Wayezstraat maar ook in het shoppingscentrum Westland kent, maar ook op de cijfers van de politie die hij onder de loep heeft genomen. De globale criminaliteitcijfers zijn gedaald, maar daar tegenover zie je wel dat het aantal gevallen van aangegeven agressie tegenover handelaars gestegen is van 293 in 2012 naar 353 in 2013. (dit zijn de meeste recente cijfers, red.). Daarmee vormt deze categorie 10 procent van het totaal aantal agressieve feiten. Ook het aantal drugsfeiten in de gemeente is in die periode gestegen, wat het onveiligheidsgevoel nog meer doet toenemen.
Volgens Vandenbossche doet de gemeente te weinig om de veiligheid van handelaars te waarborgen. Er zijn veiligheidscamera’s, maar die werken al drie jaar niet meer. Onlangs werd een openbare aanbesteding uitgeschreven voor het nieuwe beheer van de camera’s, maar het is exact dezelfde firma die de opdracht in de wacht heeft gesleept.

Ook zou de gemeente meer moeten inzetten op persoonlijke contacten tussen de politie en de handelaars. Op die manier kunnen politieagenten de vinger aan de pols houden en voor een duurzaam veiligheidsgevoel zorgen.

Defaitisme
“Veiligheid is één ding, maar het is zeker niet alles,” zegt opticien Patrick Van Nieuwenborgh die in de Veeweydestraat zijn brillenwinkel uitbaat. De wijk is er al jaren op achteruit aan het gaan. Jaren geleden heb ik nog geprobeerd om aan de kar te trekken om samen met het gemeentebestuur de wijk te verbeteren, maar er is een algemene laksheid.”

“De wijk heeft zeker nog troeven, maar de zoveelste telefoonwinkel of snackbar die erbij komt, doet de wijk geen deugd. Mensen die van buiten de gemeente naar hier trokken, doen dat nu minder en minder. Het cliënteel dat ik nu nog heb, zijn de vaste klanten die ik doorheen jaren heb aangetrokken, maar ik zie ook mijn omzet jaar na jaar dalen. Ik zou er wel iets aan willen doen, maar na al die jaren vrees ik dat het nog weinig zin heeft.”