Moslimjeugd zoekt aansluiting bij nieuwe islam

Een deel van de islamitische jongeren in Brussel zoekt aansluiting bij nieuwe stromingen binnen de islam zoals het neo-salafisme en de moslimbroeders. Dat besluit onderzoekster Leïla El Bachiri in haar doctoraatsstudie aan de ULB.

Een deel van de Brusselse jeugd wordt "gereïslamiseerd", zegt El Bachiri in Le Soir. De jongeren richten zich daarbij niet tot de islam van hun ouders, maar tot nieuwe, soms fundamentalistische stromingen. Volgens de onderzoekster is het "één van de meest markante trends binnen de recente moslim- en migratiegeschiedenis".

"Het gaat om een extreme minderheid, die wel zeer actief is," zegt ze. De jongeren gaan niet meer met ouders of grootouders naar de traditionele Turkse of Marrokaanse moskee, maar kiezen zelf een prediker uit van een strekking naar keuze, vaak ook uit een ander land van herkomst dan zijzelf.

El Bachiri bestudeerde 60 teksten van moslimpredikers die verspreid werden in Brussel tussen september 2006 en maart 2011. Daaruit leidt ze af dat twee stromingen duidelijk aan een opmars bezig zijn: de fundamentalistische neosalafieten, die naar de grote moskee in het Jubelpark gaan, en de politiek geïnspireerde moslimbroeders. Tot die laatste stroming behoren ook de moslimfeministes, die de hoofddoek als een symbool van vrijheid en emancipatie zien en die de laatste jaren goed scoren bij een deel van de moslimmeisjes.

Meer baarden en sluiers
Moslimbroeders richten zich op een hoger opgeleid publiek en streven naar een 'islamitisch burgerschap'. Ze zijn niet aan hun uiterlijk te herkennen: ze dragen geen baard en de hoofddoek is een religieuze verplichting die niet opgelegd kan worden. Bij hen ligt de nadruk op intellectuele en politieke ontwikkeling. De bekendste moslimbroeder is de controversiële Zwitserse intellectueel Tariq Ramadan.

"De neosalafieten daarentegen interpreteren de islam zeer strikt en houden zich buiten de maatschappij. Zij hebben meer succes bij mensen die zich buitengesloten voelen en een nieuwe waardigheid vinden in de godsdienst," aldus El Bachiri. "In Molenbeek zie je daardoor meer en meer jonge mannen met baard en meisjes met een lange donkere sluier."

De onderzoekster wil dat het onderwijs aandacht besteedt aan deze trends en jongeren leert kritisch om te gaan met informatie.