Nachtbussen afgeschaft? We testten de nachttaxi's van Collecto

Afgelopen weekend ging een deel van het nachtbussennetwerk Noctis ter ziele: bepaalde lijnen werden het slachtoffer van de besparingen bij de MIVB. Het taxisysteem Collecto wordt naar voren geschoven als hét alternatief voor de nachtbus: goedkoop en praktisch. Toch geniet Collecto voorlopig weinig bekendheid. Tijd voor een praktische test.

Een kleine rondvraag leert dat Collecto voorlopig onder de radar van de mobiele Brusselaar door vliegt. Het systeem ziet er op het eerste gezicht nochtans aantrekkelijk uit.

Tussen elf uur 's avonds en zes uur 's morgens kun je een Collecto-taxi reserveren (telefonisch op 02-800.36. 36), die je dan komt oppikken aan een van de ongeveer tweehonderd Collecto-haltes. Dat gebeurt op het uur of op het halfuur.

Reserveren moet minimaal twintig minuten op voorhand. De taxi komt je op het afgesproken uur aan de halte oppikken en zet je af op een adres naar keuze, op voorwaarde dat dat binnen de grenzen van het Brusselse gewest ligt. Vanaf 9 april kan dat voor zes euro per persoon (of vijf als je een MIVB-abonnement hebt).

Interessant dus, maar ook onbekend en onbemind. Daarom besloten we het sys­teem aan een grondige test te onderwerpen. Volgens de nattevingermethode, het enige ons bekende wetenschappelijke principe. Drie ritten, kriskras door het gewest.

RIT 1: Van de Beurs naar Delta

Dinsdagavond in de Ierse pub O'Reilly's. Manchester United ondergaat het meesterschap van Lionel Messi. Om middernacht besluiten we dat het welletjes is geweest en bellen we naar Collecto. We vragen beleefd om een Collecto-taxi voor twee, vanaf halte Beurs naar Delta, waar onze wagen geparkeerd staat. We krijgen een Brussels standaardantwoord: "Vous parlez français, monsieur?" Soit , twee minuten later is onze taxi vastgelegd. Dat denken we toch.

Om halftwaalf aan de trappen van de Beurs. Geen taxi. Twintig voor een, geen taxi. Tien voor een, geen taxi. Een dame van middelbare leeftijd komt aan de halte om inlichtingen vragen. Of de taxi's hier stoppen? Normaal gezien wel, ja. Ook zij maakt voor de eerste keer gebruik van Collecto. Een telefoontje naar de centrale brengt de oorzaak van de vertraging aan het licht. "Douze heure trente" in mijn steenkolenfrans was aan de andere kant doorgekomen als "deux heure trente." De afspraak wordt herbevestigd op halftwee en O'Reilly's verdient een extra stuiver.

Om halftwee wacht de taxi ons op. Samen met een andere wachtende vrouw duiken we het minibusje in. Onze onverwachte gast speelt snel op de bal: "U bedient mij toch eerst, hé?" De taxi zet koers naar de Bergensesteenweg, maar bij aankomst blijkt de andere passagierster geen geld op zak te hebben. Gesakker en gevloek bij onze chauffeur, "ze willen er altijd van profiteren." Een korte pitstop aan een geldautomaat lost het probleem op.

We vragen onze chauffeur of hij veel Collecto-klanten heeft. "Nee, het heeft ook weinig zin. Een gewone taxi is even duur," zegt hij, terwijl de overduidelijk versleten ophanging over de tramsporen dokkert.

Bij aankomst bewijst hij zijn punt. We betalen zestien euro (het oude tarief) voor twee personen. De teller staat op achttien euro. Een bescheiden besparing als je bedenkt dat we reserveerden om middernacht en dat het twee uur was bij aankomst.

RIT 2: Van IJzer naar de Heembeeksestraat

Neder-Over-Heembeek is een van de gemeenten die 'hun' nachtbuslijn verliezen. Een logisch doel voor het volgende uitstapje, dus.

De bediening is deze keer wel vlot, én in het Nederlands. De taxi voor middernacht aan halte IJzer wordt probleemloos besteld.

Om halfeen is er nog altijd geen taxi te bespeuren. Een telefoontje naar de centrale leert dat we alweer slachtoffer zijn geworden van spraakverwarring. 'IJzer' werd begrepen als 'Heizel'. Behoorlijk wat gevloek later wordt de afspraak herbevestigd voor één uur. Dus valt er niet veel meer te doen dan de vele staaltjes van gevaarlijk rijgedrag op de Boudewijnlaan te bewonderen en te luisteren naar de soundtrack van sirenes, dieselmotors en joelende daklozen.

De taxi arriveert mooi op tijd, al moeten we wel een omweg langs Ganshoren maken om een andere klant af te zetten. Een positieve noot: de prijsverlaging gaat vroeger dan verwacht in. We betalen maar vijf euro.

Anders dan dinsdagavond is deze chauffeur wel enthousiast over het systeem: "Het is nog weinig bekend, maar dat zal wel veranderen nu er een promotiecampagne komt. We hebben nu al wel vaste klanten, vooral horecapersoneel en MIVB-werknemers." Daarna krijgt de centrale er nog uitvoerig van langs voor het IJzer/Heizel-fiasco. "Als je mensen op de centrale zet die zelf met de taxi gereden hebben, dan gebeurt zoiets niet. Die zouden alles dubbelchecken. Maar ja, het kan natuurlijk dat er een interim zit, of iemand die de stad niet kent."

De chauffeur vertelt ons ook dat er een boetesysteem bestaat voor mensen die niet komen opdagen. De prijs van de rit wordt dan aangerekend de volgende keer dat je een Collecto-taxi neemt. De informatie wordt opgeslagen in een systeem aan de hand van je telefoonnummer.

Na een vlekkeloze rit staan we om half­twee op het trottoir van de Heembeeksestraat. Toch alweer een uur later dan gepland.

RIT 3: Van Bizet naar het Tombergplein

Derde keer, goede keer. Het idee is om te vertrekken aan het Bracopsziekenhuis in Anderlecht. Dat is echter buiten de (vanavond weer uitsluitend Franstalige) centrale gerekend. Volgens hen is er geen halte aan het ziekenhuis, hoewel die nochtans aangeduid staat op het interactieve kaartje van Mobiel Brussel. Toegegeven, 'Joseph Bracops' staat niet aangeduid op de kaartjes van de MIVB. Misschien iets om uit te klaren?

Overschakelen naar halte Bizet dan maar. Waar de taxi ons om klokslag halftwaalf oppikt. We verifiëren met de chauffeur de prijs, de halte en de bestemming, maar gelukkig is er deze keer geen onduidelijkheid. Naderhand blijkt dat Bizet een populaire halte is bij het horecapersoneel uit de buurt.

Terwijl we tegen een hoogst illegaal tempo door de Brusselse nacht zoeven, duikt er toch nog een probleem op: onze chauffeur heeft geen wisselgeld, en wij hebben niets kleiner in de portefeuille dan een briefje van twintig euro. Er is dus nóg een pitstop in een nachtwinkel nodig voor we vijf euro kunnen overhandigen.

Voor de rest verloopt de rit probleemloos, en om middernacht stappen we uit in (doods) Sint-Lambrechts-Woluwe.

Conclusie
Voor de avontuurlijke reiziger is Collecto zeker een aanrader. Voor elke andere mens zijn duidelijke afspraken met de centrale onontbeerlijk.

Het helpt om het haltenummer op voorhand te kennen. Een moeilijke zaak, omdat die nummers niet op de kaartjes staan weergegeven. Het systeem verliest ook een deel van zijn voordeligheid als je met een groepje op stap gaat, zeker voor korte afstanden, omdat je per persoon en niet voor de afstand betaalt.

Ten slotte stemt de relatieve eentaligheid van de centrale tot nadenken. Niet alleen voor de vreemde Nederlandstalige eend in de bijt, maar ook voor toeristen en eurocraten.

Als Collecto een volwaardig alternatief voor een goed uitgebouwd nachtelijk openbaar vervoer wil worden, dan zijn er nog een aantal werkpunten. Maar goed, het nachtelijk openbaar vervoer in deze stad zoals het nu georganiseerd wordt, is geen grote concurrentie.