Mikko Heiskanen, Finse scout in Brussel

Met mes en hakbijl bereiden Finse scoutskinderen een overlevingstocht van 24 uur voor. Daarvoor hebben ze zelfs eigenhandig houten eetgerei gemaakt. "Nog vragen voor jullie er alleen voor staan?" gooit leider Mikko Heiskanen in de groep. "Ja, mogen we met onze vingers eten?"

Retourtje Brussel-Finland (2): Finnen in de hoofdstad van Europa
Deze week wordt Finland voor zes maanden voorzitter van de Europese Unie. Met pakweg vierduizend Finnen in ons land - niet-geregistreerde partners en kinderen niet meegerekend - heeft deze gemeenschap een sterke voet tussen de deur in Brussel. Hoe verscheiden hun beroepscarrière en hun interesses ook zijn, eenzelfde navelstreng houdt hen verbonden met het Hoge Noorden: de energie die hun lichaam uit de natuurbeleving haalt. Zonder omwegen geven ze het toe: de Finse ambassadeur Antti Sierla, Finnair-directeur Pekka Airaksinen die al 125 marathons liep, Taru Tammelander die de Suomi Klubi in Brussel mee oprichtte, en Mikko Heiskanen, ouderdomsdeken van de Finse 'Brusselyn' scouts. Niets wat meer deugd doet dan een actief ontspanningsmoment in het Brusselse groen, het liefst elke dag.

Sinds vijf jaar telt België één Finse scouts- en gidsenvereniging: de Brysselin Tuulihaukat of Finse scouts in Brussel. De vijftigkoppige afdeling is lid van FOS Open Scouting en is in vele opzichten uniek. Mikko Heiskanen (43) is de eenheidsleider en meteen de enige volwassene in de groep. Finse expats die in hun kindertijd zelf actief waren als scout, wilden hun kinderen de gebruiken en vaardigheden van het scoutsleven doorgeven, en na enkele jaren kreeg de eenheid structuur. Twee voorwaarden waren er: het Fins zou de voertaal worden, en als primaire missie stond de organisatie van typisch Finse activiteiten op de agenda.

Mikko Heiskanen: "Het gaat niet om patriottisme, maar de Finse rules die we ze aanleren, maken hen vertrouwd met de Finse cultuur. Ook al zullen deze jongeren mogelijkerwijze in België opgroeien en blijven wonen. We maken hen vertrouwd met Finse volksliederen en met de sterke tradities, zoals Onafhankelijkheidsdag vieren met vlaggengroet in de Fins-protestantse kerk. En we leren ze handig om te springen met hakbijl en mes. Kunnen overleven in de wildernis vinden Finnen essentieel, en daar horen praktische vaardigheden bij als in een nat bos vuur kunnen maken."

In het weekend komen de Brysselin Tuulihaukat samen in het Woluwepark en het Zoniënwoud. Altijd buiten, al duurt het maar anderhalf uur. Een scoutslokaal hoeft niet, zelfs niet 's winters. Een middagje zwemmen is voor deze kinderen niet zo maar zwemmen, maar wel bijvoorbeeld reddingstechnieken leren.

Tijdens het driedaagse pinksterkamp in Sint-Joris-Weert volgen we de kinderen. Onder rudimentaire tenten trotseren ze de kou. Een honderd jaar oude, achthoekige Finse 'nomadentent', draagbaar door één man, is het pronkerige erfstuk. Opvallend is dat ook de allerkleinsten aan hun broeksriem grote messen dragen. Een mes kunnen hanteren in alle omstandigheden, zelfs om bestek te maken, wordt hun van kleins af geleerd. En ze bakken er wel wat van, met zo'n kanjer van tien tot twintig centimeter. Of er nooit een vinger aan moet geloven? Heiskanen lacht. "Nee, hoor. Wat schrammen en bloedwondjes horen erbij; alle begin - zelfs stokjes ontschorsen - is moeilijk. Voorts is het essen­tieel dat je je kunt oriën­teren. Als er geen zon is, moet je kijken naar de beplanting en de aard van de boomschors.

We leren ook dat we allemaal afhankelijk zijn van de natuur, die recht heeft op respect. Je eert het land door niet op te vallen met je aanwezigheid."