Mondelinge getuigenissen in nieuw project AMVB

Vlaams geheugen, een project van het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel (AMVB), verzamelt mondelinge getuigenissen van prominente en minder prominente Brusselaars die van 1940 tot nu belangrijk waren voor het sociale en culturele leven in de hoofdstad. De eerste resultaten zijn nu binnen.

Het AMVB, dat dit jaar overigens zijn dertigste verjaardag viert, verzamelt, archiveert en ontsluit documenten die het Vlaamse gemeenschapsleven in Brussel in kaart brengen. Meestal zijn dat papieren documenten, maar het afgelopen jaar ging het AMVB ook op pad om uitgebreide mondelinge getuigenissen te verzamelen.

Verzameling
24 Brusselaars die een belangrijke rol hebben gespeeld in het politieke leven en/of het verenigings­leven, kwamen ondertussen aan het woord. Daarbij zijn mensen als Vic Anciaux, Hugo Weckx, Jos Chabert en Lydia Deveen-De Pauw, maar ook iets minder bekende professionals en vrijwilligers die in Brussel actief waren. In antwoord op een reeks wetenschappelijk onderbouwde vra­­gen konden ze allemaal hun visie kwijt over pakweg het NCC, de Stichting Lodewijk de Raet, of zelfs de rol van het Vlaamse caféleven. De geluidsband van hun lange gesprekken wordt nu bewaard en ontsloten voor onderzoekers.

"Mondelinge geschiedenis past in de steeds grotere interesse in mentaliteitsonderzoek," zegt AMVB-medewerkster Kathleen De Blauwe, die het project Vlaams geheugen leidt. "De persoonlijke kijk en ervaringen van mensen vormen een aanvulling op wat er al gepubliceerd is. Wij verzamelen die verhalen, en daarna is het aan de onderzoekers om er hun kritische apparaat op los te laten."

Ambassadeurs
De Blauwe selecteerde haar eerste reeks respondenten op basis van criteria als leeftijd, geslacht en geografische spreiding over het gewest. De ontsluiting gebeurt door gedetailleerde fiches die onder meer een samenvatting, inhoudstafel, index en aanvullende gegevens bevatten. Die fiches komen op de website, vergezeld van enkele korte geluidsfragmenten. De integrale fragmenten zijn ook raadpleegbaar, al rusten er tot dertig jaar na de dood van de betrokkenen wel auteursrechten op. Uitzonderlijk zou het kunnen dat bepaalde fragmenten nog niet worden vrijgegeven omdat ze delicate informatie bevatten.

De respondenten toonden zich volgens De Blauwe erg enthousiast, open, gewaardeerd en samenhorig als ambassadeur van dit project. Sommigen droegen extra documenten over aan het AMVB en stelden andere respondenten voor. Het Vlaams geheugen wordt dus zeker nog groter, al hoopt het AMVB daarvoor wel op extra middelen tijdens de volgende zesjarige beleidsperio­de.