Nieuwe generatie podiumkunstenaars popelt om ontdekt te worden

Er borrelt iets in Brussel. Jonge podiumkunstenaars met ambitieuze projecten leggen thema's als onlinegedrag, migratie en identiteit onder de loep en geven er een kleurrijke draai aan. Het is nadenken én genieten geblazen met deze zeven toppers die genomineerd zijn voor de nieuwe talentenprijs 'Brussels Bijou'. Dit zijn de Brusselse artiesten van morgen, knoop hun namen in je oren.

D°eFFeKt

Waarover gaat de voorstelling waarmee jullie zijn genomineerd?
Koen Boesman: "'Elektra' is deel van een Griekse mythologie gelinkt aan het verhaal van Troje, dat de meeste mensen wel kennen. In het laatste deel van deze trilogie wil Elektra wraak nemen op haar moeder vanwege de dood van haar vader, maar ze wacht op de terugkeer van haar broer Orestes voordat ze actie onderneemt. Een belangrijke rol voor het verhaal spelen de muzikanten. De traditionele Griekse rebeteko-muziek heeft onder begeleiding van componist Peter Spapen een eigentijdse variant gevonden."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
Boesman: "Slechts enkele Griekse stukken hebben de tand des tijds overleefd. Dat wil zeggen dat ze nog steeds iets zeggen over de oerbetekenis van ons mens-zijn. Als je bijvoorbeeld naar Elektra kijkt, dan zie je dat ze haar ellende ís! Ze is kwaad op alles en iedereen, net zoals pubers van vandaag. Heel belangrijk is de vraag of ze iets wil doen met haar gevoelens van wraak. Je hoopt eigenlijk van het niet, maar het is onvermijdelijk. Ik zie dat als een vorm van extremisme, te blijven hangen in een bepaalde ideologie. Beter is het om pragmatisch te zijn, en te kijken naar wat er gebeurt in het hier en nu, en aan de hand daarvan een beslissing te nemen."

Wat gaan jullie doen als jullie de prijs winnen?
Boesman: “Het gezelschap D°eFFeKt is ruim tien jaar geleden opgericht door An Vandevelde na een cursus in De Markten. De leden van de groep zitten boordevol ambitie, en doen er alles aan om zo goed mogelijk werk af te leveren. Ze willen hard werken, en moeilijke dingen maken en kunnen daar zeker steun voor gebruiken. Al weet ik niet zeker of ik daar als externe regisseur ook bij zal zijn."

Waarover gaat de voorstelling waarmee jullie zijn genomineerd?
Eline George: "'Sjow' is een sociaal experiment met zes jongeren uit Brussel. We hebben een preselectie van de kandidaten gemaakt, en één van hen zal een maand lang worden gefilmd. Diegene geeft zijn of haar privacy volledig op en zal vierentwintig uur per dag te zien zijn via een livestream, een beetje zoals in de Truman Show. Maar eerst moeten de kandidaten het publiek overtuigen. In ongeveer tien minuten moet iedereen zoveel mogelijk van zichzelf laten zien. Elk heeft zo zijn eigen reden om mee te doen: er is een performancekunstenares bij, maar ook iemand die graag wat geld wil verdienen en beroemd wil worden, en iemand met een sterke mening over milieuproblematiek die graag haar kennis met een zo groot mogelijk publiek wil delen."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
George: "Ik hoop dat de toeschouwer zich begint af te vragen waar de grenzen liggen. Waarvoor stemt het publiek? Hebben ze liever iemand die zijn privacy volledig opgeeft en alles van zichzelf blootgeeft, of iemand die daarin bescheidener is?"

Wat gaat jullie doen als jullie de prijs winnen?
George: "We zijn nu bezig met twee voorstellingen: 'Gloed' met een regie van Isabel Vervoort en Bert Dobbelaere en 'Lou', die in februari in Zinnema speelt. Als we de prijs zouden winnen, zouden we die verder ontwikkelen, of een nieuwe tournee gaan doen met Sjow."

RAS EL HANOUT

Waarover gaat de voorstelling waarmee jullie zijn genomineerd?
Salim Haouach: "We werken, met de filosofie van de Braziliaanse regisseur Augusto Boal en zijn interventietheater in het achterhoofd, altijd rond thema’s die dicht bij de leefwereld van de jongeren staat. Eerder maakten we al een voorstelling rond terrorisme, dit keer kijken we naar de manier waarop mensen reageren op sociale media versus de echte wereld. 'On Troc pas nous!' is geïnspireerd op de Facebookgroep ‘Troc exchange’, een groep van 150.000 leden waar goederen worden verkocht en ideeën uitgewisseld. De discussies die je daar ziet zijn heel representatief voor de Brusselse kakofonie (lacht). Zo zagen we bijvoorbeeld iemand die vroeg wie zijn zoon van school kon halen, of iemand die een geblokkeerde iPhone verkocht, waarna een hele discussie ontstond. Ook waren er vragen van mensen die vroegen wanneer het geld van het OCMW wordt gestort, of hun loonbriefje willen verkopen. Iedereen gaat daar met elkaar in discussie: Belg of niet-Belg, jong en oud. We hebben een aantal weken lang screenshots gemaakt in die groep, en daaruit een paar personages samengesteld die elkaar op het podium tegenkomen."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
Haouach: "We willen laten zien dat mensen online vaak heel anders handelen. Op het internet vergeten mensen soms dat ze met andere mensen in gesprek zijn, en zijn de botsingen veel groter."

Wat gaan jullie doen als jullie de prijs winnen?
Haouach: "De voorstelling komt voort uit een jaar lang repeteren op woensdagnamiddag. De prijs zou een fantastische beloning zijn, want voor de meeste jongeren is het de eerste voorstelling."

Waarover gaat de voorstelling waarmee je bent genomineerd?
Nadine Baboy: "'Désintégration culturelle' is geen klassieke voorstelling. De bezoekers maken een wandeling langs verschillende scènes op en buiten het podium. Onderweg op het parcours komen ze dans en slam en muziek tegen uit verschillende genres van hiphop tot flamenco. De componist is Youri Botterman, en de scenografie komt van Mangoo Pickle."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
Baboy: "Met de voorstelling wil ik het belang van cultureel erfgoed laten zien, en het onderwerp op de kaart zetten. Ik kom uit Congo, maar woon al jaren in België. Ik laat de uitdaging zien van mensen die zich in mijn situatie bevinden. Wat zijn de culturele codes en hoe gaan mensen daarmee om? Zij die echt integreren, moeten daarvoor vaak taal, accent en kleding opgeven. In mijn geval was dat vooral de taal, het Lingala. Mijn ouders wilden zo graag dat ik perfect Frans sprak, dat ze me niet met een andere taal in aanraking wilden brengen. Ik moest me zo goed mogelijk aanpassen. Als ik nu naar Congo ga, word ik gezien als een Belgische, als Europese. Tegelijkertijd laten de Belgen me constant voelen dat ik niet een van hen ben. Met mij staat een hele generatie voor hetzelfde probleem. Maar in die tussenruimte creëren we onze eigen cultuur."

Wat ga je doen als je de prijs wint?
Baboy: "Dan wil ik het stuk verder ontwikkelen met de dansers. Het zou een fantastische manier zijn om iets terug te doen voor het vertrouwen dat ze me hebben gegeven. We zouden de middelen hebben om te toeren in België en misschien zelfs daarbuiten."

AMBER MEULENIJZER

Waarover gaat de voorstelling waarmee je bent genomineerd?
Amber Meulenijzer: “Alle dingen die ik maak gaan over alledaagsheid, en de eenzaamheid die daar soms bij hoort. 'De koffie wordt koud’ is een theatrale installatie op basis van geluid, want radio is het medium om me uit te drukken. Ik heb teksten verzameld en collagegewijs op band gezet, als een soort ‘soundscape’ van veertien minuten. Ondertussen zie je een beeld van een dansende kop koffie die op tafel staat. Daarachter hangen de letters ‘De koffie wordt koud’ in roze neon, waardoor je het decor bijna als een acteur begint te zien.”

Wat hoop je daarmee op te wekken bij de toeschouwer?
Meulenijzer: “Ik zou graag willen dat de kijker naar binnen kijkt, en geraakt wordt. Ik denk dat de leegte van het alledaagse heel herkenbaar is voor veel mensen. Mensen doen heel erg hun best om hun dagen te vullen, maar als ze even stilstaan en naar binnen kijken, zien ze dat dat helemaal niet hoeft.”

Wat ga je doen als je de prijs wint?
Meulenijzer: “Na mijn studies radio heb ik in het begin alleen maar producties zonder beeld gemaakt. Later heb ik daar voor het eerst geluid tegenover gezet. Deze voorstelling is de tweede waarvoor ik dat doe, en de residentie zou daarom superleuk zijn. Want dan kan ik in een setting die daarvoor gemaakt is verder werken aan mijn meer theatrale producties, in plaats van dat thuis alleen te doen op mijn kamer.”

Waarover gaat de voorstelling waarmee je bent genomineerd?
Hoonaz Faradji-Ghojallu: "'On the Road' is een voorstelling over Afghaanse jongeren die op de vlucht naar België zijn gereisd. Ik ben zelf als veertienjarige uit Iran naar België gekomen, dus het is ook een heel klein beetje mijn verhaal. We komen niet uit hetzelfde land, maar spreken dezelfde taal, Perzisch. Ik wilde graag met Afghaanse jongeren werken, en toen ik ze gevonden had, heb ik gereageerd op de projectoproep van De Munt. Ze zochten iemand voor een project gekoppeld aan Oriëntaalse mythologie van Layla en Majnun, een soort oosterse Romeo en Julia. Uiteindelijk is het verhaal niet zozeer over de liefde gegaan, maar wel over verlangen. De jongeren waren stuk voor stuk minderjarig toen ze vertrokken uit het land van herkomst, en zijn meestal maanden onderweg geweest. Het was een moeilijke reis, vaak koud en gevaarlijk, en ze moesten het zonder hun familie stellen. Op het podium vertellen ze hun verhaal. De een is gevlucht voor de Taliban, de ander verteld hoe hij Engeland wilde bereiken vanuit Calais. Als in een soort reportage laat ik hun verhalen zien, en ondertussen spelen ze zelf op het podium hun eigen verhaal na, met muzikale begeleiding."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
Faradji-Ghojallu: "Ik hoop dat het vragen oproept bij het publiek. Ik wilde laten zien dat de jongeren enorme risico’s nemen, terwijl ze vaak nog maar veertien of vijftien jaar zijn. Tegelijkertijd zijn ze precies hetzelfde als de jongeren hier. Ze gebruiken een smartphone en zijn even modern, hebben alleen minder rechten. Ik laat zien dat het allesbehalve makkelijk is om alles achter te laten, inclusief de eigen identiteit."

Wat ga je doen als je de prijs wint?
Faradji-Ghojallu: "Als ik de prijs win, is het helemaal aan mijn acteurs om te beslissen wat ze willen. Ik ben ze enorm dankbaar. Het is uiteindelijk hun verhaal, ik heb het alleen verteld. Ik zou ze vragen wat ze het liefst doen met de prijs. Willen ze liever het geld verdelen, of de voorstelling op nog meer plekken laten zien?"

Waarover gaat de voorstelling waarmee je bent genomineerd?
Ruth Yves: "Projectwww is er gekomen op vraag van Zinnema. Het is een theaterproject met jongeren tussen de 16 en 18 jaar, die antwoord proberen te geven op de vraag ‘wat is identiteit’. Het gaat om veertien jongeren uit Anderlecht, met allerlei achtergronden, van Iraans tot Russisch, die hun mening geven over hoe ze zichzelf zien en definiëren. Je kunt het zien als een onderzoek, met resultaten in de vorm van monologen, dialogen, dans en muziek. We hebben het stuk al op meerdere scholen gebracht en willen laten zien dat de de verschillen geen probleem vormen, maar net een meerwaarde zijn. De een hoeft zich niet aan te passen aan de ander, maar de twee vullen elkaar aan."

Wat hoop je daarmee teweeg te brengen bij de toeschouwer?
Yves: "Identiteit is zoveel meer dan het land waar je ouders zijn geboren, of religie. Het gaat ook over of een bepaalde gemeenschap je accepteert of niet, hetzij om je seksuele geaardheid, huidskleur of cultuur. We stellen uiteindelijk vast dat een identiteit al gevormd wordt vanaf het moment dat je thuis opgroeit. Het gaat, bijvoorbeeld, ook over de manier waarop je je bestek gebruikt."

Wat ga je doen als je de prijs wint?
Yves: "Idealiter zou ik willen verder werken aan het project, en het ook naar andere gemeentes of zelfs andere steden buiten Brussel brengen. De structuur ligt er nu, we hebben ervaring. Die zou ik graag inzetten om ook met andere leerlingen te werken. De groep waar ik nu mee werk heeft me al laten weten hoe dankbaar ze zijn: dat ze door het project op een andere manier zijn gaan kijken, en hoeveel zelfvertrouwen ze daardoor hebben gekregen."