Met uitsterven bedreigd: de Brusselse kerkganger

De katholieke kerk heeft het moeilijk in ons land, en nergens voelt ze dat sterker dan in Brussel. Het aantal doopsels en kerkelijke huwelijken ligt drie keer lager dan in Vlaanderen of Wallonië. In 1967 werden nog vier van de vijf Brusselaars gedoopt, in 2008 nog nauwelijks een op de vijf. Ook het zondagse kerkbezoek ligt in Brussel op het laagste niveau van het land.

Dat het kerkbezoek vandaag laag ligt, is geweten. Wat nog wel standhoudt, zijn de zogenaamde overgangsrituelen (doopsel, huwelijk en begrafenis). Althans in Vlaanderen en Wallonië, want in Brussel zijn ook die ritussen met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit een studie van de KU Leuven, waar brusselnieuws.be de cijfers voor de hoofdstad uit lichtte.

Zo werd in 2008 maar 17,8 procent van de pasgeboren Brusselaars gedoopt, tegenover een Belgisch gemiddelde van 57,3 procent. Amper 7,7 procent van de huwelijken werd in een kerk ingezegend, terwijl dat voor België 26,1 procent was. De kerkelijke begrafenissen houden in de hoofdstad nog het beste stand: 29,1 procent daarvan ging in 2008 in een katholieke kerk door. In de rest van het land was dat 61,2 procent.

Minder katholiek dan de rest
Brussel was ook in het verleden al minder katholiek dan de rest van het land. Toch is de ontkerkelijking ook hier historisch veel sterker. In 1967 werd nog bijna 82 op de honderd Brusselse kinderen gedoopt. Dat percentage bedroeg in 2008 minder dan een vierde daarvan. Meer dan veertig jaar geleden werd nog 70 procent van de Brusselaars in een kerk begraven en huwde meer dan 60 procent er.

"Er zijn twee oorzaken voor deze trends," zegt Nele Havermans, wetenschappelijk medewerkster van de afdeling Politieke Wetenschappen van de KU Leuven, die meewerkte aan de studie. "Ten eerste zijn steden minder katholiek dan landelijke gebieden. In andere centrumsteden als Antwerpen, Mechelen en Gent zien we hetzelfde fenomeen. Alleen in Leuven en Brugge zijn de cijfers minder uitgesproken. De tweede factor is de aanwezigheid van etnische minderheden die niet katholiek zijn."

Ook het kerkbezoek ligt in Brussel het laagst, al zijn de verschillen daar minder uitgesproken. Gemiddeld vond je in 2009 op zondag 5 procent van de Belgen in een kerk. In Brussel is dat maar 3,4 op honderd. Bij de laatste telling uit 1998 klokte Brussel nog af op 6,3 procent kerkgangers. In 1967 ging nog een kwart van de Brusselaars naar de zondagsmis.