Lang niet alle partijen voor uitbreiding stemrecht Close

Het voorstel van Philippe Close (PS) om het stemrecht bij regionale verkiezingen uit te breiden naar niet-Belgen, kan rekenen op gemengde reacties bij de andere partijen. MR en N-VA zijn tegen, de groenen juichen het toe, cdH en DéFI plaatsen belangrijke kanttekeningen.

Fractieleider voor de PS in het Brussels parlement Close wil dat mensen die geen Belgische nationaliteit hebben, maar al meer dan vijf jaar in Brussel wonen, kunnen stemmen in de regionale verkiezingen. Vandaag kunnen ze dat enkel voor de gemeenteraad. Close plant een voorstel tot resolutie in het Brussels parlement in september.

Commentaar in eigen meerderheid
Benoît Cerexhe, fractieleider van cdH, plaatst belangrijke kanttekeningen bij het voorstel van Close. “Wij willen vóór eender wat anders een evaluatie van het stemrecht voor buitenlanders bij de gemeenteraadsverkiezingen”, zegt hij aan BRUZZ. Slechts weinig niet-Belgische Brusselaars die mogen stemmen voor de gemeenteraad, doen dat volgens hem ook effectief. In Sint-Pieters-Woluwe, waar Cerexhe burgemeester is, zou het gaan om zo’n tien procent.

Verder vindt cdH dat wie mag kiezen voor een bepaald niveau, ook verkiesbaar moet zijn. En Cerexhe lijkt wat terughoudend over de voorgestelde uitbreiding van het stemrecht, omdat de regionale bevoegdheden steeds groter worden en dus raken aan de soevereiniteit van de staat. Tot slot zegt de christendemocraat: “Krijgen Belgen in het buitenland dan ook stemrecht waar ze verblijven?”

Fractieleider van DéFI Emmanuel De Bock zegt dat zijn partij altijd voorstander is geweest van stemrecht bij regionale verkiezingen voor buitenlanders die meer dan vijf jaar in België verblijven. Ze steunde zulke voorstellen ook al in het verleden, in tegenstelling tot de PS.

Toch heeft ook De Bock opmerkingen. Zo vindt hij net als Cerexhe dat kiesrecht gekoppeld moet zijn aan verkiesbaarheid. Hij stelt zich vragen bij hoe het moet bij wie vaker verhuist, “want in een echte democratie moet je volgens mij politici blijvend - positief of negatief - kunnen evalueren na de legislatuur.” Hij ziet ook een probleem bij de afvaardiging van deelstaatsenatoren naar het federale parlement, zolang het stemrecht daar gekoppeld blijft aan de nationaliteit. Uiteindelijk pleit De Bock voor een debat op Europees niveau, waarna alle EU-lidstaten dezelfde stemrechten toekennen aan buitenlanders.

Oppositie
Fractieleider van Groen Bruno De Lille liet vrijdag al weten het voorstel van Close te steunen. Dat geldt ook voor Ecolo. De partij stelde in 2012 al voor buitenlanders die meer dan vijf jaar in België wonen automatisch stemrecht te geven in zowel lokale, als gewestelijke en Europese verkiezingen, vertelt Zoë Genot. “Hoe verder het gaat, hoe beter”, vindt Genot. Als Close’s voorstel er komt, steunt ze het.

De MR verwerpt dan weer. De prioriteit ligt bij een uitbreiding van het stemrecht naar Europeanen in Brussel, zegt fractieleider Vincent De Wolf. Daarover dienden de Franstalige liberalen tijdens de vorige legislatuur een voorstel in tezamen met het toenmalige FDF (DéFI). De PS, tot verwondering van De Wolf.

In Etterbeek, waar De Wolf burgemeester is, heeft meer dan een vijfde van de bevolking een andere Europese nationaliteit dan de Belgische. Het aandeel niet-Europeanen neemt af door naturalisering, zegt De Wolf. Ook vindt hij stemrecht voor Europeanen belangrijk voor het versterken van het Europees gevoel, in deze tijden van Brexit.

N-VA, tot slot, is heel duidelijk: het verkrijgen van gewestelijk, nationaal en Europees stemrecht, blijft verbonden aan de Belgische nationaliteit. “Het verkrijgen daarvan geldt als sluitstuk van de volledige inburgering”, klinkt het bij Johan Van den Driessche. “Geen inburgering, is geen stemrecht. Daar kan de heer Close best eerst op inzetten in plaats van op een samenleving zonder gemeenschappelijke normen en waarden.”