Kennis Nederlands daalt in Vilvoorde en Machelen: ‘Brusselse olievlek deint uit’

Woensdag werden de resultaten uit de tweede taalbarometer van de Vlaamse Rand voorgesteld. Uit deze studie van onderzoekscentrum BRIO van de VUB blijkt dat de kennis van het Nederlands het sterkst daalt in Vilvoorde, Machelen en Zaventem. “Nergens anders is het effect van Brusselaars die naar de Rand verhuizen zo ingrijpend.”

“Deze gemeenten aan het kanaal kennen niet enkel de sterkste bevolkingsgroei, nergens anders zijn de gevolgen van Brusselaars die naar de Rand verhuizen zo voelbaar,” legt taalsocioloog Rudi Janssens van BRIO uit.

“Maar liefst 30 procent van de inwijkelingen uit Brussel groeide op in een gezin waar noch Nederlands noch Frans werd gesproken, en 15 procent groeide op in een gezin dat een andere taal met het Frans combineerde.” Het nettoresultaat van die verhuisbewegingen is dat het aantal gezinnen dat uitsluitend Nederlands spreekt in Vilvoorde, Machelen en Zaventem gedaald is van 50 naar 40 procent.”

Aftredend Vlaams minister van Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA), die ook aanwezig was tijdens de voorstelling, merkte op dat er op dit vlak nog heel wat werkpunten zijn voor de Vlaamse overheid. “Dit fenomeen is een gevolg van de uitdeinende, Brusselse olievlek,” aldus Weyts. “Dat heeft erg concrete sociaal-economische gevolgen. We hebben nood aan meer positieve, Vlaamse projecten.”

Weyts trekt ook zijn eigen conclusies uit de nieuwe taalbarometer. "Wie geen moeite doet om Nederlands te leren, moet geen uitkering krijgen", werpt de N-VA-minister op tafel.

Meer Engels

Naast de afname van de kennis van het Nederlands in Machelen, Vilvoorde en Zaventem wijst de taalbarometer ook op een algemene daling van de kennis van het Nederlands in de Rand, al is de daling relatief klein. “Het Nederlands houdt grotendeels stand,” aldus Janssens. “Maar het Frans blijft in vergelijking met 2014 de meest gekende taal, op korte afstand gevolgd door het Nederlands.”

Opvallender is volgens de onderzoeker dat de inwoners van de Vlaamse Rand steeds meertaliger worden. “De kennis van het Engels stijgt significant. Die taal scoort ook duidelijk hoger bij de huidige twintigers die school liepen in het Franstalig onderwijs. Voor hen is het Engels in de Rand een alternatief voor het Nederlands.”

Volgens de Taalbarometer blijft het grote verschil tussen het Nederlands en het Frans het gegeven dat het Nederlands vooral een taal is die men thuis aanleert, terwijl het Frans door minder dan de helft van de Randbewoners thuis werd gesproken.